بهبود زخم دیابتی یکی از چالش‎های بزرگ برای افرادی است که با دیابت دست و پنجه نرم می کنند. زیرا وقتی شخصی دیابت دارد، ممکن است زخم هایش دیرتر خوب شوند. این امر می تواند خطر عفونت و پیشرفت سایر عوارض را افزایش دهد.البته در مورد بهبود زخم دیابتی بهتر است بدانید که کسی که دیابت خود را به خوبی کنترل کند، می تواند سرعت بهبود زخم هایش را نیز افزایش دهد. به این ترتیب شانس ایجاد عفونت شدید هم کاهش پیدا می کند.طبق آمار مرکز کنترل بیماری ها (CDC) تقریباً ۳/۳۰ میلیون نفر در آمریکا دچار دیابت هستند. در این میان بسیاری از این افراد عوارض ناشی از عفونت زخم را نیز تجربه می کنند.

دیابت و بهبود زخم دیابتی

زخم ها، بریدگی ها و سوختگی های جزئی ناراحت کننده اما غیر قابل اجتناب زندگی هستند. با این حال این آسیب ها برای مبتلایان به دیابت می توانند منجر به مشکلات جدی سلامتی شوند.

بسیاری از زخمهایی می شوند که در بقیه افراد به آهستگی بهبود می یابند. در مبتلایان دیابتی به خوبی بهبود نمی یابند یا هرگز خوب نمی شوند. اگر این زخم ها عفونت کنند، مشکل جدی تر هم می شود. زیرا عفونت می تواند به بافت و استخوان نزدیک زخم یا مناطق دورتر بدن گسترش یابد. در برخی موارد و بدون مراقبت های پزشکی، عفونت می تواند تهدید کننده زندگی و حتی کشنده باشد.حتی وقتی زخمی عفونت هم نکند، بهبودی آهسته آن می تواند بر سلامتی و کیفیت کلی زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد. بریدگی ها یا آسیب های وارده به پا می توانند راه رفتن را سخت کرده و ورزش کردن را با درد همراه کنند.افرادی که به دیابت مبتلا هستند، لازم است که قند خون خود را تحت کنترل نگه دارند تا خطر دیر بهبود یافتن زخم ها و عوارض آنها از جمله زخم پا کاهش یابد.براساس برخی گزارش ها زخم پا در حدود ۱ نفر از ۴ نفر دیابتی ایجاد می شود.

دلایل بروز زخم دیابتی

مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، ارتباط واضحی بین قند خون و بهبود زخم پیدا کرد. این تحقیقات نشان داد افرادی که تحت عمل جراحی برای زخم های مزمن دیابت قرار گرفته اند، در صورت کنترل خوب قند خون در زمان عمل، احتمالاً به طور کامل بهبود می یابند.دیابت باعث ایجاد اختلال در تولید انسولین یا حساسیت بدن به انسولین می شود. انسولین هورمونی است که به سلول ها اجازه می دهد گلوکز را از جریان خون دریافت کرده و برای انرژی مصرف کنند. این اختلال در تولید یا جذب انسولین، مدیریت سطح قند خون را برای بدن دشوارتر می کند.هنگامی که قند خون به طور دائم بالا باقی بماند عملکرد گلبول های سفید را مختل می کند. گلبولهای سفید در عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش اساسی دارند. هنگامی که گلبول های سفید قادر به عملکرد صحیح نباشند، توانایی بدن در مقابله با باکتری ها و بستن زخم ها کاهش می یابد.

افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده ممکن است دچار ضعف در گردش خون شوند. با کاهش سرعت گردش خون، خون آهسته تر حرکت می کند و این باعث می شود انتقال مواد مغذی به زخم ها برای بدن مشکل تر شود. در نتیجه زخم ها به آرامی بهبود می یابد یا ممکن است به هیچ وجه بهبود نیابد.دیابت همچنین می تواند باعث نوروپاتی (آسیب عصبی) شود که بر روی بهبود زخم نیز تأثیر می گذارد. قند خون کنترل نشده می تواند به اعصاب آسیب رسانده و حس را در منطقه از بین ببرد. این امر ممکن است بدان معنی باشد که مبتلایان به دیابت که در پای خود دچار آسیب دیدگی می شوند ممکن است از آسیب وارده آگاه نباشند.اگر فرد از آسیب وارده آگاه نباشد، ممکن است به دنبال درمان نروند، همین باعث بدتر شدن زخم می شود. ترکیبی از بهبودی آهسته و کاهش احساس در ناحیه آسیب دیده به طور قابل توجهی خطر عفونت را افزایش می دهد.

خطر ابتلا به عفونت باکتریایی در زخم افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ یا نوع ۲ افزایش می یابد. فاکتورهایی که می توانند باعث افزایش این خطر شوند عبارتند از:

• اختلال در عرق کردن
• پوست خشک و ترک خورده
• عفونت های ناخن پا
• ناهنجاری های پا مانند پای شارکوت

سایر راه هایی که می توانند در بهبود زخم دیابتی تاثیرگذار باشند، عبارتند از:

1. کاهش تولید هورمون های رشد و ترمیم
2. کاهش تولید و بازسازی رگ های خونی جدید
3. سد پوستی ضعیف
4. تولید کم کلاژن

درمان

در برخی موارد، زخم پای دیابتی بدتر شده، به شدت عفونت می کنند و نمی توانند التیام یابند. گاهی عفونت گسترش پیدا کرده و به مفاصل و استخوان های مجاور سرایت می کند. در صورتی که این اتفاق بیافتد، درمان زخم پای دیابتی حتی با مصرف یک دوره طولانی از آنتی بیوتیک ها نیز دشوار خواهد بود. معمولاَ بافت ناحیه پا نمی تواند زنده بماند و تنها راه حل این است که با جراحی قسمت عفونی شده را برداشت (قطع کردن اندام مربوطه)

میکروواس تراپی برای درمان قطعی زخم پای دیابتی

روش فن آوری مورد استفاده در سیستم درمان MICROVASCULAR THERAPY اولین بار برای درمان سرمازدگی در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. این روش فن آوری اولیه طی این سالها تحت نظر پزشکان، بازبینی و اصلاح گردیده است. در این روش با تحریک رگهای خونی باعث رشد و تکثیر شبکه های مویرگ های خون در بافت ها گردیده که این فرآیند پایه و اساس رشد مجدد بافت و ترمیم عضو تحت درمان می باشد. این روش درمان پای دیابتی همچنین باعث افزایش روندسوخت وساز بافتها یا عضو تحت درمان گردیده. و موجب اکسیژن رسانی به بافت و گردش خون شده و به بهبود رگهای خونی کمک می کند که در نتیجه این امر از مسدود شدن و رسوب جداره داخل شریانها جلوگیری می گردد. اکسیژن رسانی تنها بخشی از راه درمان زخم پای دیابتی می باشد. برای مبارزه با عفونت درمان توامان دارویی آنتی بیوتیکها نیز لازم می باشد گردش خون ایجاد شده حاصل از این روش درمان باعث افزایش کارائی داروهای آنتی بیوتیک به وسیله تقویت تاثیر دارو بر ناحیه زخم و نفوذ به بافت و عضو دچار عارضه می گردد.

این روش درمانی به طور اخص بر روی افراد دیابتی متمرکز گردیده که از زخمهای شدید ناحیه پا رنج می برند و در خطر قطع عضو می باشند. این شرایط معمولا همراه با التهابات موضعی و مخرب استخوانی همراه بوده که به درمانهای پایه و معمول آنتی بیوتیک پاسخ خوبی نمی دهند. این روش درمانی به دلیل تقویت جریان خون باعث رساندن داروهای آنتی بیوتیک به بافت و عضو آسیب گردیده و به طور قابل ملاحظه ای این شرایط را بهبود می بخشد. طبق گزارش تنها یک بیمارستان در ایالت متحده در نتیجه درمان حدود ۷۰۰ بیمار در طول دو سال در بیش از ۹۵ درصد پای افراد از خطر قطع عضو نجات پیدا کرده است.

