بکارگیری برنامه های توانبخشی در درمان آسیب های ورزشی

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drfarkhani.com
آدرس مطب : اصفهان، خیابان شمس آبادی، چهارراه قصر، روبروی بانک ملت، کوی26 تلفن مطب : 32367465 - 031

رخداد آسیب ها و صدمات در ورزش اجتناب ناپذیرند ، اما خوشبختانه این حوادث به ندرت تهدید کننده ی حیات اند .هدف در باز توانی، بازگرداندن ورزشکار به شرایط انجام ورزش وشرکت در مسابقات است. روند کار توان بخشی در طب ورزش به صورت تهاجمی بوده که هدف نهایی آن بهبود هرچه سریعتر ورزشکار و توانایی انجام فعالیتهای ورزشی به شرط سلامتی کامل فرد می باشد. از جمله خدمات ارائه شده در مرکز جامع توانبخشی دکتر فرخانی ، درمان آسیب های ورزشی می باشد.

اهداف کوتاه مدت در برنامه های توانبخشی

1. انجام اقدامات و کمک های اولیه پس از رخداد حادثه در جهت کاهش ویا جلوگیری از پیشرفت تورم .
2. جلوگیری ازایجاد یا تقلیل حس درد
3. بازگرداندن دامنه حرکات مفصلی (Range of motion)
4. بازگرداندن و یا تقویت قدرت، تحمل و توانایی عضلانی
5. برقراری مجدد سیستم ارتباطی عصبی، عضلانی تا حد امکان
6. پیشرفت در حفظ تعادل (Coordinanation)
7. حفظ تناسب ارتباط سیستمهای قلبی-ریوی
8. ایجاد اتحاد و تناسب بین عملکرد های متوالی و یا همزمان ورزشکار ( پولیومتری )

کنترل تورم سریعا” پس از ایجاد آسیب شاید به تنهایی مهمترین جنبه در توانبخشی آسیبها در برنامه ی طب ورزش است .اگر تورم درمراحل ابتدایی و حاد آسیب کنترل شود ، زمان انجام دوره اقدامات درجهت توانبخشی فرد به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد .

هدف از فیزیوتراپی و بازتوانی ورزشی باز گرداندن ورزشکار پس از اقدامات پزشکی به سطحی از آمادگی است که قبل از آسیب و صدمه ورزشی داشته است.

این مسئله با دو رویکرد انجام می‏شود :

1. پیشگیری از کاهش آمادگی جسمی عمومی ورزشکار به نوعی که محل آسیب دیده فشاری وارد نشود.
2. بازتوانی محل آسیب دیده تا از آتروفی و ضعف عضلانی، خشکی مفاصل، محدودیت حرکتی و آسیب های ثانویه در مفصل و عضلات، پیشگیری شود و عضو آسیب دیده به حالت اولیه برگردد.

مهمترین وظایف فیزیوتراپ ورزشی

انجام بازتوانی و رسیدن به اهداف فوق به کسب تشخیص دقیق توسط پزشک و برنامه ریزی و همکاری کامل پزشک و فیزیوتراپ نیازمند است. فراموش نشود بازتوانی عمومی ورزشکار و رساندن آمادگی جسمانی به حالت اولیه از مهمترین وظایف فیزیوتراپ ورزشی است.

1. برنامه بازتوانی، انحصاری و فردی باشد.
2. از وسایل تخصصی و گران قیمت بدون ضرورت استفاده نشود.
3. افزایش و بهبودی سیر درمان در هر جلسه ثبت شود.
4. بعد از افزایش قدرت به انعطاف پذیری، سرعت، توان و استقامت نیز تاکید شود.
5. الگوهای مهارتی خاص از تمرینات ساده به سمت تمرینات پیچیده باشد.
6. بعد از تقویت منفرد عضلات، تمای عضلات عضو آسیب دیده تقویت شود.
7. علاوه بر عضو آسیب دیده بر حفظ قدرت و توان عضو قرینه همت شود .
8. به نوع رشته ورزشی و استفاده‏ های خاص ورزشکار از عضو آسیب دیده دقت بیشتری شود.