رادیوگرافی افراد چاق، یکی از چالش های زندگی آنها است. شیوع چاقی در چند دهه اخیر به طور پیوسته در حال افزایش است و همچنین تأثیر قابل توجهی بر سیستم سلامت دارد. با افزایش جمعیت افراد چاق و دارای اضافه وزن، بیماران بیشتری در انجام رادیوگرافی با مشکل مواجه می شوند. در ادامه به نحوه انجام رادیوگرافی و علت چاقی افراد می پردازیم.

رادیوگرافی چیست؟

رادیوگرافی هنر و علم استفاده از پرتو برای ارائه تصاویری از بافت ها، اندام ها، استخوان ها و عروقی است که بدن انسان را تشکیل می دهند. رادیولوژیست ها، پزشکانی هستند که آموزش های ویژه ای در تفسیر تصاویر تشخیصی دیده اند.
رادیوگرافی یکی از ابزارهای تشخیصی ضروری پزشکی مدرن است. با آن می توان استخوان های شکسته را در یک راستا قرار داد، زخم ها راتشخیص داد و بسیاری از آسیب ها و شرایط دیگر را درمان کرد.

رادیوگرافی چگونه انجام می شود؟

برای انجام رادیوگرافی ابتدا تکنیسین رادیولوژی بیمار را به اطاق رادیوگرافی هدایت می کند. روش انجام رادیوگرافی بسته به اینکه از چه اندامی تصویربرداری انجام می شود متفاوت است.ممکن است نیاز شود تا بیمار در حالت درازکش بر روی تخت مخصوص رادیوگرافی (در حالت رو به بالا، به شکم و یا خوابیده به پهلو) قرار گیرد. بعضی تصاویر رادیوگرافی در حالت ایستاده تهیه می شوند و برای تهیه بعضی دیگر لازم است تا بیمار بنشیند.
تکنیسین رادیولوژی بیمار را در وضعیت مناسب قرار داده و اندامی را هم که قصد تصویر برداری از آن دارد در وضعیت مناسب قرار می دهد و سپس یک صفحه فلزی (Cassette) مخصوص که فیلم رادیولوژی در آن قرار دارد را در زیر یا کنار اندام مورد نظر قرار می دهد.در مرحله بعد منبع اشعه ایکس که بر روی دسته فلزی خاصی قرار گرفته را در نزدیکی اندام قرار می دهد، به طوری که قسمتی از اندام که نیاز به تصویر برداری دارد بین منبع اشعه ایکس و کاست قرار گیرد.

علت چاقی افراد

چاقی یک بیماری پیچیده است که شامل مقدار بیش از حد چربی بدن می شود. چاقی فقط یک نگرانی آرایشی نیست. چاقی به دلیل اثرات غیر مستقیم گسترده و شرایط پزشکی مرتبط با آن، یک موضوع پیچیده در مراقبت های بهداشتی است و ممکن است باعث بیماری هایی مانند دیابت نوع دو، بیماری عروق کرونر، فشار خون بالا، آسم، سکته مغزی، نقرس، نارسایی وریدی، بیماری مفصلی دژنراتیو و آپنه خواب شود.
دلایل زیادی وجود دارد که چرا برخی افراد در کاهش وزن مشکل دارند. معمولاً چاقی ناشی از عوامل ارثی، فیزیولوژیکی و محیطی همراه با رژیم غذایی، فعالیت بدنی و انتخاب های ورزشی است.
خبر خوب این است که حتی کاهش وزن کم می تواند مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی را بهبود بخشد یا از آن جلوگیری کند. رژیم غذایی سالم تر، افزایش فعالیت بدنی و تغییرات رفتاری می تواند به کاهش وزن کمک کند. دارو های تجویزی و روش های کاهش وزن گزینه های اضافی برای درمان چاقی هستند.

رادیوگرافی افراد چاق در منزل

تصویر برداری اشعه ایکس یکی از شیوه های تشخیصی قدیمی اما کاربردی در دنیای پزشکی است که می تواند اطلاعات مناسبی در اختیار پزشک قرار دهد. هرچند امروزه تصویربرداری های پیشرفته تری، مانند MRI و سی تی اسکن نیز وجود دارد اما برای موارد معمول به ویژه بررسی استخوان ها، بافت غده تیروئید، جمجمه و سایر اعضای بدن می توان از رادیوگرافی استفاده کرد.
در موارد متعددی انجام رادیولوژی در منزل بیمار توسط پزشک انجام می شود. انجام فرآیند تصویر برداری از بیمار در منزل باعث می شود که فرد علاوه بر این که در هزینه ها صرفه جویی نماید، با سرعت بیشتری به نتیجه برسد و تصاویر رادیوگرافی در مدت زمان بسیار کوتاهی در اختیار او قرار گیرد. این روش از رادیوگرافی برای بیماران چاق و با عدم قابلیت حرکتی، مناسب بوده و به آن ها در روند درمان ناحیه مورد نظر، کمک می کند.

