هرگاه آسیبی به پوست برسد که موجب التهاب یا زخمی در آن شود، مكانیسم طبیعی بدن به ترمیم زخم می پردازد. این سیستم، اغلب دقیق عمل می کند به نحوی که اثر مختصری از زخم ایجاد شده باقی می ماند ولی گاهی این پروسه به طور معمول پیش نمی رود و زخم با ایجاد بافتی قرمز و سفت، ترمیم می شود که به نام کلوئید یا گوشت اضافه شناخته می شود. این عارضه اغلب از زخم اولیه بزرگ تر است و گاهی اوقات خارش دارد.

دلیل پیدایش این عارضه هنوز دقیقاً مشخص نیست. كلوئيد معمولاً در سیاه پوستان، شایع تر است و استعداد به آن ممكن است به صورت خانوادگي ديده شود. در افرادی که مستعد کلوئید هستند ممكن است پس از هر نوع آسيب پوستی از جمله بريدگی، سوختگی، جوش صورت ، گزش حشرات، خال کوبی، سوراخ كردن جهت جواهرات و هر نوع جراحتی كوچك، ايجاد گردد.

علل کلوئید

بیشتر انواع آسیب های پوستی می توانند منجر به بروز کلوئیدها شوند. این آسیب های پوستی شامل موارد زیر می شوند:

- جای جوش
- سوختگی ها
- جای زخم ناشی از آبله مرغان
- سوراخ کردن گوش
- خراشیدگی های پوستی
- محل برش های جراحی
- محل واکسیناسیون

به طور تقریبی می توان گفت 10 درصد از افراد در جهان زخم های کلوئیدی را تجربه می کنند. احتمال بروز زخم های کلوئیدی در زنان و مردان به یک اندازه بوده ولی افرادی که رنگ پوست تیره دارند بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به کلوئیدها هستند.

عواملی که می تواند احتمال بروز کلوئیدها را افزایش دهند، عبارت اند از:

- آسیایی بودن
- افراد دارای سن زیر 30 سال
- بارداری
- لاتین بودن

علائم کلوئید

علائم و نشانه های بروز کلوئیدهای پوستی شامل موارد زیر می شود:

- لکه پوستی خارش دار
- محلی که به صورت گوشتی، صورتی یا قرمزرنگ در آمده است.
- ناحیه ای متورم یا پوسته پوسته که معمولاً حالت برجستگی دارد.
- منطقه ای که با گذشت زمان با بزرگ تر شدن بافت زخم به رشد خود ادامه می دهد.
- زخم های کلوئیدی ممکن است با خارش شدید همراه باشند؛ اما معمولاً برای سلامتی فرد مضر نبوده و بی خطر هستند. گاهی اوقات نیز فرد ممکن است در نتیجه ساییده شدن لباس به کلوئید به وجود آمده احساس سوزش و ناراحتی جزئی را تجربه کند که کاملاً طبیعی است.

در بعضی موارد زخم های کلوئیدی می تواند قسمت بزرگی از بدن فرد را درگیر کند؛ اما چنین وضعیتی کمتر اتفاق افتاده و نادر است؛ اما در صورت بروز، بافت زخم کلوئیدی سفت وسخت بوده ممکن است محدوده حرکت فرد را با محدودیت روبرو کند. کلوئیدها بیش از آنکه برای سلامتی فرد مشکل ایجاد کنند به زیبایی فرد آسیب زده و از نظر ظاهری نگران کننده هستند. به عنوان مثال اگر کلوئید بزرگی بر روی گوش فرد به وجود بیاید، زیبایی ظاهری فرد آسیب دیده و باعث ناراحتی فرد مبتلا خواهد شد.

درمان کلوئید

کلوئید یا گوشت اضافه به کمک بررسی ظاهر پوست و شرح حال پزشکی تشخیص داده می شود. جای زخم کلوئیدی معمولاً به مرور زمان کوچک و به ندرت، کاملاً محو می شود. ممکن است فکر کنید که جای زخم کوچکی که دیده هم نمی شود اهمیت چندانی ندارد، با این حال، اگر ظاهر آن باعث نگرانی تان می شود می توانید از نمایش متعدد موجود بهره بگیرید. هیچ درمان گوشت اضافه ای با موفقیت صد در صد توأم نیست و پزشک احتمالاً ترکیبی از روش های مختلف را پیشنهاد خواهد داد.

