در دوران بلوغ، بدن انسان به سرعت دچار تغییرات اساسی و گوناگونی می شود که تأثیرات عمیقی بر پوست و مو دارد. این تغییرات، ناشی از افزایش هورمون ها و فعالیت های بیولوژیکی خاص در این سنین است و می تواند به عوارضی مانند جوش، آکنه، تغییر در بافت پوست، و رشد موهای زائد منجر شود. نوجوانان با مواجهه با این تغییرات، معمولاً احساسات و نگرانی های جدیدی را تجربه می کنند که می تواند بر اعتماد به نفس و سلامت روان آن ها تأثیر بگذارد. در این مقاله به بررسی جزئیات این تغییرات، عوامل مؤثر بر آن ها و روش های مراقبت از پوست و مو در دوران بلوغ خواهیم پرداخت تا به نوجوانان و والدین آن ها در درک بهتر این مرحله حیاتی کمک کنیم.

علت تیره شدن پوست در سن بلوغ

در دوران بلوغ، تغییرات هورمونی به ویژه افزایش تولید هورمون های آندروژن و استروژن، می تواند باعث افزایش ملانین در پوست شود. ملانین رنگدانه ای است که مسئول تعیین رنگ پوست است. با افزایش تولید ملانین، برخی مناطق پوست ممکن است تیره تر شوند. این تغییرات معمولاً در نواحی مانند زیر بغل، گردن، و صورت قابل مشاهده است. همچنین، عوامل دیگری مانند نور خورشید، ژنتیک و حتی استفاده از محصولات آرایشی نامناسب می توانند به تیرگی پوست کمک کنند.

علت تغییر رنگ مو در نوجوانی

در دوران نوجوانی و بلوغ، تغییرات هورمونی می تواند منجر به تغییر رنگ و ساختار مو شود. افزایش هورمون های آندروژن در پسران و حتی دختران، ممکن است باعث ضخیم تر و تیره تر شدن موها شود. علاوه بر آن، تغییر در سطح ملانین در مو می تواند رنگ مو را تغییر دهد. این تغییرات ممکن است به صورت ناگهانی رخ دهند و از ژنتیک فرد نیز تأثیر بپذیرند.

تغییرات هورمونی در بلوغ پسران

در دوران بلوغ، پسران با افزایش تولید هورمون های تستوسترون و آندروژن مواجه می شوند. این تغییرات هورمونی منجر به رشد عضلات، عمیق تر شدن صدا، رشد موهای صورت، زیر بغل و بدن می شود. همچنین، این تغییرات می تواند باعث افزایش چربی در پوست و ایجاد جوش ها یا آکنه شود. تنظیم این هورمون ها به تدریج انجام می گیرد و معمولاً تا اوایل جوانی ادامه دارد.

زمان رشد موهای زائد در پسران

رشد موهای زائد در پسران معمولاً از سن ۱۲ تا ۱۵ سالگی آغاز می شود و تحت تأثیر هورمون تستوسترون قرار دارد. این موها ابتدا در ناحیه صورت (ریش و سبیل) و سپس در نواحی دیگر بدن مانند سینه، شکم، و پاها رشد می کنند. هرچند زمان دقیق شروع این تغییرات برای هر فرد متفاوت است و به ژنتیک و سطح هورمون های بدن بستگی دارد.

پوست اندازی صورت دختران

پوست اندازی یا تغییر در بافت پوست در دوران بلوغ، یکی از نتایج طبیعی تغییرات هورمونی است. در دختران، افزایش هورمون های استروژن و پروژسترون می تواند باعث تغییر در بافت و ساختار پوست شود. این تغییرات ممکن است به صورت خشکی، چرب شدن بیش از حد پوست، یا ایجاد جوش ها و آکنه ها بروز کند. مراقبت های پوستی مناسب و استفاده از محصولات متناسب با نوع پوست، می تواند به کاهش این مشکلات کمک کند.

