لیپوم یا غده های چربی زیر پوست چیست؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

لیپوم یک تومور خوش خیم بافت چربی است و به صورت یک غده چربی در زیر پوست است که ظاهری برجسته و گنبدی شکل دارد. لیپوم به دلیل رشد بیش از حد سلول های چربی ایجاد می شود. این وضعیت در هر نقطه ای از بدن که در آنجا سلول های چربی وجود داشته باشد، می تواند ایجاد شود. غده های چربی زیر پوست نرم و خمیری می باشند و به راحتی با فشار انگشت قابل حرکت دادن در زیر پوست هستند. غده های چربی زیر پوست در زنان شایع تر از مردان می باشد. در اکثر موارد این غده های چربی زیر پوست، نسبتا کوچک هستند، حدود ۱ تا ۲ سانتی متر، ولی غده های چربی زیر پوست بزرگ تر از ۵ سانتی متر و بزرگ تر هم در بعضی از افراد دیده شده است.

آیا غده های چربی زیر پوست می تواند سرطانی شود؟

لیپوم توده ای خوش خیم و غیرسرطانی محسوب می شود. لیپوسارکوما نوعی سرطان نادر است که در عمق بافت چربی ایجاد می شود و می تواند شبیه لیپوم های عمقی باشد.
لیپوم ها سرطانی نیستند، با این حال باز هم این خطر وجود دارد که این توده های خوش خیم ندرتا سرطانی شوند. در نتیجه اگر هر گونه تغییری در توده (مخصوصا اگر توده به سرعت بزرگ یا دردناک شود) مشاهده کردید با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت نیاز نمونه برداری از بافت صورت بگیرد.

علائم و نشانه های لیپوم چیست؟

غده های چربی زیر پوست در هر نقطه ای از بدن می تواند ایجاد شود. در بیشتر موارد غده های چربی زیر پوست، در نواحی گردن، شانه ها، پشت، شکم، زیر بغل، ساعد و کشاله ران پدیدار می شوند. تشکیل غده های چربی زیر پوست در عضلات، استخوان ها و اندام های داخلی کمتر رایج است اما می تواند اتفاق بیفتد.

علائم لیپوم شامل توده ای

• در زیر پوست قرار دارد.
• نرم و خمیری است.
• با کمی فشار انگشتان جابه جا می شود.
• کوچک (بیشتر غده های چربی زیر پوست، قطری کمتر از 5 سانتی متر دارند) بوده اما قابلیت رشد دارند.
• بعضی اوقات اگر توده در کنار اعصاب رشد کند یا حاوی عروق خونی فراوان باشد، دردناک نیز می شود.

علل و عوامل خطر لیپوم

تاکنون محققین نتوانسته اند دلیل ایجاد لیپوم را به طور کامل پیدا کنند. لیپوم ها معمولا پس از جراحات ایجاد می شوند اما پزشکان مطمئن نیستند که جراحت می تواند دلیلی برای تشکیل این توده ها باشد.
ریسک فاکتورهای ابتلا به غده های چربی زیر پوست شامل موارد زیر می باشد:

• سن بین 40 تا 60 سال
• ژنتیک، زیرا تجربه نشان داده است که غده های چربی زیر پوست در برخی خانواده ها رایج تر است.

لیپوم ها، در هر سنی می تواند ایجاد شود اما احتمال تشکیل این توده های چربی در سنین 40 الی 60 سال بیشتر است. برخی مطالعات علمی نشان داده است که در زنان بیشتر غده های چربی زیر پوست، بصورت تکی و در مردان اکثرا بصورت دسته ای یا گروهی ظاهر می شود.
قوام لیپوم باید نرم باشند و می توانید آن ها را کمی به اطراف حرکت دهید. نرمی و توانایی حرکت نشانه های خوبی هستند. تومورهای بد (که به عنوان تومورهای بدخیم شناخته می شوند) عموما سفت و ثابت و چسبنده به بافت اطراف هستند.
باید بدانید که لیپوم با ژن های شما مرتبط است. مطالعات نشان می دهد که میان ژنتیک (وضعیت سلامتی اعضای خانواده شما) و سلامتی شما رابطه وجود دارد. اگر یکی از والدین شما دارای لیپوما بود، بسیار ممكن است كه شما نیز مبتلا به لیپوم شوید.
توجه داشته باشید که چاقی می تواند احتمال ابتلا به لیپوم را افزایش دهد. لیپوما همان طور که در بالا ذکر شد رشد سریع سلول های چربی در یک مکان خاص است.

تشخیص لیپوم

در بسیاری از موارد تشخیص غده های چربی زیر پوست برای پزشکان کار دشواری نیست. آن ها با بررسی و فشردن توده می توانند به نتیجه مورد نظر برسند. اگر غده های چربی زیر پوست بزرگ یا دردناک باشد پزشکان دستور آزمایش می دهند تا مواردی مانند لیپوسارکوما که نوع نادری از سرطان است را رد کنند. آزمایش های معمول درخواست شده در این موارد شامل نمونه برداری، عکس برداری سونوگرافی، سی تی یا ام آر آی می باشد.

