جراحی پیوند مو روشی نوین در بازسازی نواحی ریزش مو است که در حدود ۳دهه پیش معرفی شده و در بسیاری از نقاط جهان ازجمله ایران، مورد توجه قرار گرفته است اما کارشناسان معتقدند که عوامل بسیاری در موفقیت پیوند مو و عدمبروز عوارض ناشی از آن، دخیل است.

تشخیص درست علت ریزش مو، انتخاب بیمار مناسب، رعایت اصول لازم در برداشت مو و طراحی نواحی کاشت مو، حفظ رطوبت و سرما برای زنده ماندن واحدهای مو و طولانی نشدن مدت زمان جراحی از این جمله است. علاوه براین، مردم باید دقت کنند که برای پیوند مو، فریب تبلیغات دروغین را نخورند و برای این منظور، تمام ملاحظات لازم را درنظرگیرند. از نکات قابل توجه در انجام پیوند مو یکی انتخاب مناسب افراد برای پیوند و دیگری وجود انتظاری منطقی در بیمار از نتیجه پیوند است. در ذیل به برخی نکات موثر در موفقیت کاشت و پیوند مو اشاره می شود:

پیوند مو به چه روشهایی انجام می گردد؟

دور روش متداول پیوند مو روش برداشت نواری موها یا اصطلاحا (FUT) و روش برداشت تک تک موها (FUE, FIT) می باشد. هر دو روش در بازسازی نواحی کم مو موثر هست اما تفاوتهایی بین انها در میزان موی برداشت شده و تا حدی کیفیت موهای برداشت شده هست. در روش (FUT) یا برداشت نواری معمولا تعداد واحدهای فولیکولی بیشتر و موهای با کیفیت تری قابل جابجایی می باشد که که در آن واحدهای یک تا 4 مویی در نواحی بدون مو کاشته میشود و میتواند نمایی بسیار طبیعی در بخشهای پیوندی ایجاد کند.

حال در روش FIT موها به صورت چشمی بدون میکروسکوپ اماده می شود و تا حدی میزان آسیب موهای برداشت شده بیشتر هست اما در این روش برخلاف روش نواری نیازی به بخیه زدن پشت سر نسیت. مدت زمان روش FIT طولانی تر از FUT هست و تعداد واحدهای مویی جابجا شده در یک جلسه در روش FIT کمتر هست. اما هر دو روش از متدهای تایید شده در بازسازی موها بوده و بستگی به شرایط کلی ماندد تراکم موهای پس سر، میزان و شدت ریزش مو و ترجیح فرد مراجعه کننده یکی از انها انتخاب می شود.

روش FUT به چه شیوهای انجام میشود ؟

در این روش درمانی پیوند مو از موهای خود بیمار برای ترمیم ناحیه دچار ریزش مو استفاده میشود. به این صورت که پس از بیحسی موضعی با متدی خاص، باریکهای از پوست ناحیه پس سری بیمار به قطر 12میلیمتر و طول حدود 15-30سانتی متر جدا میشود.پس از ان محل برداشت با ترمیم تریکوفیتیک بخیه می گردد تا حداقل اسکار باقی بماند و حتی موهای پس سر از میان اسکار رویش یابد تا نمای ظاهری اسکار مشخص نباشد.

سپس واحدهای فولیکولی مو زیر میکروسکوپ از یکدیگر جدا میشوند. پس از آن این واحدهای فولیکولی در اسلیتها یا سوراخهای کوچکی قرار داده میشوند که در ناحیه جلوی سر در نواحی ریزش ایجاد شده است. جهت ایجاد این سوراخها در رویش موهای پیوندی به حالت طبیعی حائزاهمیت است

.در این روش درمانی موهای پیوندی در محل جدید به تدریج شروع به رشد کرده و نتیجه نهایی درمان معمولا پس از 6ماه تا یکسال کاملا نمایان است. رشد موهای پیوندی دائمی بوده و دچار ریزش نمیشوند. در بسیاری از موارد نتیجه درمانی این روش بسیار قابل توجه است.یک جلسهFUT در حدود 6-4ساعت به طول میانجامد. بیمار تحت بیحسی موضعی است. پس از جراحی در حدود 2روز ناحیه پیوندی پانسمان است و دیگر نیازی به پانسمان ندارد. در ناحیه پس سری نیز تعدادی بخیه وجود دارد که پس از 2هفته خارج میشود.