روش های درمانی کلوئید عبارت اند از:

1- استروئیدها

بافت کلوئید در اکثر موارد به تزریق استروئیدی به نام تریامسینولون، داخل جای زخم واکنش مثبت نشان می دهند. تزریق ها هر دو تا شش هفته یک بار تا زمان مشاهده علائم بهبود انجام می شود. این تزریق ها گاهی تشکیل شبکه ای از رگه ای سطحی (تلانژکتازی) یا روشن و نازک شدن پوست پیرامون محل تزریق را به دنبال دارد. قرار دادن نوار اشباع شده با استروئید روی بافت کلوئید به مدت 12 ساعت در روز نیز یکی دیگر از روش های درمان گوشت اضافه است.

2- کرایوتراپی

در کرایوتراپی به کمک سوند، بافت منجمد می شود. این روش یا به تنهایی یا در کنار دیگر راهکارهای درمانی، به ویژه تزریق استروئید، برای درمان کلوئید، مورد بهره برداری قرار می گیرد. کرایوتراپی در مراحل اولیه رشد گوشت اضافه را متوقف می کند. کمرنگ شدن پوست اطراف ناحیه تحت درمان از عوارض این روش به شمار می رود. در کرایوتراپی با استفاده از یک سوند بافت کلوئیدی از درون زخم روی پوست منجمد می شود؛ البته این روش هنوز در حال بررسی است.

3- فشار و یا پانسمان های بسته

در این روش محل مورد نظر به گونه ای پانسمان می شود که فشار روی آن محل وارد شود و یا جای زخم با هوا تماس نیابد (پانسمان های بسته و یا محفوظ از هوا). این پانسمان باید هر 12 یا 24 ساعت یک بار به مدت چند هفته تجدید شود. سیلیکون به صورت ژل یا نوار آغشته به سیلیکون یا نوار پلی اورتان چسب دار، مواد لازم برای انجام این پانسمان هستند؛ البته محصولات دیگری نیز در دسترس هستند. برای درمان گوشت اضافه روی لاله گوش (معمولاً ناشی از سوراخ کردن گوش) گوشواره فشاری پیشنهاد می شود که عموماً پس از برداشتن گوشت اضافه با عمل جراحی استفاده می شود و باید تمام ساعات شبانه روز به گوش انداخته شود.

4- درمان با لیزر

غالباً برای درمان گوشت اضافه لیزر به کار برده می شود. بهترین نتیجه و در عین حال کمترین عوارض جانبی با استفاده از لیزرهای با طول موج 585 نانومتر به دست می آید. با این حال پژوهش های بیشتری باید انجام شود تا کارآمدترین نوع لیزر و بهترین شیوه کاربرد آن مشخص شود. لیزرهای 585 تأثیر کمتری روی پوست تیره دارند. در بعضی موارد قرمزی کاهش می یابد اما کلوئید کوچک نمی شود. پس از تزریق استروئید غالباً از لیزر دی اکسید کربن برای درمان کلوئید در موارد دشوار استفاده می شود.

5- رتینوئیدها

رتینوئیدها که معمولاً برای درمان آکنه و جوش به کار برده می شوند، در صورت استعمال بر روی سطح گوشت اضافه یا تزریق درون آن اثرات مثبتی به جای می گذارند؛ اما معمولاً نخستین انتخاب پزشکان نیستند، چون به اندازه دیگر روش ها کارآمد نیستند.

6- درمان با اینترفرون

اینتروفرون آلفا دارویی ضد ویروس است که در صورت استفاده شدن در کنار تزریق استروئید، اثر آن را در درمان گوشت اضافه بهبود می دهد اما به تنهایی چندان کارآمد نیست.

7- جراحی

برداشتن جای زخم کلوئیدی از طریق جراحی می تواند جای زخمی حتی بزرگ تر از زخم اول را به جا بگذارد، بنابراین توصیه می شود پیش از روی آوردن به جراحی، نمایش دیگری مانند تزریق استروئید، پانسمان فشاری یا بسته را امتحان کنید. تکنیک های محتاطانه و دقیق جراحی و در عین حال، استفاده از کمترین تعداد بخیه ممکن هنگام بستن زخم، خطر تشکیل گوشت اضافه ی بیشتر را کاهش می دهد.

نسخه اصلی مطلب کلوئید چیست و چگونه درمان میشود؟ را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---