بیماری پیلونیدال (کیست مویی)

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

بیماری پیلونیدال (کیست مویی)یک وضعیت شایع است که پوست و زیر جلد را گرفتار می کند وهرچند بیشتر در ناحیه بین شیار بین دو باسن دیده می شود ولی ناف و بین انگشتان نیز ممکن است گرفتار شوند. آقایان 2 تا 4 برابر خانم ها گرفتار می شوند و بیشترین سن گرفتاری نوجوانی و اوایل جوانی است هرچند درکودکان و بالای 45 سالگی هم گاهی دیده می شود.

قبلا بیماری را بیشتر مادرزادی و بعلت اختلالات بافتی موضع می دانستند ولی اینک بیشتر نظریه اکتسابی غالب است که حاکی از این است که بعلت شکل آناتومیک محل، با نشستن فشار منفی در بافت زیر پوست ایجاد می شود که در بعضی افراد برگشتگی مو و فرورفتگی و حفره ای در پوست و زیر جلد ایجاد می کند که بتدریج بزرگتر می شود و با فشار منفی و مکش درداخل آن، تجمع مو و ذرات ریزش کرده از پوست حاصل می شود.

بعضی ازعواملی که در شیوع بیماری دخیل شناخته شده اند عبارتند از: اضافه وزن و چاقی، ضربه و آسیب موضعی، نشستن زیاد، عمیق بودن شیار بین دو باسن، پرمویی ناحیه و گرفتاری اعضای خانواده و وابستگان.

حفره ایجاد شده ممکن است به سوی کمر، مقعد یا طرفین رشد کند و با تجمع سلولهای ریزش کرده، مو و ترشحات، عفونت حاصل شود. در صورت عفونی شدن ممکن است ترشح چرکی و خونی از سینوس خارج شود یا بصورت آبسه تظاهر کند و در نهایت آبسه سر باز کند یا به تخلیه جراحی منجر شود. عفونت مکرر و مزمن بعلت باقی ماندن مو وترشحات عفونی در سینوس ایجاد می شود و بتدریج هم وسعت حفره و هم تعداد دهانه ها افزایش می یابد.

توده دردناک، عفونت مکرر، دهانه سینوس با خونریزی و ترشح وهمچنین مواردی ازبروز بدخیمی (درباقی ماندن خیلی طولانی سینوس) از نشانه ها و عوارض بیماری هستند.

در تشخیص این بیماری باید موارد مشابه مانند فیستول مقعدی، فولیکولیت، عفونت های قارچی، سل و هیدرآدنیت را درنظر داشت.

درمان: در موارد بدون علامت (فقظ دهانه سینوس بدون ترشح و چرک یا درد) می توان بیمار را تحت نظر قرار داد و درمان خاصی نکرد. درموارد عفونت حاد بصورت سلولیت و عفونت خفیف می توان با آنتی بیوتیک بیمار را درمان کرد. در آبسه حاد وشدید لازم است که با شکافتن آبسه چرک را تخلیه کرد. در تخلیه آبسه و تمیز کردن حفره آبسه احتمال زیادی برای عود وجود دارد که لازم است پس از کنترل عفونت درمان سینوس پیلونیدال مزمن انجام شود. بهترین نتیجه جراحی در مواردی است که عفونت حاد کنترل شده باشد.

پایه درمان سینوس پایلونیدال مزمن و عود کننده جراحی است که به روش های مختلفی انجام می شود. برداشتن کامل سینوس نتیجه قطعی تری دارد ولی باز کردن و برداشتن سقف سینوس راحت تراست ولی بهبود کمتری دارد همراه با عود زیاد می باشد. درمواردی هم که سینوس برداشته می شود برخورد با زخم متفاوت است. بعضی از جراحان زخم را باز می گذارند و گروهی هم زخم را بخیه می کنند. در بخیه کردن مختصری عود بیشتر است ولی مراقبت زخم راحت تر است. هر کدام از روش های بیان شده طرف داران خود را دارد. در موارد ترمیم اولیه زخم نیز ممکن است درن (لوله تخیله ترشحات محل عمل) بکار رود.

لیزر، فنل و کورت برای ازبین بردن لایه داخلی کیست در مواردی که آبسه تخلیه می شود یا مواردی که سقف کیست برداشته می شود و خود کیست برداشته نمی شود نیز کاربرد دارند.

حدود 7 درصد عود بیماری در درمان جراحی بیماری وجود دارد.

بطور متوسط استراحت از کار به مدت 2 هفته لازم است.

تمیز کردن موهای موضع با هر روش غیر از شیو کردن با تیغ می تواند به کاهش عود بیماری کمک کند.