علائم زخم دیابتی

یکی از اولین علائم زخم پای دیابتی ورم غیر طبیعی, سوزش, قرمزی و بوی بد است. بافت سیاه (تیره) اطراف زخم که به خاطر عدم خونرسانی کافی در محل ایجاد می شود, از علائم قابل روئیت زخم پای دیابتی است که نشان دهنده مرگ بافت سلولی اطراف زخم به خاطر عفونت است. در چنین مواردی بوی نامطبوع, درد و بی حسی می تواند وجود داشته باشد.

علائم زخم پای دیابتی همیشه قابل روئیت نیست, گاهی اوقات نیز تا هنگامی که عفونت ایجاد نشود زخم دیده نمی شود.

علل زخم دیابت

زخم در افراد دیابتی به دلایل زیر ایجاد می شود:

• خون رسانی ضعیف
• قند خون بالا
• آسیب عصبی
• پای سوزان/ بی حسی در پا

خون رسانی ضعیف به خاطر مشکلات عروقی در پا ایجاد می شود و این گردش ضعیف خون در پا روند درمان و التیام زخم را مشکل می کند.

بالا بودن سطح قند خون باعث کاهش سرعت ترمیم زخم و ایجاد عفونت می شود. بنابراین کنترل میزان قند خون بسیار مهم است.

آسیب به اعصاب کاهش حس به درد در پا را به دنبال دارد و بههمین دلیل زخم ساده در این افراد چون بی درد است باعث ایجاد زخم ریشه دار دیابتی در فرد می شود.

ریسک فاکتورهای زخم پای دیابتی

همه افراد مبتلا به دیابت در معرض زخم دیابتی هستند که می تواند به دلایل متفاوتی ایجاد شود. بعضی از این فاکتور ها احتمال ایجاد زخم را افزایش می دهد که شامل:

1. کفش نامناسب
2. بهداشت ضعیف
3. کوتاه کردن نامناسب ناخن ها
4. مصرف الکل
5. مشکلات بینایی
6. مشکلات قلبی
7. مشکلات کلیوی
8. چاقی
9. مصرف سیگار
10. معمولا زخم پای دیابتی در مردان شایع تر است

پیشگیری از زخم دیابتی

طبق آمار جهانی سالانه ١۴ تا ٢۴ درصد افراد مبتلا به دیابت به خاطر زخم دیابتی مجبور به قطع اندام می شوند. بنابراین پیشگیری از آسیب بسیار مهم و حائز اهمیت است.

زمان بروز عوارض درازمدت ديابت بسته به نوع عارضه تا حدي متفاوت است، ولي متوسط زمان بروز عوارض ۵ تا ١۰ سال پس از شروع بيماري است. آنچه در اين ميان اهميت دارد، پيگيري هاي مداوم و معاينات دوره اي بيمار است تا به محض مشاهده علائم بيماري از پيشرفت آن جلوگيري شود. اين پيگيري و غربالگري ازنظر بروز عوارض شامل موارد زير است:

1. اندازه گيري و کنترل منظم قند خون از سوي خود بيمار
2. اندازه گيري ماده اي به نام هموگلوبين (A١C تا ۴ بار در سال). اين ماده نشان دهنده وضعيت كنترل قند خون طي دو سه ماه گذشته است.
3. آموزش بيمار درباره نحوه كنترل ديابت
4. تغذيه مناسب و آموزش در اين زمينه
5. معاينه پاها يك تا دو بار در سال از سوي پزشك و روزانه از سوي خود بيمار
6. غربالگري و بيماريابي سالانه از نظر بروز عوارض كليوي. اين معاينه در مبتلايان به نوع يك ديابت ۵ سال پس از تشخيص شروع مي شود.
7. بررسي و کنترل منظم فشارخون
8. بررسي چربي هاي خون

نسخه اصلی مطلب روشهای درمان زخم دیابتی کدامند؟ را در سایت دکتر هما فاتحی بخوانید.

---