روند پیری پوست روندی طبیعی است که با افزایش سن اتفاق میافتد، ولی برخی عوامل خارجی این روند طبیعی را تسریع می کنند.
امروز همه مردم دنبال راهی هستند تا از پیری پوستشان جلوگیری کنند و یا حتی هر روز خود را جوانتر از روز پیش نشان دهند. در این میان، بازار کرمها، اسپریها و آمپولهای ضد پیری پوست بسیار داغ شده است، ولی آیا واقعا این مواد کارساز هستند؟ بهترین روش برای کند کردن روند پیری پوست چیست؟
ـ تفاوتهای فردی زیادی میان افراد گوناگون وجود دارد و این تفاوتها میان نژادها و کشورهای گوناگون بارزتر می شود. ولی معمولا حدود سن ۳۰ سالگی ساخت کلاژن در پوست کند شده و به تدریج متوقف می شود. بنابراین شروع استفاده از کرمهای محافظتی در حدود این سن پیشنهاد می شود.
البته شروع استفاده از کرمهای ضد چروک به نوع پوست فرد و میزان خشکی آن نیز بستگی دارد. ممکن است فردی با پوست بسیار خشک، این چروکها را حتی از سن ۲۵ سالگی نیز داشته باشد، بنابراین زیر نظر پزشک می تواند کرمهای مرطوب کننده و ضدچروک را حتی از این سن به طور همزمان استفاده کند.
ـ دو نوع چروک اصلی وجود دارد:
نوع اول چروکهایی که ناشی از انقباض ماهیچههای زیرین پوست است، مانند خطوطی که روی پیشانی یا اطراف دهان ایجاد می شود. این چروکها اغلب عمیق و مشخص بوده و به ویژه موقع حرف زدن و حالت دادن به صورت، بارزتر می شوند.
نوع دوم چروکهایی است که به مرور زمان و با بالا رفتن سن خود را نشان می دهند. دلیل ظهور این نوع چروکها، از دست رفتن کلاژن و بافت کششی پوست است. با بالا رفتن سن، کاهش بافتهای پشتیبانی کننده پوست همراه با کاهش حجم استخوان، عمق چروکها را بیشتر نمایان می سازد. در این باره بهترین کار استفاده از کرم برای درمان چروکهای سطحی و استفاده از مواد پُرکننده برای چروکهای عمقی است.
ـ همانطور که می دانید، روند پیری پوست روندی طبیعی است که با افزایش سن اتفاق می افتد، ولی برخی عوامل خارجی این روند طبیعی را تسریع می کنند که در این میان، آفتاب مهم ترین و اصلیترین آنها محسوب می شود. رادیکالهای آزاد تولید شده در پوست در نتیجه تابش اشعه آفتاب، به DNA سلولهای پوست صدمه می رسانند. البته مدت کمی زیر نور خورشید بودن ممکن است تغییر بارزی ایجاد نکند، ولی تماسهای مکرر و طولانی با نور خورشید سبب پیر شدن تدریجی پوست خواهد شد. در کنار آفتاب، عوامل دیگری از قبیل سیگار، آلودگی هوا ، استرس و … نیز در روند پیری پوست موثرند.
ـ بهترین کار، پیشگیری از تماس طولانی و مستقیم با آفتاب است. این کار را به وسیله کرمهای ضد آفتاب با SPF مناسب و استفاده از پوشش مناسب مانند پوشیدن لباس و کلاه می توان انجام داد اگر قبلا تماسهای طولانی با نور خورشید وجود داشته و آثار خود را به جای گذارده است، استفاده از کرمهای حاوی رتینوئید، کرمهای لایه بردار و کرمهای حاوی آنتیاکسیدان توصیه می شود.
ـ آنتیاکسیدان در بیشتر مواد غذایی، به ویژه میوه ها و سبزیها وجود دارد. این مواد در چای سبز نیز به وفور یافت می شود. امروزه این مواد آنتیاکسیدانی به شکل دارو نیز در دسترس هستند. مصرف موضعی این داروها همراه با مصرف خوراکی آنتی اکسیدان ها می تواند به طور نسبی در بهبود روند پیری پوست موثر باشد.
