دلایل ایجاد زائده های گوشتی (منگوله های گوشتی) و درمان آن

دکتر گیتا فقیهی [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drgitafaghihi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، مجتمع آژند،بلوک آ،طبقه سوم،کلینیک صدف تلفن مطب : 32240828 - 031

زائده های گوشتی شایع معروف به منگوله های پوستی ، اکثرا اکتسابی و خوشخیم هستند که به شکل گلوله های کوچک و نرمی از پوست آویزان میشوند. منگوله های پوستی زائده های بی ضرری هستند و تعداد آنها ممکن است از یک تا صدها عدد در هر فرد متغیر باشد. همچنین مردان و زنان به طور مساوی در معرض ابتلاء به منگوله های پوستی قرار دارند. چاقی با بروز منگوله های پوستی ارتباط دارد. اگرچه بعضی از منگوله های پوستی ممکن است به طور خود به خود از پوست جدا شده و بیفتند، اما اغلب آنها بعد از آنکه تشکیل شدند برای همیشه باقی میمانند.
منگوله های پوستی به شکل زائده هایی به رنگ گوشت یا رنگ تیره هستند که از طریق یک ساقه کوچک و باریک از سطح پوست جدا شده و آویزان هستند.

منگوله های پوستی بیشتر در چه کسانی به وجود می آید؟
اگر نگوییم که در تمامی جمعیت انسانها، میتوان گفت در بیش از نیمی از همه آنها، منگوله های پوستی در مقطعی از زندگیشان وجود داشته است. اگرچه منگوله های پوستی عموماً یک عارضه اکتسابی به شمار میروند (یعنی از زمان تولد وجود ندارند، بلکه بعداً به وجود می آیند) و در هر کسی ممکن است ظاهر شوند، اما در اغلب افراد این زائده ها در دوران بزرگسالی ایجاد میشوند. در واقع در سنین میانسالی بیشترین میزان شیوع را دارند و معمولاً تا سن ۶۰ سالگی تعداد آنها بیشتر میشود. البته منگوله های پوستی ممکن است در کودکان و خردسالان هم به خصوص در زیر بازوها و اطراف گردن به وجود بیاید. منگوله های پوستی در افرادی که دچار اضافه وزن هستند، شایعتر است.
بالا رفتن مقدار هورمونها، مانند آنچه که در زمان بارداری اتفاق میافتد، ممکن است باعث افزایش تشکیل منگوله های پوستی شود، به طوری که این منگوله ها در زنان باردار با فراوانی بیشتری دیده میشوند. منگوله های پوستی کاملاً بیضرر هستند و هیچ نیازی به درمان ندارند، مگر آنکه برای فرد دردسر و زحمت ایجاد کنند. منگوله های پوستی که برای زنان باردار دردسرساز میشوند را میتوان در همان دوران بارداری و یا بعد از زایمان به سادگی برداشت. این کار معمولاً توسط یک پزشک متخصص پوستانجام میشود.

در پوست انسان ساختارهای زائدهای خاص دیگری هم به وجود می آید که از نظر ظاهری شبیه به منگوله های پوستی هستند، اما در واقع نیستند. گاهی از اوقات ممکن است زائده های حاصل از عارضه اکسسوری تراگوس (زائدههای خوشخیمی که در اطراف غضروف جلوی لاله گوش ایجاد میشوند) و اکسسوری دیجیت (برجستگیهای کوچک انگشت مانند در کنار دست) با منگوله های پوستی اشتباه گرفته شوند. با انجام آزمایشهای پاتولوژیکی و نمونهبرداری از بافت هر زائده گوشتی میتوان نوع آن را اعم از اینکه منگوله پوستی یا عارضه دیگری باشد، تشخیص داد.

منگوله های پوستی چه مشکلاتی ایجاد میکنند؟
به جزء مشکلاتی که از نظر زیبایی ظاهری برای فرد به وجود میآید، معمولاً منگوله های پوستی هیچ گونه درد یا ناراحتی فیزیکی ایجاد نمیکنند.
این زائده های گوشتی ریزی که بر روی پوست ظاهر میشوند، معمولاً وقتی که به طور مکرر تحریک شوند (برای مثال در اثر تماس با یقه لباس یا بیخ کشاله ران) ممکن است علائمی را ایجاد کنند. اما مشکلات زیبایی و ظاهر ناخوشایند آنها مهمترین دلیلی است که افراد مختلف برای برداشتن منگوله های پوستی دارند. گاهی ممکن است لازم باشد که یک منگوله پوستی از روی پوست برداشته شود، زیرا به شدت تحریک و قرمز شده و باعث خونریزی یا سیاه شدن پوست و از بین رفتن بافت آن (نکروزه شدن) شده است.
گاهی از اوقات هم ممکن است منگوله های پوستی در اثر تماس مداوم با لباسها، جواهرات، حیوانات خانگی یا کمربند ایمنی خودرو، حساس و دردناک شوند. اما به طور کلی باید دانست که منگولههای پوستی زائده های خوشخیمی هستند و هیچ گونه احتمال ایجاد سرطان ندارند.
ممکن است بعضی از اوقات، یک منگوله پوستی بدون آنکه درد و ناراحتی داشته باشد، به خودی خود از پوست جدا شده و بیفتد. این اتفاق معمولاً هنگامی روی میدهد که منگوله پوستی به طور مداوم از محل بیخ ساقه خود خمیده شده و باعث ميشود که جریان خون به داخل بافت منگوله مختل گردد.