امکان اینکه موها دوباره بریزد در این روش وجود دارد؟

پس از پیوند مو ابتدا یک ریزش کلی موهای پیوندی پس از یکماه روی میدهد. سپس رشد موها شروع شده و بین 6 تا یک سال به نهایت رشد میرسد. این موها بهخاطر منشا از ناحیه پس سر وابستگی اندکی به هورمون مردانه داشته و امکان ریزش دایم انها کم می باشد.

آیا انجام پیوند مو برای تمام افرادی که به نوعی دچار ریزش مو هستند، سودمند است ؟

از نکات مهم در انجام پیوند مو یکی انتخاب مناسب افراد برای پیوند و دیگری وجود انتظاری منطقی در بیمار از نتیجه پیوند است. انجام پیوند مو نمیتواند در تمام افراد دچار ریزش مو سودمند باشد. از طرفی برخی تبلیغات دروغین در مورد تعداد موهای پیوندی، انتظاری غیرواقعی را در برخی افراد ایجاد میکند. بهطور معمول در یک جلسه پیوند مو امکان انتقال 3000-1500واحد فولیکولی (در حدود 8000-4000) تار مو وجود دارد و به نوعی بازسازی تراکم اولیه موها قبل ریزش میسر نیست اما میتوان تغییر محسوسی در تراکم مو به ویژه در نواحی جلوی سر ایجاد و بهویژه خط رویش موی جلوی سر را بازسازی کرد تا نمای ظاهری روبه روی فرد بسیار تغییر کند.

درچه مواردی پیوند مو ممکن است سبب عوارض ناخوشایند شود ؟

در بسیاری از موارد ریزش مو، نظیر ریزش موی سکهای یا موارد ثانویه به التهاب یا همراه جوشگاه، انجام پیوند مو منطقی نبوده و شاید باعث بروز عوارض ناخوشایندی نیز شود، به علاوه در افرادی که ریزش موی شدیدی دارند و ناحیه پس سری موی زیادی برای برداشت ندارد، امکان نتیجه بهینه کم است. علاوه براین، انجام پیوند مو در سن زیر 25سال که هنوز روند ریزش مو فعال است چندان توصیه نمیشود.
زیرا امکان دارد با ریزش موهای فرد و باقی ماندن موی پیوندی برآیند تراکم موها پس از مدت کمی به حد قبل پیوند کاهش یابد.علاوه براین، در افراد بالای 60سال نیز انجام پیوند باید با بررسی کامل بیماریهای همراه نظیر قند، فشارخون و مشکلات قلبی عروقی باشد تا عارضهای برای فرد روی ندهد.

در حالت کلی چطور؟ آیا انجام پیوند مو عارضهای برای فرد ایجاد نمیکند ؟

معمولا پیوند مو عارضه نگرانکنندهای ندارد. درد، تورم صورت چند روز پس از پیوند و کبودی دور چشم از عوارض شایعی است که طی چند روز از بین میرود. در ناحیه پس سر یک جوشگاه خطی باریک باقی میماند که زیر موهای ناحیه محو است. تنها در مواردی که قطر نوار برداشتی بالاتر از 5/1سانتی متر باشد امکان بروزجوشگاه بدشکل و قطور وجود دارد.درصورت رعایت نکردن اصول کلی نظیر استریلیته وسایل و محیط عمل امکان بروز عوارض جدیتر وجود دارد و بر این اساس توصیه میشود تنها در مراکز معتبر این کار انجام شود.

متاسفانه گاهی عمل پیوند مو در موارد ریزش موهای التهابی مانند لیکن پلان در مراکز غیرتخصصی توسط افراد نااگاه به بیماری های پوست و مو انجام شده است که نه تنها باعث بهبودی وضعیت نشده بلکه با فعالسازی التهاب زمینه ای باعث تشدید روند ریزش شده است. بر این اساس توصیه می شود در انتخاب مکان انجام این روندهای زیبایی از جمله کاشت مو فریب تبلیغات اغواکننده را نخورده و ترجیحا در مراکزتخصصی معتبر که متخصص پوست حضور دارد این موارد به انجام رسد.

