شیمی درمانی را بیشتربشناسید

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

شیمی درمانی چیست ؟

شیمی درمانی ،درمان کانسر با داروهای شیمیایی بوده که قدرت ازبین بردن سلولهای کانسری رادارند.این داروها را اغلب داروهای«ضدکانسر»گویند.

کانسر چیست ؟

سلولهای طبیعی دریک سیکل کنترول شده ایجادشده، رشد کرده ومی میرند.وقتی کانسراتفاق می افتد،این سلولهادربدن،بیش ازنرمال تکثیر شده وبه گونه ای کنترل نشده افزایش تعدادمیدهند.این سلولها ابتدا با رشد در محل خود توده ای راتشکیل داده و به تدریج ایجاد اشکال در بافت حاوی آن میکند . به عنوان مثال اکر این توده کانسری در پستان ایجاد گردد در مراحل اول تنها توده احساس می شود و سپس به پوست و غدد لمفاوی زیر بغل تهاجم پیدا میکنند .وسپس این سلولها به خون رسیده و به بافتهای دیگر از جمله کبد و ریه و غیره منتشر شده وباایجاد توده در محلهای جدید سبب بروز علایمی مانند ایجاد سرفه و تنگی نفس در ریه و یا ایجاد زردی در موارد انتشار به کبد میکند.

مواد مغذی بدن توسط این سلولهای کانسری مصرف میشود و از طرفی موادی از این سلولها آزاد میگردد که سبب بی اشتهایی می گردد لذا بیمار مبتلابه کانسر شروع به لاغر شدن میکند.تکثیرسلولهای کانسری اگر در هر مرحله متوقف شود سبب از بین رفتن کانسر خواهد شد.درحقیقت این سلولها یک سیکل ایجاد و مرگ دارند و اگر نتوانند خود را تکثیر کنند از بین خواهند رفت.

شیمی درمانی چگونه عمل می کند ؟

داروهای ضدکانسربامتوقف کردن رشدوتکثیر سلولی سبب تخریب واز بین رفتن سرطان می شود(اگرسلولهای کانسری تکثیر و رشد نداشته باشندتخریب شده ومیمیرند).البته باید در نظر داشت که با درمانهای ضدکانسر،سلولهای نرمال، به خصوص سلولهایی که سرعت رشد بالایی دارندنیزآسیب می بینند.آسیب به سلولهای نرمال سبب بروز عوارض جانبی شیمی درمانی می گردد.این سلولهای نرمال معمولاً سریعاً خودرا بعد از شیمی درمانی ترمیم خواهند کرد .ازآنجایی که بعضی داروهای شیمی درمانی در هنگام مصرف با همدیگربهترعمل میکننداغلب دویا چندداروراباهمدیگرتجویزمی شودبه این روش درمان شیمی درمانی چند دارویی می گویند .

با روشهای دیگر نیز ممکن است کانسررا بتوان درمان کرد.مصرف بعضی داروها اثر هورمونهای بدن را مهار می کندویا از تولید هورمونها جلوگیری میکنند وبا این روش جلوی رشد سلولهای کانسری گرفته میشود.ویاپزشکان ممکن است از درمانهای بیولوژیک استفاده کنند،این مواد یکسری عوامل ایمنی هستند که برضد سلولهای کانسری وارد عمل میشوند.بدن انسان معمولاً این مواد را به مقدار کم تولید می کند . این مواد را میتوان در آزمایشگاه ها تولید و به بیمار تجویز کرداین داروهاسبب تخریب سلولهای کانسری ویا تغییر تظاهرات بیماری می شود.از این عوامل بیولژیک جهت کمک به ترمیم سلولهای طبیعی بدن که در طی شیمی درمانی آسیب دیده اند نیز استفاده می شود

هدفهای مختلف ازانجام شیمی درمانی :

براساس نوع کانسروپیشرفتهای موجود،ازمصرف شیمی درمانی هدفهای مختلفی پی گیری میشود .
1- شفا دادن کانسر(cure). وقتی یک بیمارمبتلابه کانسر شفا یافته تلقی میشودکه دلایل وجود سلولهای کانسری دروی ازبین برودوتامدت زمان مشخصی بیماری عودنکند.
2- کنترول کانسر(Remision). جلوی سلولهای کانسر گرفته شده و یا سرعت رشد آنها کم می شود ، و سلولهای کانسری که ازمحل اصلی خود در بدن به قسمتهای دیگر بدن انتشار یافته اند کشته می شوند.در این مرحله به وسیله معاینه و روشهای رادیولژیک و آزمایشگاهی نمی توان سلول کانسری را در بدن مشخص کرد.ولی ممکن است به صورت میکروسکوپی سلول کانسری درمناطقی از بدن مخفی باشدوبعد از مدتی از ختم شیمی درمانی مجددا بیماری عود کند. « کلاً نتوان کانسر را در بدن بیمار ریشه کن کرد».
3- تسکین علائمی که به دلیل کانسرایجادشده اند.
سبب می شوند بیمار زندگی قابل تحملی راداشته باشد.ولی باقیمانده کانسر در بدن قابل تشخیص است.دراین حالت شیمی درمانی درسیر بیماری وطول عمرتاثیرندارد. و نها جهت کنترول علایم بالینی بیمار به کار میرود.