حتما تابحال به افرادى که دچار انحراف چشم یا لوچى مى باشند برخورد کرده اید . لوچى به معناى خروج یکى از چشمها از جهت موازى با چشم دیگر است . این انحراف، درهر جهتى مى تواند رخ دهد یعنى چشم مى تواند به بالا، پایین ، سمت بینى یا خارج منحرف شود که دو مورد آخر شایع تر است . انحراف چشم در اثر عدم تعادل عضلات حرکتى چشم است . هر چشم ، شش عضله حرکتى دارد که عدم تعادل انها منجر به دوبینى در جهت مربوط به ان عضله مى شود.

سن انحراف چشم

انحراف چشم در هر سنى ، از نوزادى تا پیرى مى تواند رخ دهد ولى علت آن و نتیجه درمان در سنین مختلف متفاوت است . در مجموع این بیمارى در کودکان شایع تر است . اهمیت موضوع در این است که انحراف چشم در سنین خیلى کم ، مى تواند باعث تنبلى چشم و کاهش دید بازگشت ناپذیر گردد در صورتى که انحراف چشم ناگهانى در بزرگسالان، باعث تنبلى چشم نمى شود ولى مى تواند ایجاد دوبینى کند.

انواع انحراف چشم

اگر بخواهیم یک تقسیم بندى ساده و خلاصه شده داشته باشیم مى توانیم ، انحراف چشم را بر اساس سن ، به انحراف چشم کودکان و بزرگسالان تقسیم نماییم. در سنین کودکى انحراف چشم مى تواند ناشى از مشکلات مغزى ( نادر) ، اولیه و بدون علت شناخته شده ( شایع) یا ناشى از شماره چشم بالاى کودک باشد که نیاز به عینک داشته باشد. در سنین بزرگسالى مى تواند در اثر فلج عصب حرکتى ( دراثر دیابت، فشار خون، ضربه ، تومورهاى مغزى، بیماریهاى عصبى ) ، تومور کاسه چشم، بیمارى تیرویید چشمى ، چشم با دید کم و عدم توانایی جبران انحراف مخفى و کنترل شده باشد که باز هم فلج عصب حرکتى در اثر عوامل مختلف شایعتر است .

درمان انحراف چشم در کودگان و بزرگسالان

در واقع درمان و برخورد با انحراف چشم با توجه به علت آن صورت مى گیرد . ابتدا به مبحث کودکان مى پردازیم . در کودکان مخصوصا کمتر از دو یا سه سال ، انحراف ، باعث تنبلى چشم مى شود و هر چه سریعتر باید درمان شود . قدم اول مى تواند تعیین شماره چشم باشد زیرا در برخى موارد مخصوصا انحراف چشم به سمت بینى، شماره چشم بالاى کودک نقش دارد و صرفا با تجریز عینک ممکن است بهبود کامل انحراف رخ دهد. پس از رد این مساله بحث نوع انحراف مطرح مى شود . برخى از انواع انحراف ، باید هر چه زودتر ( حتى قبل از شش ماهگى) تحت جراحى قرار بگیرند که منجر به تنبلى چشم نشوند.

برخى از انحراف ها در کودکان درمان قطعى ندارند و صرفا در برخى شرایط خاص تحت عمل جراحى قرار مى گیرند . همزمان درمان تنبلى چشم نیز مد نظر مى باشد. در بالغین درمان انحراف چشم وابسته به علت زمینه اى است . فلج عضله در اثر دیابت و فشار خون ، اغلب برگشت پذیر است و ظرف چند ماه بهبود مى یابد . در موارد ضربه، تومور و شکستگى اغلب بهبود رخ نمى دهد و نیاز به جراحى جهت ایجاد بهبود نسبى است . در نهایت هم ممکن است درجاتى از انحراف بماند . در واقع تجویز عینک در بالغین نقش چندانى ندارد و درمان تنبلى نیز مد نظر نمى باشد و اصلاح دو بینى در نگاه روبرو و پایین مد نظر است .

نتایج درمان و عوارض

باید توجه داشت که برخى فرم هاى خاص انحراف که البته شایع ترهم هستند ، مى توانند به طور کامل اصلاح شوند . گاهى تجویز عینک در کودکان مى تواند کافى باشد، گاه جراحى و زمانى ترکیب هر دو لازم است . حتى در این حالات نیز ، جراحى ممکن است اصلاح کافى نکند یا بیش از حد انحراف را اصلاح کرده و جهت آن را برعکس کند. معمولا در فرمهاى خاص انحراف ، درمانها کافى نبوده و صرفا در برخى جهات و تا حدودى مى توانند انحراف را اصلاح کنند مثل فلج اعصاب حرکتى. گاهى استفاده کمکى از منشورها نیز ضرورى مى شود .

از درمانهاى دیگر که در برخى موارد خاص قابل استفاده است تزریق بوتاکس در عضله پرکار چشمى و فلج آن مى باشد. در مجموع روند جراحى در انحراف چشم چندان مشکل نیست و با تغییر جاى عضله یا کوتاه کردن آن انجام مى شود ولى تعیین اقدام مناسب جراحى نیاز به تبحر و تجربه فراوان، توسط متخصص انحراف چشم دارد . اندازه گیرى دقیق انحراف چشم نیز بر نتایج درمان تاثیر بسزایی دارد.

نسخه اصلی مطلب انحراف چشم ، از علل تا درمان را در سایت دکتر بهرام اشراقی بخوانید.

---