ـ این کرمها برحسب مارکهایشان انواع متعددی دارند و می توانند حاوی اسیدهای میوه و رتینوئیدها، انواع آنتیاکسیدانها و مرطوبکننده ها باشند. ویتامینهای E و C و A نیز در بیشتر این کرمها وجود دارند، هر چند که درباره پایداری این مواد در محیط و یا پس از تماس آن با پوست بحثهای فراوانی وجود دارد. شما ممکن است فهرستی طولانی از مواد تشکیلدهنده را روی این کرمها مشاهده کنید، ولی در واقع مواد موثر این کرمها، محدود و مشخصاند و مقداری از این مواد در واقع برای رطوبترسانی و یا به عنوان مواد نگهدارنده وارد ترکیب کرم شده اند.
ـ جوان شدن یک سلول پیر یا زنده شدن یک سلول آسیبدیده و یا مرده از نظر علمی معنایی ندارد. وقتی کرم ضد چروک استفاده می کنید، تنها جلوی آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد و دیگر صدمات محیطی را می گیرید، ولی در صورتی که آسیب وارده به یک سلول بسیار شدید باشد، هیچ کرمی نمی تواند موجب جوانسازی آن شود. در این حالت، بهترین کار این است که به کمک پیلینگ طی چند مرحله، لایه هایی از این سلولهای آسیب دیده را از پوست جدا کنید. باقی ماندن سلولهای آسیبدیده روی پوست، روند بازسازی پوست را مختل کرده و مهم تر آنکه در طولانی مدت می تواند سبب ایجاد ضایعات متعدد پوستی شود، بنابراین برداشتن چند لایه از این سلولها، علاوه بر تسریع بازسازی پوست و حفظ شادابی آن، در پیشگیری از بروز بسیاری از ضایعات پوستی هم موثر است.
مبارزه با چین و چروک پوست از موضوعات متداول در بین افراد بخصوص خانم ها است و هزینه های هنگفتی صرف آن می شود. این در حالی است که با انجام مراقبت های ساده می توان از چین و چروک پوست به مقدار قابل توجهی پیشگیری کرد.
به طور کلی عوامل به وجود آورنده چین و چروک های پوست، تخریب الیاف کلاژن و الاستین در لایه های عمیق پوست می باشد. کلاژن و الاستین پوست را انعطاف پذیرتر و خاصیت ارتجاعی آن را بیشتر کرده و حالت کشسانی و الاستیکی پوست را نیز تقویت می کنند.
زمانی که کلاژن تخریب می شود، پوست شل شده و آثار چین و چروک در آن مشاهده می شود. تخریب برخی از کلاژن ها غیر قابل اجتناب می باشد. برخی از دانشمندان به این باور رسیده اند که با درمان موضعی همراه با کرم های حاوی ویتامین A همچون رتینا و رنوآ (Renova) می توانند تاثیر مثبتی بر روی بازسازی کلاژن داشته باشند. هرچند که استفاده از این محصولات بر روی برخی پوستها باعث سوزش و التهاب خواهد شد.
استفاده مرتب از کرم های رتینا و رنوآ (Renova ) باعث کاهش خطوط اطراف لبها، خط خنده، و پوست های خشن صورت می شود. یکی از مهمترین علل چین و چروک های پوست، تاثیر آفتاب و پرتوهای زیانبخش نور خورشید به پوست می باشد که به سلولهای پوست و DNA سلول ها، جایی که کد ژنتیکی در آن مستقر می باشد آسیب می رساند. دانشمندان دریافته اند که چین و چروک بستگی به عوامل وراثتی نیز دارد.
یکی از مهمترین علل چین و چروک های پوست، تاثیر آفتاب و پرتوهای زیانبخش نور خورشید به پوست می باشد.
راه های جلوگیری و کنترل چین و چروک های پوست شامل چند روش ساده می باشند که در کنترل پیری زودرس پوست بسیارموثرهستند. بعضی از این روش ها در ادامه توضیح داده شده اند.
از پوست خود در برابر اثرات زیان آور اشعه ماورابنفش نور خورشید مراقبت کنید.
سعی کنید پوست را همیشه مرطوب نگه داشته و به حد کافی استراحت کنید.
حتی المقدور در کارهای روزانه استرس و تنش نداشته باشید و یا به حداقل برسانید.
از نوشیدن مشروبات الکلی، کشیدن سیگارو مصرف بی رویه دارو بپرهیزید. غذاهای حاوی مواد پروتینی و گیاهان دارای برگ های سبز مصرف نمایید.
از خوردن غذاهایی که دارای قند بالا و چربی می باشند اجتناب کنید.
با پیروی از این دستورالعمل های بسیار ساده، حداکثر مراقبت های کیفی را برای بهبود بخشیدن به ظاهر پوست برای خود فراهم کنید.