در پوست سر غدد سباسه یا چربی، روغن طبیعی به نام سبوم را تولید می کنند. این روغن به مرطوب نگه داشتن پوست سر کمک می کند. اگر عملکرد این غدد دچار اختلال شود و تولید این روغن افزایش یابد، منجر به موی چرب می شود. موی چرب می تواند باعث خارش های ناراحت کننده و درماتیت سبوره ای، ضایعات پوستی قرمز و ملتهب شود که شوره سر شکل خفیف آن است. این چربی اضافه حتی می تواند شرایطی مناسب برای رشد قارچ هایی که منجر به شوره سر می شوند، ایجاد کند. میزان تولید چربی با افزایش سن، کاهش می یابد. چربی زیاد مو، موجب احساس کثیفی و ناسالم بودن است. اگر این شرایط به خوبی کنترل نشود، می تواند موجب مشکلات بیشتری شود. مشکلات و یا عوارض مرتبط با آن، شامل شوره سر و انواع آکنه و جوش و غیره هستند. همه این موارد ممکن است با شرایطی مانند ریزش مو همراه باشد.

علت موی چرب

برای محافظت از پوست و مو، وجود چربی ضروری است. چربی پوست سر از کف سر در برابر عناصر مختلف محافظت کرده و موها را به طور طبیعی مرطوب نگه می دارد؛ اما به دلایل مختلفی ممکن است برخی افراد چربی بیشتری داشته باشند.

• اختلالات هورمونی: تغییرات در سطح هورمون ها یا همان اختلالات هورمونی می تواند باعث تحریک فولیکول های مو شود و چربی بیش از حد تولید کند. تغییرات هورمونی می تواند به دلیل استرس عاطفی، کمبود خواب، دوره قاعدگی، یائسگی یا بارداری باشد.
• شستشوی بیش از حد: زمانی که موها بیش از حد شسته می شوند، روغن طبیعی پوست سر از بین رفته و برای جبران آن تولید چربی افزایش پیدا می کند.
• هوای آلوده: هوای کثیف می تواند باعث تجمع گردوغبار و کثیفی روی موها و منافذ پوست سر شود. در نتیجه احساس می کنید، موهایتان چرب است.
• رژیم غذایی: برخی مواد غذایی مانند شکر و لبنیات می توانند باعث افزایش چربی پوست سر و آکنه پوستی شوند.
• بیماری های پوستی: برخی بیماری های پوستی درمان نشده باعث تجمع سلول های مرده روی منافذ پوست سر شده و باعث چرب شدن موها می شوند.

علائم چربی کف سر

چربی مو به صورت بیمارگونه و جدی نیز تعدادی علائم مشخص دارد که باید به آنها توجه کرد. این علائم شامل موارد زیر می شوند:

• ظاهر براق مو حتی بافاصله کمی از شست وشو
• چرب شدن دست در تماس با موی سر
• نشستن گرد و خاک روی موها یا به اصطلاح پرزدار شدن مو
• خارش بیش از حد و غیرعادی پوست سر
• ریزش غیرطبیعی مو
• شوره زدن مو و پوسته پوسته شدن سر
• قرمزی پوست سر و جوش زدن در بین موها

موهای چرب معمولاً ریشه سستی دارند و چربی مو از نزدیکی ریشه شروع می شود و به سمت ساقه پیش می رود؛ یعنی ممکن است فردی که موی بلندی دارد، در نوک موها چربی یا براق بودن را شاهد نباشد؛ اما ملاک در این مواقع قسمت های نزدیک تر به ریشه است.

روشهای پیشگیری از پوست سر چرب

• از استفاده از آب داغ برای شستن موها خودداری شود.
• برای شستن موهای خود از آب گرم یا خنک استفاده کنید.
• از استرس بیش از حد خودداری کنید.
• روکش بالش خود را هر هفته عوض کنید.
• هر روز از وسایل گرمایشی روی موهای خود استفاده نکنید.
• در هنگام استفاده از نرم کننده، آن را خیلی نزدیک به پوست سر خود قرار ندهید.
• از یک شامپوی ملایم استفاده کنید که روغن های طبیعی موهای شما را از بین نبرد.
• غذاهای غنی از ویتامین B مانند مرغ، ماهی و میوه های تازه و سبزیجات را مصرف کنید.
• از مصرف شکر، غذاهای سرخ شده و گوشت خودداری کنید؛ زیرا منجر می شوند تا غدد شما روغن بیشتری تولید کنند.

رابطه چربی پوست سر و ریزش مو

یکی از عواقب رایج چرب شدن پوست سر، چرب شدن موها و در نتیجه افزایش میزان ریزش مو است. در این موارد زیاد شدن مقدار روغن و چربی بر روی پوست باعث می شود که آلودگی ها در میان موها گیر بیفتند و در نتیجه منافذ باز پوست بسته شوند. به این ترتیب مواد کافی برای رشد موها فراهم نخواهد شد و ریزش مو اتفاق خواهد افتاد.

روشهای کاهش چربی بیش از حد کف سر

برای درمان چربی موی سر، یکی از اولین مراحل، شناخت دلیل این مشکل است. گاهی تنها با پیدا کردن و پیشگیری از عامل ایجاد چربی مو، این مشکل خود برطرف می شود. برای مثال استفاده مناسب از نرم کننده، توقف براشینگ هرروزه، کم کردن دفعات شستشو و شانه زدن خود می تواند باعث جلوگیری از چرب شدن مو و بازگشت آن به حالت معمول شود؛ اما راه های دیگری نیز برای درمان تکمیلی موی چرب مطرح می شود که در ادامه به مؤثرترین آنها اشاره می کنیم:

درمان های خوراکی

تمامی مشکلات پوست و مو دو بخش درمانی اصلی دارند. یک بخش شامل استفاده از داروهای خوراکی می شود. این داروها معمولاً آنچه که درون بدن اختلال را ایجاد می کند هدف قرار می دهند. در مورد موی چرب می توان با داروهای خوراکی، میزان هورمون های مؤثر در فعالیت سلول های سباسه را کنترل کرد. داروهای حاوی ایزوترتینوئین (Isotretinoin) در این مواقع تجویز می شود. البته به دلیل قوی بودن این داروها، حتماً باید با تجویز پزشک و پس از انجام برخی آزمایش های اولیه اقدام مصرف آنها نمود و همچنین اگر ترشح چربی براثر استرس و افسردگی باشد، داروهای آرامبخش و ضد افسردگی تجویز می شود.

درمان موضعی

بخش دوم درمان بیماری های پوست و مو شامل استفاده از محصولات بهداشتی درمانی موضعی می شود که از سطح پوست بر اختلال پیش آمده تمرکز می کند. برای درمان موی چرب، در موارد شدید از محلول های حاوی سالیسیلیک اسید و محصولات غنی از پلی فنول استفاده می شود. در موارد سطحی تر استفاده از بهترین شامپو برای موی چرب و اسکراب موی چرب استفاده می شود.

درمان های پیشرفته

از آنجا که تا پیش از این درمانی قطعی و دائمی برای موی چرب وجود نداشت و افرادی که با این معضل مواجه بودند باید برخی نکات را تا آخر عمر مدنظر قرار می دادند، در سال های گذشته درمان هایی جدی و پیشرفته برای این مشکل ارائه می شود. این روش های درمانی شامل استفاده از لیزر و دستگاه های فرکانسی می شود که غدد سباسه را هدف قرار می دهند.

نسخه اصلی مطلب رابطه چربی پوست سر و ریزش مو را در سایت دکتر لادن ناظمی بخوانید.

---