مزایای استفاده از رادیولوژی در منزل:

• عدم تحمل خستگی و معطلی ناشی از ترافیک و صف انتظار در مراکز درمانی
• کاهش خطرات ناشی از جابه جایی و انتقال بیمار به مراکز تصویر برداری
• انجام رادیوگرافی در کوتاه ترین زمان و دریافت گزارش بلافاصله بعد از انجام
• انجام عکس برداری در محیط امن و آرامبخش منزل
• حذف فرآیند انتقال بیمار به مراکز درمانی

رادیوگرافی برای بیماران با وزن بالا چه محدودیت هایی دارد؟

• چاقی بر بخش های رادیوگرافی در سراسر کشور تاثیر گذاشته است. به طور فزاینده ای، توانایی کسب و تفسیر تصاویر توسط عادت بدنی بیمار به خطر می افتد.
• کارشناسان توصیه می کنند برای کاهش میزان دریافت اشعه در زمان استفاده از دستگاه رادیوگرافی، افراد باید نظارت دقیقی بر وزن خود داشته باشند.
• بیماران چاق به یک استاندارد مراقبتی مناسب نیاز دارند زیرا رادیوگراف ها باید مشکلات ناشی از ملاحظات فنی و مراقبت از بیمار را جبران کنند.
• در رادیوگرافی افراد چاق، چالش های خاصی برای تصویر برداری به وجود می آید و به دلیل شرایط خاص بیمار، خطرناک است و می تواند زمینه ساز ابتلای فرد به مرگبار ترین بیماری جهان شود.
• اشعه ایکس اگر بیش از حد مشخصی به بدن وارد شود مضر و خطرناک است. این اشعه در مقادیر زیاد موجب اختلال در کارکرد سلول ها و تکثیر آن ها می شود. در مقادیر مضر می تواند موجب اختلالات گذرا شود و در مقادیر بسیار زیاد می تواند موجب بروز سرطان و یا حتی مرگ شوند. خطر ابتلا به سرطان ناشی از رادیوگرافی افراد چاق، ۱۵۳ درصد بیشتر از افراد با وزن طبیعی است.
• دریافت دوز بالای اشعه ایکس در زمان تصویر برداری رادیوگرافی، می تواند سبب واکنشی ویژه، مانند خودکشی سلولی و ایجاد اختلال در آن ها شود.
• میزان خطری که اشعه ایکس برای سلامتی ایجاد می کند بسته به مقدار اشعه ای است که وارد بدن شما می شود. اگر این مقدار در حد مجاز باشد اشکالی ایجاد نمی کند ولی بیش از آن خطرناک است.

تخریب وسایل و دستگاه ها

چاقی یک موضوع بهداشت جهانی است که بیماران چاق نیازمند تشخیص، درمان و مراقبت های تخصصی از طریق خدمات بهداشتی هستند. مشکلات عملی و اجتماعی مرتبط با تصویربرداری پزشکی از بیماران چاق یک مشکل فزاینده رایج است.
بیمارانی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند و باید رادیوگرافی انجام دهند، گاهی دچار خرابی دستگاه های رادیوگرافی می شوند.
برخی مراکز درمانی به دلیل خراب شدن تخت و چرخ دنده های حرکت دهنده دستگاه های رادیوگرافی، از پذیرش بیماران با وزن بیش از ٩٥ تا ١٠٠ کیلوگرم اکراه دارند. خراب شدن این دستگاه ها به منزله تعطیلی این مراکز است. چراکه بیشتر قطعات این دستگاه های گران قیمت در ایران تعمیر یا تعویض نمی شود و باید آن را به خارج کشور فرستاد و به همین دلیل دستگاه غیر فعال می شود و انجام این کار حداقل ٣ تا ٤ هفته زمان خواهد برد، این یعنی تعطیلی چند هفته ای این مراکز؛ به همین دلیل بیشتر مراکز تصویربرداری (رادیوگرافی) برای جلوگیری از ضرر احتمالی این بیماران را پذیرش نمی کنند.
به همین دلیل بیماران چاق نیاز به تغییراتی در عملکرد معمول رادیوگرافی از نظر موقعیت حرکتی، کمکی، قابلیت های تجهیزات برای افزایش وزن یا پوشش دارند.

نسخه اصلی مطلب چرا رادیوگرافی برای چاق ها به سختی انجام می شود؟ را در سایت آقای امید ترکاشوند بخوانید.

---