مگس پران و جرقه در ميدان بينایی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

مگس پران و جرقه زدن flash and floater
دیدن اجسام شناور در حین حرکات چشم که به صورت مگس پران یا حشرات متحرک توسط بیمار دیده می شوند یا مشاهده جرقه یا حالت برق زدگی، از علایم شایعی هستند که افراد ممکن است به طور طبیعی تجربه کنند.

علت مگس پران چیست ؟
جداشدگی خلفی زجاجیه posterior vitreous detachment
مایع زجاجیه یا ویتروس ماده ژلاتینی شفافی است که بخش عمده کره چشم را پر می کند و به چشم قوام می بخشد.در حالت عادی زجاحیه سرتاسر شبکیه را می پوشاند و از آنجا که مانند شیشه شفاف می باشد، نور از درون آن به راحتی عبورکرده و برای تشکیل تصویر به شبکیه می رسد.شبکیه مثل پرده منحنی سینما،قسمت خلفی چشم را از داخل می پوشاند و تصاویر منعکس شده روی خود را از طریق عصب بینایی به مغز ارسال می کند تا پردازش شده و درک گردد. با افزایش سن ژل زجاجیه چروکیده و منقبض می شود و از قسمت هایی از شبکیه جدا می شود و به سمت جلو جابجا می گردد،به این پدیده جداشدگی خلفی زجاجیه یا ( (posterior vitreous detachment (PVDمی گویند. کششی که زجاجیه هنگام جدا شدن از شبکیه روی این پرده نازک اعمال می کند باعث تحریک شبکیه و احساس دیدن جرقه یا نورهای فلاش مانند(flash)می گردد.

جداشدگی خلفی زجاجیه یک فرآیند وابسته به سن و شایع می باشد كه در چشمهای افرادیكه سالهای پس از میانسالی را تجربه می كنند، رخ می دهد. این حالت در افرادیكه نزدیک بین اند یا سابقه ضربه به چشم را دارند زودتر و در سن پایین تر رخ خواهد داد و نیازی به درمان ندارد.سایر علل ایجاد آن عفونت های یا التهابات داخل چشمی و یا سابقه جراحی آب مروارید یا شبكیه می باشد.

علایم و نشانه های جداشدگی خلفی زجاجیه چیست ؟
ضخیم شدن بخش هایی از زجاجیه طی جداشدگی خلفی آن باعث ایجاد سایه های شناور بر روی شبكیه می گرددكه به صورت اجسام شناور در میدان دید یا مگس پران توسط بیمار رویت می شود.این سایه های شناور با حركات چشم شروع به حركت میكنند وبا قطع حركات چشم ناپدید می شوند. این اجسام شناور توسط بیماران اغلب به صورت تارعنكبوت یا حشرات در میدان دید به خصوص هنگام نگاه كردن به زمینه های روشن مانند دیوار سفید یا آسمان، توصیف می شوند. این بیماران ممكن است در حاشیه میدان دید نورهای درخشنده یا جرقه مانند را نیز تجربه كنند. این علامت اخیر دارای اهمیت بیشتری است چراكه همانطور كه قبلا اشاره شد دلیلی بر اعمال كشش بر پرده شبكیه بوده و گاهی علامت قریب الوقوع سوراخ شدگی یا جداشدگی شبكیه می باشد.

معاینات شبكیه و زجاجیه
با بروز علایم جداشدگی خلفی زجاجیه و مراجعه به چشم پزشك،معاینه زجاجیه و شبكیه ضرورت می یابد،بدین منظور نیاز به بازكردن مردمك با قطره (مثلا قطره میدراكس)می باشد. این قطره ها حدودا به بیست دقیقه زمان نیاز دارد تا موثر واقع شود و باعث تاری دید نزدیك تا دو ،سه ساعت خواهد شد. چشم پزشك نواحی محیطی شبكیه را در جستجوی سوراخ شبكیه جستجو خواهدكرد كه نیاز به همكاری بیمار جهت نگاه كردن به جهات مختلف حین معاینه خواهد داشت.

عوارض جداشدگی خلفی زجاجیه چیست ؟
در مواردیكه علایم جداشدگی خلفی زجاجیه به صورت حاد و ناگهانی رخ دهد یا با رویت نورهای درخشنده شدید و افزاینده همراهی داشته باشد ،خطر سوراخ شدگی شبكیه بیشتر است، در چنین حالتی درجاتی از خونریزی خفیف تا شدید زجاجیه یا شبكیه نیز محتمل است. در صورت بروز سوراخ شبكیه درمان با لیزر شبكیه در اسرع وقت توصیه می شود و اگر جداشدگی شبكیه رخ داده باشد جراحی.

علایم هشدار دهنده برای جداشدگی شبكیه در زمینه جداشدگی خلفی زجاجیه چیست ؟
در صورتی كه قبلا تشخیص جداشدگی خلفی زجاجیه برای شما داده شده باشد و شما پس از مدتی متوجه افزایش اندازه یا تعدادمگس پران شوید، یا متوجه شوید كه میدان دیدتان دچار اختلال شده است( مانند حالت پرده ای كه از كنار میدان دیدتان را مسدود می كند)، یاجرقه یا نورهای فلاش مانند را ببینید، همگی علایم خطر پارگی شبكیه هستند و باید در اولین فرصت توسط متخصص معاینه شوید.

درمان جداشدگی خلفی زجاجیه
این حالت درمان خاصی ندارد. مگس پران ها ممكن است با گذشت زمان كمتر شوند یا همانطور باقی بمانند، و بیماران كم كم به آنها عادت می كنند و حساسیت خود را به وجود آنها از دست می دهند. گاهی موارد،مگس پران ها به تعداد زیاد و متراكم هستند و منجر به اختلال دید می شوند در این موارد با جراحی ویتركتومی این ذرات خارج می شوند.اخیرا روش درمان لیزری برای از بین بردن قسمت های كوچك جداشده زجاجیه كه باعث مگس پران می شوند،مطرح گردیده است ولی هنوز استفاده از این روش مرسوم نشده است.