کلسترول یکی از انواع چربی های موجود در خون است. سلول های بدن شما به کلسترول نیاز دارند و بدن مقدار مورد نیاز خود را می سازد، اما شما از طریق غذاها نیز کلسترول را به دست می آورید. اگر کلسترول خون خیلی بالا برود، در سرخرگ ها رسوب می کند و باعث سخت شدن دیواره سرخرگ ها می شود که تصلب شرايين آترواسكلروز نام دارد.این روند معمولا به آرامی صورت می گیرد و با افزایش سن بدتر می شود.برای اینکه بهتر بفهمید که چه اتفاقی در رگ های خونی می افتد، تصور کنید که چطور لوله راه آب زیر سینک ظرفشویی آشپزخانه می گیرد و بسته می شود. همان طور که رسوب روغن ها در لوله راه آب زیر سینک آن را می بندد، تجمع کلسترول در سرخرگ ها نیز آن ها را تنگ کرده و جریان خون را در آن ها مشکل می کند.رسوب چربی در رگ های خونی، مقدار خونی را که به بافت های بدن و از جمله قلب می رسد، کاهش می دهد. این مسئله باعث بروز مشکلات جدی مثل سكته قلبي و سكته مغزي می شود.
- کلسترول بالا : 240 میلی گرم در دسی لیتر و بالاتر
- کلسترول مرزی : 200 تا 239 میلی گرم در دسی لیتر
- کلسترول مناسب : کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر
1- LDL یا کلسترول بد: اگر مقدار این نوع کلسترول در خون بالا برود، سرخرگ ها را می بندد. اگر کلسترول خون شما بالا باشد، بایستی این نوع را پایین بیاورید.
2- HDL یا کلسترول خوب: این نوع کلسترول باعث حذف چربی ها از خون می شود و هر چه مقدار آن بالاتر باشد، بهتر است. میزان بالای HDLدر خون، خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي را کاهش می دهد.
3- تری گلیسرید: یک نوع دیگر از چربی های خون است.اگر میزان تريگليسيريد و LDL در خون شما بالا باشد، خطر ابتلا به سکته قلبی در شما بیشتر خواهد بود.
کلسترول خون بالا باعث احساس مریضی نمی شود. هر موقع که متوجه می شوید کلسترول خون شما بالاست، ممکن است قبلا سرخرگ های شما تنگ شده باشد. بنابراین بایستی سریعا آن را درمان کرده و کلسترول خونتان را کاهش دهید تا حالتان خوب شود.
- غذاها: خوردن زیاد مواد غذایی باچربي اشباع، چربي ترانس و کلسترول باعث افزایش کلسترول خون می شوند؛ مثل کره، روغن حیوانی، چربی گوشت ها، روغن نباتی جامد، سس مایونز، غذاهای سرخ شده، انواع ساندویچ و پیتزا، شیر و لبنیات پر چرب.
- چاقی
- نداشتن تحرک بدنی
- سن:بعد از سن 20 سالگی کلسترول بالا می رود.
- سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده شما دچار کلسترول خون بالا باشد، احتمال ابتلای شما به این عارضه زیاد است.
- سلامت کلی بدن: بیماری هایی مثل كم كاري تيروئيد باعث افزایش کلسترول خون میشوند.
برای اینکه متوجه شوید میزان چربی خون شما و از جمله کلسترول چقدر است، بایستی آزمایش خون دهید. آزمایشات مختلفی برای این کار وجود دارند که عبارتند از:
1- آزمایش کلسترول خون ناشتا: کامل ترین آزمایش است، زیرا این آزمایش تمامی چربی های خون شامل LDL، HDLو تری گلیسرید را اندازه می گیرد.
2- آزمایش LDLمستقیم: فقط مقدار LDLخون را اندازه می گیرد.
3- آزمایش کلسترول خون ساده: این آزمایش کل کلسترول خون و HDLرا اندازه می گیرد.
اگر کلسترول خون شما بالا باشد، بایستی برای کاهش خطر ابتلا به سکته قلبی و سکته مغزی ، میزان آن را کاهش دهید.دو روش اصلی درمان کلسترول خون بالا عبارتست از:
الف- تغییر روش رندگی
ب- مصرف دارو
تغییر روش زندگی مثل ورزش کردن، مصرف خیلی کم غذاهای چرب، مصرف فراوان میوه و سبزی و ... .داروهاي لازم نیز توسط پزشک برای شما تجویز می شوند مثل داروي لووستاتين. البته به یاد داشته باشید که نبایستی این نوع داروها را به طور خودسرانه و بر اساس توصیه افراد عامه و بدون تجویز پزشک مصرف کنید.تعدادی داروی گیاهی هم برای کاهش چربی خون وجود دارند که آن ها را نیز پزشک در صورت لزوم برای شما تجویز خواهد کرد.