روزنامه سپید تنها روزنامه پزشکی خاورمیانه و یکی از نشریات معتبر پزشکی است. در زیر میتوانید مصاحبه این نشریه با دکتر علیرضا خردمند را بخوانید
دکتر علیرضا خردمند، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و اورولوژیست در گفتوگو با سپید از عوامل مختلفی که در ناباروری مردان نقش دارد، میگوید که در ادامه میخوانید.
سپید:چه عواملی در ناباروری مردان نقش دارد؟
اینکه فقط زنان در ناباروری نقش دارند، یک تفکر سنتی است. درحالیکه مردان در 50 درصد موارد عامل ناباروری هستند. اما سوالی که مطرح است، اینکه چه عواملی منجر به ناباروری مردان می شود؟ دلایلی که برای ناباروری مردان وجود دارد، دو دسته است، یک دسته دلایل سرشتی است که در ایجاد آنها عوامل بیرونی دخالت ندارد. اما دسته دوم دلایلی هستند که هر فرد در جامعه با آنها درگیر بوده و شاید همانها دلیل ناباروری شخص را تشکیل داده است. از مهمترین عوامل محیطی، سبک زندگی فرد است. ما در جامعهای صنعتی زندگی میکنیم که آلودگیهای زیادی در اطراف وجود دارد، گرما و کار در محیط گرم یا استفاده بیش از حد از سونا، استفاده از لباسهای نامناسب و چسبان و فعالیت با آنها، همگی میتوانند، در تولید اسپرم در مردان موثر باشند. اعتیاد به هرگونه مواد میتواند، اختلال در ساخت اسپرم و به دنبال آن ناباروری منجر شود. مقوله ناباروری مولتی فاکتوریال است، یعنی چندین عامل دست به دست هم میدهند.
سپید:کدام مواد مخدر در ایجاد ناباروری در مردان تاثیر بیشتری دارد؟
هرنوع ماده مخدری میتواند، در ساخت اسپرم اختلال ایجاد کند، عاملی که در مقوله اعتیاد تاثیر بیشتری داشته و در جامعه با فراوانی بیشتری یافت میشود، سیگار است. سیگار به طور مشخصی باعث تغییر در تعداد اسپرم، حرکت اسپرم و شکل طبیعی آن میشود. انواع مختلف مواد روانگردانها نیز موثر بوده و همچنین مشروبات الکلی هم در ساخت اسپرم اختلال ایجاد کرده و هم اینکه توان جنسی آنها را کاهش میدهد. عوامل محیطی از جمله آلودگی هوا و آلودگیهای شیمیایی که وجود دارد، محیط کاری آلوده و استفاده بیش از حد از موبایل یا قرار دادن آن در جیب کنار دستگاه تناسل مردان نیز موثر هستند. مساله بعدی تغذیه است. دیده شده که استفاده از مواد سالم و غیر فناوری شده و فاقد مواد نگهدارنده به میزان زیادی در کاهش میزان ناباروری نقش دارد.
سپید: آلودگی هوا از چه نوعی در مقوله ناباروری مردان موثر است؟
وقتی عنوان آلودگی به کار میرود، نوع آن جدا نمیشود. کلیه عوامل محیطی غیرسالم در اسپرماتوژنز نقش دارد اما امکان دارد، آلودگی با فلزات سنگین و مواد رادیواکتیو اثرات بیشتری داشته باشد.
سپید: خواب و استرس هم در این میان نقش دارد؟
استرسهای روانی در اسپرماتوژنز موثر بوده که یکی از ابعاد آن خواب است. کمخوابی و بیخوابی میتواند، در راستای کاهش باروری کمک کننده باشد. از جمله عوامل سرشتی واریکوسل است، واریکوسل شناخته شده ترین علت ناباروری قابل اصلاح توسط جراحی است. نمیتوان گفت، شایعترین است، درواقع شایعترین علت ناباروری شناخته نشده است اما مسائل ژنتیکی، ضربهها و عفونتهای بیضه فرد را مستعد ناباروری میکند.
سپید: فاکتور سن هم موثر است؟
در زنان بله. تا جاییکه زنان بعداز 35 سالگی بهطور مشخص از لحاظ توانایی باروری کاهش پیدا میکنند. مسلما با افزایش سن در مردان تغییراتی در تولید اسپرم ایجاد خواهد شد، اما اینکه این تغییر در چه سنی بوده و تا چه میزانی فرد را درگیر میکند، در افراد مختلف متفاوت است. لذا با توجه به اینکه سن فاکتور مهمی در باروری است، اما عدد مشخصی برای آن نمیتوان درنظر گرفت. اما با افزایش سن پدر احتمال مشکلات ژنتیک، بیماریهای ژنتیک و احتمال سقط هم بیشتر است.
سپید: باروری در بیمارانی که مبتلا به سرطان بودهاند، چگونه است؟
باید قبول کرد که در جامعه صنعتی شده امروزی، عوامل مرگ و میر آن همان عوامل قدیمی نیست. درحال حاضر آنچه بهداشت دنیا را به مخاطره میاندازد، بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای سرطان است. به طوریکه در آمارهای موارد جدید رخداد سرطانها 14 تا 15 میلیون نفر در دنیا مبتلا به سرطان میشوند. در سالهای اخیر با پیشرفتهایی که حاصل شده خیلی از آنها به حیات خود ادامه میدهند. به طوریکه در دهه 70 از هر 4 نفر یک نفر می توانست از سرطان نجات پیدا کند و درحال حاضر به بیش از دو نفر رسیده و امید است در سالهای آینده این میزان به سه نفر از چهارنفر برسد که 75 درصد از بیماران بعداز سرطان زندگی خواهند کرد. اما یک چهارم افرادی که به سرطان مبتلا میشوند، جوان هستند. این افراد یا بچه نداشته یا مجرد هستند. حفظ باروری در افرادی که سرطان داشته و از آن عبور میکنند، مهم است. بسیاری از درمانهای سرطان تاثیر ضدباروری داشته و فرد را از بچه دار شدن محروم می کند. لذا روشهای متعددی وجود دارد، تا افراد قبل از اینکه درمان سرطان را آغاز کنند، اسپرمشان فریز شود. یعنی اسپرم فریز شده و بعداز آن استفاده کرد.
لینکمصاحبه: http://sepidonline.ir/d/archive/1395/09/02/8.pdf