اگر می خواهید بعد از برداشتن ارتودنسی، دندان های خود را صاف نگه دارید، باید از نگهدارنده یا ریتینر استفاده کنید. این دستگاه دندان های شما را تا سال های آتی زندگی در راستای مناسب نگه می دارد. نگهدارنده

نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر چیست؟

نگهدارنده ارتودنسی وسیله ای است که پس از برداشتن بریس ارتودنسی، روی دندان های شما قرار می گیرد. این وسیله به نگه داشتن دندان های شما در موقعیت جدید و صحیح خود پس از بریس کمک می کند.

کاربرد نگهدارنده ارتودنسی

درست است که بریس های ارتودنسی دندان های شما را صاف می کنند، اما آنها در موقعیت جدید خود کاملاً با ثبات نیستند. لازم است که لثه ها، استخوان ها و ماهیچه های فک به این تغییر حالت عادت کنند. عادات روزمره مانند جویدن، به دندان ها نیرو وارد می کند و می تواند آنها را حرکت دهد. جابجایی دندان ها نیز می تواند منجر به مال اکلوژن شود. مال اکلوژن حالتی است که دندان های بالا و پایین در دهان بسته هم تراز نیستند.

بریس های ارتودنسی دندان ها را برای مدت طولانی در وضعیت صاف نگه می دارند. اما هنگامی که بریس ها جدا می شوند، چیزی مانع برگشت دندان ها به موقعیت قبلی نمی شود. لذا استفاده از نگهدارنده به نگه داشتن دندان ها در محل صحیح تا زمان ساخته شدن استخوان جدید اطراف دندان، کمک کرده تا تکان نخورند.

انواع نگهدارنده ارتودنسی

دو نوع اصلی نگهدارنده ارتودنسی عبارتند از:

1. نگهدارنده های ثابت که در دهان ثابت می مانند.
2. نگهدارنده های متحرک که می توان از دهان بیرون آورد.

بسیاری از دندانپزشکان از ترکیبی از نگهدارنده های ثابت و متحرک برای صاف نگه داشتن دندان ها استفاده می کنند. شما می توانید هر دو نوع نگهدارنده را به طور همزمان داشته باشید. هدف انواع نگهدارنده ها این است که تراز دندان ها را برای سال ها به ارمغان بیاورند.

فواید و مزایای استفاده از ریتینر

هنگامی که ارتودنتیست بریس ها را برمی دارد، دندان های شما کاملاً در یک راستا قرار گرفته اند. استفاده از نگهدارنده باعث می شود که دندان ها در موقعیت صحیح بمانند تا نتایج ماندگار شوند. با استفاده ی طولانی مدت از نگهدارنده ی ارتودنسی، تمام زحماتی که برای مرتب کردن دندان ها انجام می دهید نتیجه می دهد.

مدت زمان استفاده از نگهدارنده ارتودنسی

دندانپزشک شما احتمالاً توصیه می کند که نگهدارنده را در روز و شب (تمام وقت) و حداقل به مدت چهار تا شش ماه استفاده کنید. پس از آن، بهتر است از نگهدارنده ها در شب استفاده کنید.

ریتینر ثابت ارتودنسی

نگهدارنده های ثابت (که نگهدارنده های دائمی نیز نامیده می شوند) با یک عامل چسب مانند روی دندان ها قرار می گیرند. لازم به ذکر است که شخصا نمی توانید این نوع نگهدارنده را از دهان خود بردارید. این نوع نگهدارنده ها اغلب در دندان های جلو، پایین یا بالا استفاده می شوند تا از جدا شدن یا جابجایی آنها در طول زمان جلوگیری کنند.

ریتینر متحرک ارتودنسی

نگهدارنده های متحرک می توانند از دهان خارج شوند. نگهدارنده های سنتی (هاولی) دارای یک تکه سیم هستند که به پلاستیک یا اکریلیک متصل شده اند. نگهدارنده های شفاف (Essix) نیز پلاستیکی هستند اما هیچ سیمی ندارند. هر دو نوع متناسب با دندان های هر فرد ساخته می شوند.

قیمت و هزینه ریتینر ثابت و متحرک ارتودنسی

در مورد هزینه نگهدارنده ارتودنسی چند موضوع مطرح است. ابتدا وقت و تخصصی است که متخصص ارتودنسی بابت طراحی و تهیه این نگهدارنده ها می گذارد، دوم هزینه های لابراتواری است که ساخت یک نگهدارنده بر مجموعه ارتودنسی تحمیل می کند، سوم نگهدارنده متناسب با فک بالا یا پایین به صورت جداگانه طراحی می شود و در نهایت ضمانت اجرایی کارکرد مناسب این نگهدارنده ارتودنسی برای مراجعه کننده ای است که درمان آن به پایان رسیده است. در حقیقت بحث ریتینر فرای ساخت یک وسیله و تحویل آن است و عملا خود درمانی مجزا محسوب می شود؛ درمانی که حفظ نتایج را به دنبال دارد. متخصصین ارتودنسی مختلف تعرفه های مختلفی را بابت هزینه هر نگهدارنده دریافت می نمایند.

نحوه استفاده از ریتینر ارتودنسی

فرآیند ساخت نگهدارنده برای دندان بستگی به نوع آن دارد.

• نگهدارنده های متحرک:

ابتدا دندانپزشک با استفاده از آلژینات (یک ماده نرم شبیه به خمیر بازی)، از دندان های شما قالب می گیرد. این امر بایت و طرح دندان منحصر به فرد شما را در قالب حک می کند. یک یا دو دقیقه طول می کشد تا اثری از دهان گرفته شود.
یک لابراتوار دندانپزشکی از قالب برای ساخت یک نگهدارنده پلاستیکی یا اکریلیک دندان استفاده می کند. این فرآیند به طور معمول یک هفته یا کمی بیشتر طول می کشد.