اگر فردی بانک موی مناسبی در پس سر برای برداشت نداشته باشد، معمولا از چه روشی برای پیوند استفاده میشود ؟

از روشهای دیگر مورد استفاده میتوان بهFIT اشاره کرد که به اشتباه بهعنوان روش غیرجراحی تبلیغ میشود. در این روش به جای برداشتن نوار، قطعات ریز مو برداشته میشود و دیگر نیازی به بخیه ناحیه نیست. ارزش عمده این روش در مواردی است که فرد بانک موی مناسبی در پس سر برای برداشت ندارد و محدودیت آن، امکان برداشت کمترمو نسبت به روشFUT است. اما به هر حال این روش نیز در مواردی که فرد به هر دلیلی مایل به انجامFUT نباشد درصورت انجام صحیح میتواند سودمند باشد اما ممکن است به جلسات بیشتر پیوند نیاز باشد.

درباره پی آرپی با توجه به تبلیغات گسترده در درمان ریزش مو چه مواردی مطرح هست ؟

از موارد دیگر که متأسفانه امروزه در مورد آن تبلیغات کاذبی وجود دارد انجام پیآرپی برای رشد مو است و متاسفانه در برخی رسانه ها باتبلیغی دروغین به عنوان درمان قطعی ریزش مو از آان نام برده می شود. در مورد پیآرپی، شواهد علمی در مورد اثربخشی آن درتشدید رشد و افزایش تراکم مو بسیار کم است. موارد محدودی نیز از بروز واکنشهای شدید در پوست سر پس از پیوند مو به همراه پیآرپی مشاهده شده است. از اینرو بهتر است فعلا در مورد روش پیآرپی جانب احتیاط را رعایت کرد و فریب این تبلیغات کاذب در مورد اثربخشی فوقالعاده آن را در رشد مو نخورد. چون مطمئنا روش پی آرپی درمان قطعی ریزش مو نیست و اکثر تبلیغات در این مورد اغراق امیز هست.

قبل و بعد از جراحی چه نکاتی را باید درنظر گرفت ؟

نباید در فاصله 10روز قبل از جراحی از داروهایی نظیر آسپیرین، بروفن و آنتی هیستامینها استفاده کرد. در روز جراحی بهتراست لباسهای راحت قدیمی پوشید زیرا ممکن است طی جراحی لباسها آسیب ببیند. روز قبل جراحی موها باید با شامپو بچه شسته شده و به نرمی سر ماساژ داده شود. نیازی به کوتاه کردن موها نیست. بعد از جراحی نیاز به استراحت وجود دارد. در هنگام خوابیدن باید سر در حدود 45درجه بالاتر از بدن قرار گیرد.

تورم پلک و پیشانی طی روز دوم یا سوم بعد از جراحی روی میدهد که تا روز هفتم برطرف میشود. بهتر است از کمپرس سرد روی نواحی متورم استفاده شود. پانسمان سر در روز دوم بعد از جراحی برداشته میشود. پس از آن باید موها با آب ولرم شستوشو داده شود. نباید از دوش با فشار آب زیاد استفاده شود. برای حفاظت سراز کلاه استفاده شود. علاوه براین، افرادی که پیوند انجام دادهاند، تا برطرف شدن تورم دور چشم نباید رانندگی کنند. سیگار کشیدن و مصرف الکل طی 2هفته قبل و بعد جراحی ممنوع است. فعالیت بدنی یا ورزش شدید طی 2هفته اول پس از جراحی باید محدود باشد. در مواجهه با آفتاب یا حرارت شدید بهمدت حداقل 3هفته قرارنگیرند.

بعد از جراحی، رشد موها چه وقت مشخص میشود ؟

رشد موها طی 90تا120روز بعد از جراحی مشخص میشود ولی نتیجه نهایی معمولا یک سال بعد ظاهر میشود.

عوامل اثرگذار در یک پیوند موی مطلوب ؟

عوامل بسیاری در موفقیت پیوند مو و عدمبروز عوارض دخیل است که میتوان به تشخیص درست علت ریزش مو، انتخاب بیمار مناسب، رعایت اصول در برداشت نوار مو و طراحی نواحی کاشت مو، حفظ رطوبت و سرما برای زنده ماندن واحدهای مو و طولانی نشدن مدت زمان جراحی اشاره کرد. براساس این موارد توصیه میشود عمل پیوند مو در مراکز معتبر و ترجیحا توسط متخصصان پوست انجام شود تا هم نتیجهای مطلوب حاصل و هم از بروز عوارض اجتناب شود.

نسخه اصلی مطلب رازهای موفقیت پیوند مو را در سایت دکتر رضا رباطی بخوانید.

---