منگوله های پوستی چگونه درمان میشوند؟
نکته بسیار مهمی که همواره باید در نظر داشته باشید، آن است که منگوله های پوستی در حالت عادی نیازی به درمان ندارند. در واقع اگر این زائده های گوشتی مزاحمتی برای شما ایجاد نمی کنند، تصمیم منطقی آن است که از درمان آن صرف نظر کنید. اما اگر این منگوله های پوستی برای شما دردسرساز شده است.
چند روش درمانی خانگی و پزشکی وجود دارد که میتوانید برای درمان آنها استفاده کنید:
- منگوله پوستی را با نیتروژن مایع منجمد کنید.
-منگوله پوستی را با درفش الکتریکی یا دستگاه الکترودسیکیشن بسوزانید.
-منگوله پوستی را با استفاده از بیحسی یا بدون آن، با تیغ ببرید.

معمولاً منگوله های کوچک را میتوان بدون استفاده از بیحسی از پوست جدا کرد، در حالی که قبل از برداشتن زائده های بزرگتر ممکن است لازم باشد که از بیحسی موضعی (لیدوکائین تزریقی) استفاده شود
برای درمان منگوله های پوستی چند روش خانگی و خود درمانی هم وجود دارد که از آن جمله بستن بیخ ساقه منگوله پوستی با یک تکه نخ معمولی یا نخ دندان است تا بعد از چند روز این زائده از پوست جدا شده و بیفتد.
مزیتی که بریدن منگوله پوستی با تیغ دارد، آن است که این زائده بلافاصله برداشته میشود و نتایج آن هم به صورت دائمی خواهد بود. اما عیب استفاده از تیغ یا عمل های جراحی جزئی برای برداشتن منگوله های پوستی آن است که با کمی خونریزی همراه خواهد بود.
منجمد کردن یا سوزاندن منگوله های پوستی هم بعضی خطرات احتمالی از قبیل تغییر رنگ موقت پوست، نیاز به تکرار درمان و ناتوانی در حذف زائده به طور کامل را به دنبال دارد.
هیچ گونه شواهد علمی برای اینکه بریدن منگوله های پوستی سبب زیادتر شدن تعداد آنها خواهد شد، وجود ندارد. با این حال، افرادی وجود دارند که ممکن است بیشتر از دیگران در معرض ابتلاء به منگوله های پوستی باشند و هرزگاهی چند زائده جدید در بدن آنها به وجود بیاید. حتی بعضی از بیماران نیاز دارند که به صورت دورهای یعنی هر سال یا هر ۴ سال یک بار برای درمان و حذف منگوله های پوستی خود اقدام کنند.

آیا کرمهای مخصوصی برای رفع منگوله های پوستی وجود دارد؟
در حال حاضر هیچ نوع کرمی که کارایی آن در رفع منگوله های پوستی از نظر پزشکی به اثبات رسیده باشد، وجود ندارد. منگوله های پوستی معمولاً با استفاده از روشهای فیزیکی مانند بریدن با تیغ یا بستن بیخ آن با نخ دندان برداشته میشوند، بنابراین استفاده از محصولات تأیید نشدهای مانند درماسیل، کرم های رفع کننده زگیل، روغن درخت چای، لاک و برق ناخن، خمیر دندان و یا کرمهای موبر مانند نیت یا نیر، برای رفع منگوله های پوستی به هیچ وجه توصیه نمیشود. حتی استفاده آزمایشی از این کرمهای تأیید نشده هم میتواند باعث بروز حساسیت پوستی و عوارض جانبی احتمالی گردد.

آیا منگوله های پوستی باید برای نمونه برداری و آزمایش فرستاده شود؟
در مورد اغلب منگوله های پوستی کوچکی که به طور معمول در افراد مختلف مشاهده میشود، نیازی به فرستادن بافت برداشته شده برای آزمایش میکروسکوپی یا بیوپسی وجود ندارد. اما بعضی زائده های گوشتی بزرگ و غیر معمولی وجود دارند که ممکن است بعد از برداشتن، به آزمایشگاه یا پزشک پاتولوژیست ارسال شوند تا مورد آزمايش میکروسکوپی قرار گیرند و اطمینان حاصل شود که این بافتها واقعاً یک منگوله پوستی هستند و خطر بیشتری به دنبال نخواهند داشت. همچنین برآمدگی های روی پوست که خونریزی پیدا کرده یا ظاهر آنها به سرعت دچار تغییر میشود، ممکن است برای آزمایش پاتولوژی به آزمایشگاه ارسال شود. بعضی از عوارض پوستی که در ظاهر شبیه به منگوله های پوستی هستند، شامل لکه های پوستی خوشخیم از قبیل سبورئیک کراتوزیس، خالهای گوشتی معمولی، زگیل ها، نوروفیبروماس ها و خال های چربی به نام نووس لیپوماتوزوس میباشند. همچنین هر چند وجود بافتهای سرطانی در منگوله های پوستی بسیار نادر میباشد، اما چند گزارش معدود از سرطانی شدن این بافت ها وجود دارد. بعضی از سرطانهای پوست از قبیل سرطان سلول پایه ای، سرطان سلول اسکواموس و ملانومای رنگدانه ای میتوانند به ندرت خواصی شبیه به منگوله های پوستی از خود نشان دهند.