روشهای مراقبت از پوست و مو در دوران بلوغ

مراقبت از پوست و مو در دوران بلوغ از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا این دوره با تغییرات هورمونی و فیزیکی زیادی همراه است. در ادامه به برخی از روش های مؤثر برای مراقبت از پوست و مو در این سنین اشاره می شود:

مراقبت از پوست

• پاک سازی منظم: استفاده از یک پاک کننده ملایم روزانه برای تمیز کردن پوست، به ویژه برای کاهش آکنه و جوش های صورت، ضروری است. پاک سازی صبح و شب به حفظ سلامت پوست کمک می کند.
• مرطوب کننده: استفاده از مرطوب کننده های غیرکومدوژنیک (عدم ایجاد جوش) به حفظ رطوبت پوست کمک می کند و مانع از خشکی و خارش می شود.
• استفاده از ضدآفتاب: استفاده از کرم ضدآفتاب با SPF مناسب در برابر اشعه UV می تواند از آسیب های ناشی از آفتاب و لک های پوستی جلوگیری کند.
• توجه به تغذیه: مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها به سلامت پوست کمک می کند. میوه ها، سبزیجات و آب کافی برای حفظ رطوبت پوست بسیار مهم است.
• اجتناب از دستکاری جوش ها: فشار دادن یا دستکاری جوش ها می تواند منجر به عفونت و زخم شدن پوست شود. به نوجوانان توصیه می شود که از این کار پرهیز کنند.

مراقبت از مو

• شستشوی منظم: شستشوی موها با شامپوی مناسب برای نوع مو (چرب، خشک یا معمولی) و با استفاده از نرم کننده می تواند به حفظ سلامت و درخشندگی موها کمک کند.
• استفاده از محصولات طبیعی: محصولات حاوی مواد شیمیایی قوی می توانند به مو آسیب بزنند. استفاده از محصولات طبیعی و بدون سولفات می تواند به حفظ سلامت موها کمک کند.
• رژیم غذایی متعادل: مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین، آهن، و ویتامین های گروه B به تقویت موها کمک می کند. تخم مرغ، ماهی، آجیل و میوه ها منبع های خوبی هستند.
• اجتناب از حرارت زیاد: استفاده مکرر از ابزارهای حرارتی مانند اتوی مو یا سشوار می تواند به مو آسیب برساند. سعی کنید در صورت امکان از روش های طبیعی برای خشک کردن و حالت دادن به مو استفاده کنید.
• مراقبت از پوست سر: ماساژ پوست سر به تحریک خونرسانی و تقویت رشد مو کمک می کند. همچنین، اطمینان از تمیزی پوست سر از ایجاد شوره و مشکلات دیگر جلوگیری می کند.

آیا سن بلوغ باعث ریزش مو می شود؟

در دوران بلوغ، تغییرات هورمونی می تواند در برخی نوجوانان باعث ریزش مو شود. این ریزش معمولاً به دلیل افزایش هورمون های آندروژن و تأثیر آن ها بر فولیکول های مو رخ می دهد. در مواردی که ریزش مو شدیدتر است، ممکن است فرد به نوعی از ریزش موی ارثی یا مشکلات هورمونی مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک (در دختران) مبتلا باشد. تنظیم سطح هورمون ها و مراقبت از موها می تواند به کاهش ریزش مو در این دوران کمک کند.

جوش بلوغ از چه سنی شروع می شود؟

جوش های بلوغ معمولاً از سن ۱۲ تا ۱۶ سالگی شروع می شود، اما ممکن است در برخی نوجوانان زودتر یا دیرتر رخ دهد. این جوش ها ناشی از افزایش چربی پوست و بسته شدن منافذ پوستی در اثر تغییرات هورمونی است. تولید بیش از حد سبوم (چربی طبیعی پوست) و باکتری ها می تواند باعث التهاب و ایجاد آکنه در این سنین شود. مراقبت های مناسب از پوست، می تواند به کاهش شدت جوش ها کمک کند.

موهای زائد دختران از چه سنی شروع می شود؟

رشد موهای زائد در دختران معمولاً از سن ۹ تا ۱۳ سالگی و با شروع بلوغ آغاز می شود. این موها به دلیل افزایش هورمون های آندروژن (هورمون های مردانه) رشد می کنند و معمولاً در نواحی مانند زیر بغل، پاها و ناحیه تناسلی مشاهده می شوند. در برخی موارد، دختران ممکن است رشد موهای زائد را روی صورت نیز تجربه کنند. ژنتیک و عوامل هورمونی نقش کلیدی در زمان شروع این تغییرات دارند.

نسخه اصلی مطلب تغییرات پوست و مو در سن بلوغ را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---