مضرات شیمی درمانی چیست؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

علائم عفونت

حتماً درصورت بروز هرکدام از علائم زیر سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید .
تب بیش از 38
لرز بخصوص اگر شدید باشد .
تعریق
اسهال
تکرر ادرار و سوزش ادرار
گلودرد و یا سرفه شدید
ترشح غیر طبیعی و یا خارش شدید واژن

قرمزی،تورم ، درد بخصوص دراطراف محلهای زخم و یا اطراف کولستوی و جوش و کورک های اطراف مقعد و یا محلهای کاتترها ولزیونهایی که در گها دارید .
احساس درد و فشار سینوسهای صورت
گوش درد ، سردرد ، گردن سفت ودردناک
تاول اطرف لب و پوست ( بخصوص به طور مجتمع و محدود )
زخم در دهان

مشکلات انعقاد خون

داروهای ضد کانسری می تواندسبب کاهش تولیدپلاکت به دلیل سرکوب مغز استخوان شوند.پلاکتها سبب کنترول خونریزی در بدن شده و در صورت کاهش ممکن از محل زخمها خونریزی شدید اتفاق افتد،وحتی در صورت کاهش شدید پلاکتها خونریزی خودبخود اتفاق می افتد.

اگر پلاکتها به طورشدید کاهش یابند ممکن است با ضربات خفیف و یا خود به خود از نقاط مختلف بدن شروع خونریزی کند. تعداد طبیعی پلاکتها بین150000الی400000می باشد ولی اگر پلاکتها کمتر از20000شوند بدن خونریزی ناگهانی میکند . معمولا اگر تعداد پلاکتها کمتر از 100000 باشد شیمی درمانی شروع نمی شود.

درصورت بروز مسایل زیربعد از شیمی درمانی به پزشکان اطلاع دهید :

کبودی و یا خونریزی غیر منتظره و غیر معمول
نقاط قرمز وکوچک روی پوست
ادرار قرمز یاصورتی
مدفوع خونی ویا سیاه

خونریزی واژن غیرطبیعی که طولانی تر از یک قاعدگی نرمال باشد .
سردرد و اختلال در بینایی
احساس داغی و گز گز شدید دردست ویا پا
پزشک شما معمولاً قبل از هر شیمی درمانی پلاکتهای شما را کنترل میکند. اگر پلاکت شما خیلی کم شده باشد ممکن است نیاز به تزریق پلاکت شود.هم همچنین داروهایی جهت جلوگیری ازخونریزی تجویز می شوند.

چگونه می توان از مشکلات کاهش پلاکت جلوگیری کرد ؟

قبل از مصرف هر دارویی حتی ویتامینهایی که به طور معمول مصرف می شوند.باپزشک خودمشورت کنید.بعضی ازداروهامانندآسپرین عملکرد پلاکتها را کم می کنند .
قبل ازمصرف نوشابه الکلی به پزشک خبردهید.
ازمسواک خیلی نرم برای مسواک کردن استفاده نمایید. ( حتی مسواک در یک دوره کوتاه ممکن است مجبور شوید مسواک نزنید. )
درهنگام تمیزکردن درون بینی از « فین » خیلی آرام استفاده کنید. از « فین » کردن شدید و تمیز کردن درون بینی یا پارچۀ خشک و انگشت پرهیز کنید .

درهنگام استفاده از چاقو ، قیچی ، سوزن و ابزار تیزبسیار مراقب خود باشید که به خود آسیب نزنید .
درهنگام آشپزی مراقب باشید که سوختگی پیش نیاید.
از ورزش هایی که سبب آسیب رساندن به شما می شود پرهیز کنید .
درمورد فعالیت های جنسی با پرشک خود مشورت کنید .
همیشه ازصورت تراشهای برقی استفاده کیند ( ازتیغ استفاده نکنید. )

مشکلات دهان ، لثه و خلق

مراقبت خوب دهان درضمن شیمی درمانی بسیارمهم است.بعضی از داروهای ضدکانسر سبب زخم در دهان و گلو می شود به این حالت موکوزیت و یا التهاب مخاط دهانstomatatis ) ) گویند.ازطرفی داروهای شیمی درمانی سبب خشک و ملتهب شدن مخاط دهان شده ومحیط دهان را مستعد به خونریزی میکند.
علاوه بر دردناک بودن زخمهای دهان ، این زخمها ممکن است با میکربهای معمول درون دهان عفونی شوند .باروشهای متعدد باید سعی کرد از عفونی شدن دهان جلوگیری کرد زیرا کنترل آنها بسیار مشکل است .