درمان لیپوم

لیپوم نسبتا شایع می باشد و نیاز به برداشتن ندارد،. پزشکان به جای برداشتن توده به بیمار توصیه می کنند تا با دقت هر روز توده را بررسی کرده و در صورت مشاهده تغییرات، دوباره به پزشک مراجعه کند.
در برخی از موارد غده های چربی زیر پوست با توجه به تصمیم فرد بیمار با عمل جراحی برداشته می شود. بیمار شاید نگران محل تشکیل توده بوده یا غده های چربی زیر پوست، زیبایی ظاهری فرد مبتلا را برهم زده باشد. با این حال در بعضی از مواقع اگر غده های چربی زیر پوست، مانع رشد عضلات یا عامل درد باشد، پزشکان دستور به برداشتن توده می دهند.

عمل جراحی برداشتن غده های چربی زیر پوست معمولا با بی حسی موضعی انجام می شود و فرد مبتلا پس از عمل می تواند مرخص شود. از آن جایی که غده های چربی زیر پوست معمولا به بافت اطراف حمله ور نمی شوند به آسانی با یک برش کوچک می توان آن ها را بیرون آورد. پس از ایجاد برش در سطح پوست، توده را می توان با فشار فیزیکی یا اگر لیپوم ها بزرگ باشند دکتر مریم ملکی می تواند با یک برش بسیار کوچک چربی لیپوم را به روش خاصی خارج کند و دیگر نیازی به برش بزرگ نیست و به این ترتیب احتمال ایجاد اسکار و جای بخیه نیست. برای لیپوم های ابعاد بزرگ تر از لیپوساکشن نیز می توان استفاده کرد.

هزینه عمل لیپوم

پزشک براساس محل، اندازه و تعداد لیپوم و نحوه برداشت آن هزینه عمل را تعیین می کند.

پیشگیری از لیپوم و درمان های طبیعی

متاسفانه تاکنون مطالعات زیادی در ارتباط با این دسته درمان های غده های چربی زیر پوست انجام نشده است. با این حال یک سری روش ها برای بهبود وضع یا پیشگیری از ابتلا به غده های چربی زیر پوست وجود دارد.

1- کاهش وزن

مطالعات نشان می دهند که ارتباط آماری مستقیمی بین چاقی و خطر ابتلا به غده های چربی زیر پوست وجود دارد. همچنین مشاهده شده است که افراد میان سال و چاق بیشتر دچار غده های چربی زیر پوست می شوند.
اگر از ابتدای جوانی به نبرد با چاقی بروید راه های طبیعی فراوانی هستند که به شما در مبارزه کمک خواهند کرد مانند:

• غذاهای خانگی و سالم بیشتری مصرف کنید و یک رژیم سالم و مغذی داشته باشید.
• مصرف شکر را کاهش دهید زیرا شکر عامل بسیاری از بیماری های مزمن مانند چاقی، مشکلات قلبی و دیابت می باشد.
• مدت زیادی را یک جا ننشینید.
• ورزش کنید! سازمان جهانی سلامت حداقل روزی 1 ساعت فعالیت فیزیکی برای کودکان و 150 دقیقه ورزش ملایم هوازی را در هفته برای بزرگسالان پیشنهاد می کند. اگر در هفته نمی توانید 150 دقیقه ورزش کنید می توانید 75 دقیقه ورزش هوازی شدید انجام دهید.

2- سرکه سیب

سرکه سیب حاوی اسید استیک می باشد. آزمایشات انجام شده بر روی موش های چاق نشان داد که استیک اسید می تواند از ذخیره شدن چربی ها جلوگیری کرده و سوخت و ساز بدن را افزایش دهد. شما می توانید با مصرف روزانه ترکیب سرکه سیب، عسل و زنجبیل از تشکیل شدن غده های چربی زیر پوست جلوگیری کنید.

3- از مصرف چربی های ناسالم خودداری کنید

با توجه به این که غده های چربی زیر پوست در نتیجه انباشته شدن چربی ایجاد می شوند، شدیدا توصیه می شود که از مصرف هر گونه روغن ناسالم مخصوصا چربی ترانس در رژیم روزانه خودداری کنید. بسیاری از مردم روزانه بدون آن که متوجه باشند، مقدار زیادی چربی ترانس مصرف می کنند. این چربی های مضر را در غذاهای فست فودی به فراوانی می توان یافت.
بیشتر چربی های ترانس مصرفی ما مصنوعی هستند. با اضافه کردن هیدروژن به روغن گیاهی مایع می توان این دسته روغن ها را ساخت. این روغن ها به هیچ وجه سالم نیستند و برای سلامتی بسیار مضرند.

4- غذاهای حاوی امگا 3 مصرف کنید

اسیدهای چرب امگا 3 باعث تقویت سیستم ایمنی شده و فعالیت ضدالتهابی دارد در نتیجه جایگزین خوبی برای چربی های ناسالم می باشد. تحقیقات نشان می دهد که مصرف میزان کافی اسیدهای چرب امگا 3 مانند روغن ماهی می تواند سطح تولید ایکوزانوئیدهای التهابی، سایتوکاین ها و گونه های فعال اکسیژن را کاهش دهد.

برخی از منابع سرشار امگا 3 عبارتند از:

• سالمون تازه صید شده
• ساردین
• گردو
• روغن کتان