خال اپی درمال، یک اختلال مادر‎زادی خوش خیم است که به صورت افزایش سلول‎های پوستی بروز می‎کند. شروع بیماری معمولاً از هنگام تولد یا در اوایل کودکی می‎باشد و در دختر و پسر به یک نسبت دیده می‎شود. ضایعات معمولاً متعدد بوده و به صورت خطی می‎باشند. در سندرم خال اپی درمال، علاوه بر خال اپی درمال (سطحی) اختلالات داخلی به صورت ضایعات عصبی، چشمی و اسکلتی نیز دیده می‎شود.

انواع خال های پوستی

اپی درمال

رنگدانه اپی درمال یا سطحی به رنگ سطح پوست نزدیک است. قرار گرفتن در معرض نور خورشید سبب ایجاد کک و مک پوستی می شود.

درمال

رنگدانه درمال یا عمیق به طور معمول در سطوح عمیق پوست مشاهده می شود. خال های مادرزادی از این نوع رنگ دانه ها هستند.

رنگدانه ترکیبی

این نوع رنگدانه ها ترکیبی از اپی درمال و درمال بوده و در لایه سطحی و عمیق پوست قابل مشاهده هستند. ملاسما یکی از انواع این رنگدانه ها است.

علل ایجاد خال

قرار گرفتن در معرض نور خورشید به نظر می رسد تأثیر مهمی در رشد خال ها دارد و حتی ممکن است در ایجاد خال های نامتعارف و دائمی نقش داشته باشد.از نقش وراثت در ایجاد خال ها نمی توان چشم پوشی کرد. بسیاری از خانواده ها دارای یک نوع خال هستند که به نام دیسپلاستیک (نامتعارف) شناخته می شود. این نوع خال می تواند با فراوانی بیشتر احتمال به وجود آمدن ملانوم (یکی از جدی ترین سرطان های پوست ) همراه شود.

عوامل تشدید خال های پوستی

رنگدانه های پوستی اضافی و یا هیپرپیگمانتاسیون به طور معمول توسط تعداد زیادی از ملانین های پوستی ایجاد می شوند. افزایش تعداد ملانین ها منجر به تولید و تجمع بیش از حد ملانین های پوستی و ایجاد لکه های قهوه ای یا تیره رنگ بر روی پوست می شود. ضایعات اپیدرمی، شامل خال اپیدرمی و خال سباسه هستند. خال اپیدرمی به شکل ضایعه ای مادرزادی، گوشتی رنگ، برجسته یا زگیلی و اغلب، خطی است و معمولاً بر روی نیمه بالایی بدن ایجاد می شود. خال سباسه بر روی پوست سر و به شکل منطقه یا گوشتی یا زرد رنگ و بدون مو دیده می شود.

انواع خال اپی درم

انواع مختلفی از خال های اپی درمال وجود دارد که با توجه به نوع سلول اپی درمی که درگیر شده تعریف شده اند.

1. یک گروه از خال های اپی درمال فقط از کراتینوسیت تشکیل شده اند که به آن خال کراتینوسیتیک اپی درمال گفته می شود و معمولاً در تنه یا اندام ها یافت می شود. آنها می توانند تکه های براق، برنزه یا قهوه ای از پوست و یا تکه های بزرگ و مخملی باشند. خال های اپیدرمال با افزایش سن در افراد مبتلا، می تواند ضخیم تر و تیره تر شود و ظاهری شبیه زگیل ایجاد کند. اکثراً خال کراتینوسیتیک اپیدرمال، از الگویی خاص، معروف به خطوط بلاشکو پیروی می کند. این خطوط که به طور معمول بر روی پوست نامرئی هستند تصور می شود مسیرهایی را طی می کنند که سلول ها با رشد پوست، قبل از تولد در سطح بدن طی می کنند.
2. انواع دیگری از سلول های اپیدرمال شامل سلول های تشکیل دهنده فولیکول های مو، غدد عرق یا غدد سباسه (غدد موجود در پوست است که ماده ای را ایجاد می کند که از پوست و مو محافظت می کند) یک نوع شایع از خال اپیدرمال ارگانوئیدی، خال سباسه نامیده می شود. خال های این گروه تکه های مومی، زرد-نارنجی رنگ هستند، معمولاً روی پوست سر یا صورت است. قسمت خال به طور معمول بدون مو است و ناحیه ای از طاسی (آلوپسی) را از خود نشان می دهد. در حدود یک چهارم از افراد مبتلا به خال سباسه، ممکن است یک تومور در همان ناحیه خال شکل بگیرد. این تومور معمولاً خوش خیم است، اگرچه بندرت ممکن است تومورهای سرطانی (بدخیم) نیز ایجاد شود.

درمان خال اپی درم

درمان آغازین

۱. هیپرکراتوز ضایعات را می‎توان با اسیدلاکتیک موضعی، آمونیوم لاکتات ۱۲%، سالیسیلیک اسید یا ترکیبات رتینوئیک موضعی، یک بار در روز بلافاصله بعد از شستشو، درمان نمود.
۲. برای برطرف کردن خارش ضایعات، می‎توان از کورتیکوستروئیدهای موضعی یا تزریق داخل ضایعه کورتیکوستروئیدها، استفاده نمود.
۳. در ضایعات بزرگ، سیستماتیک و یا التهابی، می توان از رتینوئیدهای خوراکی، استفاده نمود.
۴. درمان‎های تخریبی، از جمله کوتر، کرایو ، برش عمقی و تراش پوست، همیشه با عود ضایعات، همراه می‎باشد و ممکن است اسکار (زخم) به جای بگذارد.
۵. بیمار با خال‎های سطحی فراوان باید از نظر ضایعات اسکلتی، چشمی و عصبی، بررسی و پیگیری شود.

درمان جایگزین

۱. ترکیب تره تینوئین و ۵-FU موضعی نیز در صاف کردن ضایعات، ممکن است مؤثر باشد.
۲. لیزر CO2 و لیزر آرگون: استفاده از این دو نوع لیزر در درمان خال اپی درمال، با موفقیت، همراه بوده است؛ اما امکان عود و اسکار وجود دارد.
۳. ضایعات کوچک و ضایعات خیلی باریک و نیز ضایعات بزرگ‎تری را که در نواحی در معرض تحریک می‎باشند یا از نظر زیبایی برای بیمار ناراحت کننده هستند را می‎توان با جراحی برداشت.

زمان مراجعه به پزشک

اگر تغییرات زیر در یک خال دیسپلاستیک را مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کنید:

• تغییر رنگ
• کوچک تر یا بزرگ تر شدن خال
• تغییر در شکل، بافت یا ارتفاع خال
• خشک شدن یا پوسته پوسته شدن سطح خال
• زبر شدن یا ناهموار شدن
• خارش
• خونریزی یا تراوش مایعات از خال

عوارض خال اپی درم

اکثر خال های اپی درمی در بزرگسالی بدون تغییر باقی می مانند و مشکلی ایجاد نمی کنند.

نسخه اصلی مطلب خال اپی درمال چیست؟ را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---