چگونه می توانم سلامت دهان و لثه و حلق خودم را حفظ کنم ؟

با پزشک خود صحبت کنید و چند هفته قبل ازشروع شیمی درمانی با دندانپزشک مشورت کنید. ممکن است نیاز به جرم گیری دندان و یا اصلاح پوسیدگی دندان و یا ترمیم دندان خراب ودرمان لثه داشته ، و لازم باشد عدم جفت شدن دندانه ارا ترمیم کند.از دندانپزشکان بخواهید روش برس زدن مناسب به دندان را به شما نشان دهند . شیمی درمانی ممکن است سبب پوسیدگی بیشتر دندان شود دندانپزشک ممکن است شستشوی دندان با ژل فلوراید و یا روشهای دیگر پیشگیری از پوسیدگی دندان را پیشنهاد می کند .

بعدازهروعده غذادندانها ولثه هایتان را مسواک بزنید از مسواک نرم به آهستگی استفاده کنید . مسواک زدن سخت و یا استفاده از برس زبرسبب آسیب به بافتهای نرم دهان می شود.ازدندانپزشک خود تقاضای مسواک خیلی نرم بکنید.دهان خود را با آب نمک ملول ( گرم ) بعدازغذاوهنگام خواب بشویید .
مسواک خود را بخوبی بعد از هر مسواک زدن شستشو داده،وخشک کنیدودر محل خشک نگهداری کنید .

از شستشوی دهان باترکیباتی که حاوی الکل است خوداری کنید.از پزشک و پرستار خود دهان شوی مناسب در خواست کنید .
ازجمله دهان شویه حاوی بی کربنات سدیم ( Baking soda ) محرک نمی باشد .
اگر شما مبتلا به زخم دهان شدید هستید،به پزشک و یا پرستار خود اطلاع دهید. اگر این زخمها دردناک باشند و یا نگذارند شما راحت غذا بخورید می توانید روشهای زیررا امتحان کنید :

چگونه می توانم با زخمهای دهانم مقابله بکنم ؟

هر روش درمانی که روی زخم دهان امتحان می کنید و هر مسکنی که مصرف می کنید ، به پزشکتان اطلاع دهید .
غذای خود را سرد و یا هم دما با هوای اطاق مصرف کنید . غذاهای داغ و گرم می توانند زخمهای دهان را التهاب بیشتری بدهند و دردناکتر شوند .
ازغذاهای نرم و صاف مانند بستنی ، شیروموز،غذاهای بچه،میوه های نرم ( موز و سیب رنده شده ) قارچ،سیب زمینی،حبوبات پخته،تخم مرغ املت یا جوشیده نرم و پودینگ ها و ژله تبنها استفاده کنید . شما می توانید غذاهای پخته شده به صورت پوره را درمخلوط کن قرار دهید تا آنها را نرمتر کرده و خوردن آنها را آسانتر کنید.

از مصرف غذاهای محرک واسیدی وآب میوه های مانند گوجه فرنگی و مرکبات ( مانند پرتقال ، گریب فورت ، لیمو ) خودداری کنید،غذاهای تندوشورمصرف نکنید.غذاهای سفت وسخت مانندسبزیجات نارس،پاپ کورن و نان تست استفاده نکنید .

چگونه می توانم با خشکی دهانم مقابله کنم ؟

به پزشک خودبگوییدکه چگونه میتوانم ازبزاق مصنوعی جهت مرطوب کردن دهان خوداستفاده کنم .
مقدارزیادی مایعات بنوشید .
به پزشکتان بگویید آیا می توانیدازچیپس یخ یا آب نبات یا شوکولاتهای سخت بدون شکر استفاده کنید. و یا آدامس بدون شکر بجوید . ( سوربیتول،یک جایگزین شکراست که دراکثر غذاهای عاری از شکر مصرف می شود،در بعضی از افرادایجاد اسهال می کند.اگر برای شمااسهال ایجادشده است باید دقت کنیدومصرف غذاهای حاوی آنرامحدود کنید.

غذاهای خشک را با « کره » ، مارگارین ( کره مصنوعی ) ، آب گوشت ، سوسها ، یا آشهای مختلف شامل آش سبزی که حاوی گوشت باشد مرطوب کنید .
غذاهای خشک و ترد را در اندکی مایع مصرف کنید .
غذاهای نرم و پوره شده استفاده کنید.
اگرلبهای شما خشک است ازکرمهای مخصوص لب یاژله های خاص استفاده کنید .
همراه خود همیشه یک شیشه آب داشته باشید و مکرر از آن بنوشید .