برخی از مطب های دندانپزشکی قالب های دیجیتالی با اسکنر می گیرند. اسکن دیجیتال جایگزینی برای قالب های سنتی است که در بالا ذکر شد. در طول این فرآیند، دندانپزشک به سادگی از یک پروب دستی برای گرفتن تصاویری از دندان ها و لثه ها استفاده می کند. در مرحله بعد، یک برنامه نرم افزاری کامپیوتری آن تصاویر را به هم چسبانده و یک مدل سه بعدی از دهان شما ایجاد می کند.

• نگهدارنده های ثابت:

متخصص ارتودنسی از یک سیم فلزی برای ساخت ریتینر روی قالب دندان ها استفاده می کند. همچنین برای قرار دادن سیم در جای خود از چسب کامپوزیتی استفاده می کنند. فرآیند چسباندن ریتینر ثابت بیشتر از تحویل نگهدارنده متحرک طول می کشد اما برای ساخت نگهدارنده ثابت لازم نیست منتظر لابراتوار باشید.

اگر از نگهدارنده ارتودنسی استفاده نکنم چه اتفاقی می افتد؟

حرکت دندان ها در طول زمان طبیعی است. اگر ریتینر خود را نپوشید، دندان هایتان جابه جا شده و حرکت می کنند. دندان ها می توانند کج، شلوغ یا نامتناسب شوند. همچنین ممکن است دچار اوربایت شوید. به همین دلیل است که اکثر متخصصان دندانپزشکی استفاده از نگهدارنده ارتودنسی را پس از جدا شدن بریس ها تجویز می کنند.

برای نگهداری و استفاده از ریتینر ارتودنسی باید چکار کنم؟

برای نگهداری ریتینر ارتودنسی بهتر است با تمیز کردن حداقل یک بار در روز دوام آن را تضمین کنید. همچنین لازم است نکات زیر را رعایت کنید تا نگهدارنده ارتودنسی شما ماندگار باشد:

• هنگام غذا خوردن، نگهدارنده را از دهان خود خارج کنید.
• هنگامی که نگهدارنده را نمی پوشید، آن را در جعبه خود قرار دهید.
• هنگام پوشیدن ریتینر خود آدامس نجوید.
• هرگز نگهدارنده را در جیب یا کیف خود قرار ندهید، مگر اینکه در جعبه خود باشد.
• از قرار دادن نگهدارنده خود در دستمال خودداری کنید، زیرا ممکن است دور انداخته شود.
• نگهدارنده خود را از حیوانات خانگی که ممکن است آن را بجوند دور نگه دارید.
• نگهدارنده خود را در جای گرم مانند ماشین یا اجاق گاز قرار ندهید که در آنجا ذوب شود.
• همیشه قبل از قرار دادن ریتینر دندان های خود را به خوبی مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.

همچنین دستورالعمل های زیر می تواند به تمیز نگه داشتن نگهدارنده شما کمک کند:

• نگهدارنده متحرک خود را به طور منظم با آب و صابون ضد باکتری مسواک بزنید. (برخی از خمیردندان ها خیلی ساینده هستند و ممکن است به نگهدارنده شما آسیب برسانند.)
• پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن ریتینر خود را با آب ولرم بشویید.
• ممکن است بتوانید از پاک کننده های جوشان برای برخی از انواع نگهدارنده ها استفاده کنید. برای اطلاعات بیشتر در این مورد از متخصص ارتودنسی خود سوال کنید.
• اگر ریتینر شما زرد شد، به آرامی آن را با آب، جوش شیرین و یک مسواک نرم بشویید.
• برای نگهدارنده ثابت، بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید و اطراف آن را نخ دندان بکشید.

مسواک زدن در زمان استفاده از نگهدارنده ارتودنسی

نگه دارنده متحرك را هنگام مسواك زدن خارج كنید. بسیار مهم است كه دندان هایتان را دوبار در روز و هر بار 5 دقیقه مسواک کنید. همچنین از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
اما در مورد نگهدارنده ثابت داستان فرق می کند.

آنها باید به عنوان بخشی از روال منظم بهداشت دندان و دهان تمیز شوند. از آنجایی که نمی توانید یک نگهدارنده ثابت را بردارید، باید ریتینر خود را مسواک کرده و نخ دندان بکشید. با کمی تمرین متوجه خواهید شد که چگونه این کار را انجام دهید. همچنین، مطمئن شوید که مسواک خود را به صورت عمودی و افقی زاویه می دهید تا از شر تجمع پلاک یا ذرات غذا در اطراف نگهدارنده ثابت خلاص شوید.

رژیم غذایی مناسب استفاده از نگهدارنده ارتودنسی

جهت نگهداری بهتر از ریتینر خود لازم است موارد زیر را رعایت کنید:

• از خوردن میان وعده ها و نوشیدنی های قنددار بین وعده های اصلی یا قبل از خواب خودداری کنید. چه به شما گفته باشند با نگهدارنده در دهان غذا بخورید یا آن را خارج کنید.
• از خوردن شیرینی های چسبناک و سفت و همچنین جویدن آدامس شیرین اجتناب کنید.
• به میزان زیاد نوشیدنی های گازدار و آبمیوه مصرف نکنید.
• غذاهای سفت مانند سیب، هویج یا نان سوخاری می تواند به نگهدارنده آسیب برساند. از خوردن آن ها اجتناب کرده یا آن را به قطعات كوچك تقسیم کنید.

نسخه اصلی مطلب نگهدارنده ارتودنسی(ریتینر) چیست و کاربرد آن را در سایت دکتر پدرام دانش کاظمی بخوانید.

---