به گفته متخصصان پوست و براساس تحقیقات انجام شده، بسیاری از محصولات بهداشتی مخصوص کودکان از جمله لوسیونها، شامپوها، پماد و دستمال های مرطوب و... عامل بروز حساسیت هستند و براساس نتایج مطالعات بالینی میتوانند باعث بروز ۶ نوع حساسیت در اطفال شوند. براساس تجزیه و تحلیل های علمی انجام گرفته و به گفته مقامات بهداشتی اروپا، این محصولات براساس مواد تشکیل دهنده، به 3 گروه تقسیم میشوند: «خطرناک» ، «خطر متوسط» و «کم خطر».
هشت خطر :
محققان فرانسوی به تازگی در مطالعهای 341 محصول مربوط به کودکان را از نظر مواد شیمیایی به کار رفته در آنها بررسی و اعلام کردند از این میان 299 مورد در گروه محصولات «خطرناک» قرار میگیرند. دلیل این مساله وجود ترکیبات زیر است :
1. متیللیزولینون که بعنوان نگهدارنده شیمیایی استفاده میشود و در تماس با پوست ایجاد حساسیت میکند. این ترکیب در انواع محصولات مورد استفاده برای کودکان از جمله دستمالهای مرطوب وجود دارد.
2. فنوکسی اتانول که نگهدارنده شیمیایی است و میتواند باروری را به خطر بیندازد و برای قلب و خون خطرناک است. این ماده در محصولات گوناگون از جمله دستمالهای مرطوب وجود دارد. میزان حد مجاز استفاده از این ترکیب حدود 1 درصد است اما حتی این میزان نیز در کودکان زیر 3 سال بالا و خطرناک شناسایی شده است. فنوکسی اتانول در بسیاری از محصولات از جمله کرمهای ضدآفتاب و خمیردندان وجود دارد و نهتنها از راه دهان، بلکه از راه پوست هم جذب میشود. تحقیقات و آزمایشات آژانس ملی امنیت داروی فرانسه، نشان داده این ترکیب میتواند زمینهساز مسمومیت کبدی، خونی و قلبی باشد. این ترکیب در محصولات بهداشتی با عناوین فنوکسیتول یا EGphE نیز درج میشود. از خرید محصولات حاوی این ترکیب خودداری کنید.
3. اسانس و عطر که احتمال ابتلا به حساسیت را بالا میبرند و در 226 محصول از 341 محصول مورد آزمایش وجود داشته است.پ
همچنین در 181 محصول نیز ترکیباتی یافت شد که در گروه «ترکیبات با خطر متوسط» قرار میگیرند. این ترکیبات شامل موارد زیر است:
4. EDTA (disodium, tetrasodium, calcium disodium) که بیشتر در محصولات کفکننده موجود است، در دستمالهای مرطوب هم به کار گرفته میشود و به شدت محرک مخاط چشم است.
5. لورنت و رلوریل سولفات که گرچه سرطانزا نیستند اما محرک مو و پوستاند و در شامپوها و محصولات حمام به وفور استفاده میشوند.
6. روغنهای معدنی که از مشتقات نفت است و در کرمها و لوسیونها کاربرد دارد.
7. ذرات ریز (اکسید زینک، دی اکسید تیتان و MBBT) که اثر آن هنوز کاملا مشخص نیست و در کرمهای ضدآفتاب کاربرد دارد.این ترکیبات خطرناک بهدلیل نبود مطالعات لازم، همچنان در محصولات کاربرد دارند. با این حال، متخصصان هشدار میدهند حداقل برای کودکان جز در شرایط اضطرار از برخی محصولات بهویژه دستمالهای مرطوب استفاده نکنید و مصرف برخی محصولات از جمله برخی شامپوها و عطرها را تا جای ممکن کم کنید.
8. از جمله ترکیبات کمخطر میتوان به پارابنها و BHT اشاره کرد. پارابنها برخی کمعارضه و برخی پرعارضه هستند و نمیتوان تمامی آنها را به یک چشم دید. به همین دلیل لازم است در استفاده از محصولات حاوی آنها محتاط باشید. BHT نیز میتواند در ترشح غدد داخلی اختلال ایجاد کند و عامل بروز ناباروری و نقص در دستگاههای تناسلی باشد. متخصصان به دنبال تحقیقات و بررسیهای انجامشده توصیه میکنند تا جای ممکن از مصرف این نوع محصولات بهویژه برای کودکان زیر 3 سال بپرهیزید و برای کودکان بزرگتر نیز مصرف را محدود کنید.
پنج توصیه :
آنچه در ادامه میخوانید، توصیههای محققان فرانسوی برای حفاظت از پوست کودکان است :
1. هرگز از محصولات بهداشتی مخصوص بزرگسالان برای کودکان استفاده نکنید.
2. قبل از خرید محصولات بهداشتی مربوط به کودکان به برچسب آن نگاه کنید و مطمئن شوید حاوی ترکیبات شیمیایی پرخطر نباشد.
3. استفاده از دستمالهای مرطوب را کنار بگذارید. برای پاک کردن دور دهان یا دستهای بچهها و حتی باسن از دستمالهای کتانی مرطوب با آب استفاده کنید. این کار نهتنها به نفع فرزندتان، بلکه به نفع محیطزیست است.
4. برای ماساژ بدن کودکان از روغنهای طبیعی و محصولات بدون اسانس استفاده کنید.
5. در کودکانی که به واسطه استفاده از محصولات بهداشتی بهویژه دستمالهای مرطوب دچار حساسیت میشوند، قطع مصرف محصول به رفع علائم کمک میکند. متخصصان پیشنهاد میکنند قبل از خرید محصولات آرایشی-بهداشتی به ترکیبات آنها دقت کنید. محصولاتی را خریداری کنید که بیبو و بدون این ترکیبات باشند و جز در شرایط اضطرار برای پاک کردن ادرار یا مدفوع یا تمیز کردن صورت و دستان کودکان از این نوع محصولات استفاده نکنید.
نقل از هفته نامه سلامت شماره 597