سؤالی که بسیاری از خانمها ی باردار و حتی قبل از بارداری از متخصصین زنان و زایمان بسیار می پرسند این است که در دوران بارداری چه کارهایی نباید انجام بدهیم ،چه چیزهایی نباید بخوریم و یا مصرف چه داروهایی غیر مجاز و دارای اثر مضر بر جنین هست ؟ پاسخ به این سؤال کار ساده ای نیست . زیرا لیست موادی که نباید استفاده شوند طولانی و شاید غیر قابل دسترسی باشد.تأثیر بسیاری از مواد هم هنوز بطور قطعی مشخص نشده است. ما سعی کرده ایم در این مقاله به مهمترین و شایعترین موارد و داروهای خطرناک در بارداری بپردازیم.
مواد مضر در بارداری که بیشتر باعث اسیب جنین می شوند شامل یکسری داروها ی خاص ، فلزات سنگین ،مواد شیمیایی و مواد آرایشی هستند . مصرف فلزات سنگینی مثل جیوه نیز باعث اختلالات عصبی ، رشد نکردن جمجمه و سیستم عصبی میشوند. به همین دلیل توصیه میشود زنان باردار از مصرف ماهیهای بزرگ که مسمومیت با جیوه آنها بالاست پرهیز کنند. همچنین در صورت مصرف کپسول امگا -3 که حاوی روغن ماهی است به درج بدون جیوه بر روی بسته بندی دارو دقت کنند.توصیه می کنیم مادران باردار مخصوصا افرادی که سابقه سقط مکرر و یا ناباروری دارند ، از محصولات کارخانه ای و مواد خوراکی آماده که دارای مواد نگهدارنده و بسیار مضر برای جنین هستند اکیدا پرهیز کنند.
رنگ مو و لاک ناخن به دلیل مواد سمی و شیمیایی میتواند برای جنین خطرناک باشد. ۵ ماده خطرناک یعنی تولوئن، فرمالدئید، دی بوتیل فتالات یا DBP ، رزین فرمالدنید و کافور هستند که در ساخت لاک و پاک کنندههای آن مورد استفاده قرار میگیرند و در صورت استفاده مداوم میتوانند عوارضی همچون اختلالات باروری ، آسم و اختلالات تنفسی، آلرژی شدید ، اختلالات عصبی و سرطان خون را به همراه داشته باشند.بنابراین توصیه میشود حتی الامکان از لاک و استون در بارداری استفاده نکنید.مواد آرایشی نیز حاوی سرب و دیگر مواد مضر در بارداری هستند. مادران بارداری که اصرار به مصرف این مواد در دوران حاملگی دارند می توانند از مواد آرایشی کم سرب و سالم تر که دارای مجوز بهداشت هم هستند استفاده کنند. توصیه میکنیم در صورتی که به زیبایی خود اهمیت می دهید و تمایل به استفاده از لاک و رنگ مو در بارداری دارید بعد از سه ماهه اول و ان هم از نوع مرغوب استفاده کنید.درهنگام کاشت ناخن و لاک زدن از ماسک استفاده کنید. اگر دچار الرژی تنفسی هستید باز هم توصیه ما به پرهیز از این مواد است.خانمهای بارداری که شغل ارایشگری دارند و با این مواد رنگ مو و لاک ناخن زیاد سر و کار دارند توصیه میکنیم بطور موقت از انجام این کارها خود داری کنند.
اگر قصد بارداری دارید و درحال مصرف داروهای خاصی هستید و یا در دوران بارداری بدلیلی مازم به مصرف دارویی می شوید حتما با متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید.
مصرف برخی داروهای گیاهی در بارداری ممکن است به مراتب خطرنا کتر از داروهای شیمیایی باشد و در دوران بارداری منع مصرف دارند.هم به لحاظ مواد افزودنی و هم به خاطر اثرات گیاه خاص بر روی مادر و جنین. بنابراین لازم است حتما با پزشک متخصص زنان خود مشورت کنید. گیاهان دارویی هم بعلت اثرات ناشناخته ای که دارند در بارداری توصیه نمی شوند.
دکتر منصوره پژمان منش جراح و متخصص زنان ، زایمان و زیبایی اصفهان ، فوق تخصص نازایی و آی وی اف
نسخه اصلی مطلب داروهای ممنوع دردوران بارداری را در سایت دکتر منصوره پژمان منش بخوانید.