بررسی علل نازایی در مردان و زنان

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

ناباروری می تواند بر روی 10 درصد زنان و مردان در هر سنی اثر بگذارد.و تحت عنوان عدم توانایی در در باردار شدن یا رساندن بارداری به انتها ،بعد از 12 ماه تلاش برای باردار شدن می باشد.البته در بانوان بالای 35 سال ،بعد از 6 ماه تلاش ،در نظر گرفته می شود.ممکن است یک علت یا دلایل متعددی برای عدم باروری وجود داشته باشد.یک سوم موارد نازایی،مربوط به فاکتورهای مردانه است، و حدود یک سوم موارد مربوط به فاکتورهای زنانه است.و در نهایت 20 درصد موارد ،نازایی با علت ناشناخته وجود دارد.و 10 درصد باقیمانده در ارتباط با ترکیبی از فاکترهای مردانه و زنانه است.

بررسی زوجها با شرح حال کامل-معاینه آزمایشات مخصوص و سونوگرافی و عکس رنگی رحم انجام می شود.

علل نازایی در مردان :
۱- واریکوسل - وریدهای بیضه خیلی متسع می شود که باعث افزایش دما در آن می شود و بر تعداد یا شکل اسپرم اثر می کند.
۲- اختلال در تحرک اسپرم - گاهی بیماریها یا صدمات باعث بلوک حرکت اسپرم می شود. بعضی مردان با مشکلاتی در اسپرم متولد می شوند مانند سیستیک فیبروزیس که از علل نازایی است.علل افزایش نازایی در مردان - اسپرم یک مرد می تواند تحت تاثیر سلامتی وی یا روش زندگی او تغییر کند:
مصرف زیاد الکل - داروها - سموم محیطی مانند آفت کش و سرب - کشیدن سیگار - اوریون - بیماری شدید کلیه - مشکلات هورمونی - رادیوتراپی و کموتراپی برای سرطان - افزایش سن

علل نازایی در زنان :
بسیاری از موارد نازایی زنان توسط اختلال در تخمک گذاری ایجاد می شود.از نشانه های عدم تخمک گذاری عادت ماهیانه نامنظم یا قطع آن است.
از علل شایع اشکال در تخمک گذاری تخمدانهای پلی کیستیک است که یک عدم تعادل هورمونی است.از علل دیگر نازایی نارسایی زودرس تخمدان است که زیر ۴۰ سال اتفاق می افتد.

از علل کمتر شایع دیگر نازایی شامل:
بسته بودن لوله های تخمدان به علت عفونت لگنی - آندومتریوز - یا جراحی لگنی
مشکلات فیزیکی و آناتومی در رحم
میوم فیبروئید رحمی

عومل افزایش نازایی در زنان- افزایش سن - استرس - سوئ تغذیه - ورزش شدید - افزایش وزن یا کاهش وزن - کشیدن سیگار -مصرف زیاد الکل - عفونتهای جنسی - مشکل در سلامتی با ایجاد تغییرات در هورمون

چگونه سن بر توانایی باروری زن اثر می گذارد:
کاهش توانایی تخمدانها برای تخمک گذاری - داشتن تعداد کمتری از تخمک باقیمانده - بسیاری از تخمکها سالم نیستند. افزایش احتمال داشتن بیماری هایی که ایجاد نازایی می کند - افزایش احتمال سقط

در صورت داشتن علائم زیر باید به پزشک متخصص زنان مراجعه نمایند:
پریود نامنظم - پریود خیلی دردناک - اندومتریوز - عفونت لگنی - بیش از یک سقط

بررسی علل نازایی

در مرحله اول معاینه فیزیکی
- سابقه بیماریها از جمله بیماری جنسی از زوجین

مرحله بعد تستهای لازم:
آنالیز اسپرم از نظر بررسی تعداد اسپرم - شکل اسپرم - و تحرک - گاهی تست هورمونی برای مردان درخواست می شود.

در زنان گام اول اثبات وجود تخمک گذاری است چندین روش وجود دارد:
تغییرات در دمای بدن در چند ماه متوالی چون در حوالی تخمک گذاری افزایش دمای بدن وجود دارد
تغییرات در نوع ترشحات دهانه رحم که حوالی تخمک گذاری ترشحات بسیار رقیق می شود

استفاده از کیت تخمک گذاری - استفاده از تستهای خونی مانند چک پروژسترون برای اثبات تخمک گذاری - سونوگرافی سریال برای پیگیری رشد فولیکول تخمدانی و پاره شدن آن

تست های دیگر بررسی علل نازایی:

هیستروسالپنگورافی( عکس رنگی رحم) :
یک نوع ردیوگرافی از رحم و لوله های رحمی است . یک محلول خاص توسط پزشک از طریق واژن به رحم تزریق می شود و سپس با اشعه ایکس عبور آن محلول از رحم به لوله ها وخروج آن از لوله به حفره لگن مشاهده می شود. در صورت وجود انسداد یا چسبندگی در رحم یا لوله ها محلول وارد حفره لگن نمی شود.

لاپاروسکوپی :
نوعی جراحی کوچک برای دیدن داخل شکم یا لگن است . از طریق برش کوچک در ناف با لاپاروسکوپ پزشک می تواند رحم - تخمدانها - لوله های رحمی را ببیند. گاهی علایم چسبندگی یا آندومتریوز
یافتن علت نازایی و تکمیل تمامی تستها وقت گیر است و ممکن است در ۱۰ درصد موارد علتی یافت نشود.

درمان نازایی
- نازایی بر اساس علت می تواند با دارو - جراحی - IUI -یا تکنیک کمک باروری درمان شود.
نوع درمان بر اساس نتایج تستها - مدت نازایی - سن مرد یا زن - سلامتی کلی زوجین - ترجیح خود زوجین تصمیم گیری می شود