بیماری سینوس پایلونیدال (پیلونیدال) چیست ؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

بیماری سینوس پایلونیدال (پیلونیدال) چیست ؟
پایلونیدال یا پیلونیدال از ریشه لاتین pilus به معنی مو و nidus به معنی آشیانه (لانه) گرفته شده است. بنابراین می توان این بیماری را حفره یا حفراتی در زیر پوست دانست که آشیانه مو می باشد. محل شایع آن در انتهای ستون فقرات (ناحیه ساکروکوکسیژیال) می باشد. ولی این بیماری هیچ ارتباطی با ستون فقرات یا کانال نخاعی ندارد و فقط یک بیماری پوستی و زیر پوستی است. در اغلب موارد یک یا چند سوراخ در خط وسط این ناحیه دیده میشود و گاهی در موارد نادری موهای داخل آنرا نیز می توان رویت کرد و در مواردی نیز برامدگی حاصل از چرک و مو دیده میشود . چون مو یک جسم خارجی محسوب میشود و هچنین یک وسیله ای دو طرفه است که هم از داخل موادی را به بیرون میاورد و هم از بیرون به داخل میبرد و به همین علت ، موجب عفونت و خروج چرک و ترشح بد بو و گاهی خونابه می گردد . عفونت مکرر باعث بزرگتر شدن سینوس پایلونیدال و ایجاد سوراخهای جانبی متعدد می گردد. گاهی چرک در این محل تجمع پیدا کرده و امکان خروج ندارد و بنابراین بیمار با تورم دردناک در این ناحیه مواجه میشود که در اینصورت آبسه پایلونیدال نامیده میشود وجراحی اورژانس ضرورت دارد.

کیست پایلونیدال در چه کسانی دیده میشود ؟
این بیماری در بین جوانان، بخصوص در سنین 15 تا 30 سال شیوع بیشتری دارد ولی در سنین کمتر و یا بیشتر هم ممکن است دیده شود. در گذشته گفته میشد مردان 4 برابر زنان مبتلا میشوند ولی امروزه من شیوع بیماری را به نسبت یک به دو مییبنم .. افراد پر مو و چاق و کسانی که کارهای نشستنی دارند، استعداد بیشتری برای ابتلا دارند. نام قدیمی این بیماری (بیماری رانندگان جیپ) بوده است, چون در زمان جنگ جهانی دوم، اکثر سربازان جوانی که راننده جیپ بودند به این بیماری دچار شده بودند.

علت ایجاد آن چیست ؟
فرو رفتن تدریجی مو، باعث پیدایش چنین حفره ای میشود، .وجود شکاف نسبتاً عمیق بین دو سرین بخصوص در افراد پر مو و چاق، باعث مکش دائمی مو در این ناحیه شده و نشستن طولانی و یا سایش دو سرین به همدیگر، زمینه فرو رفتن مو در پوست را فراهم می آورد و وجود مو در پوست، التهاب و عفونت را تشدید نموده و در نهایت یک حفره ی چرکی در حال گسترش ایجاد می شود.

چه روشهای درمانی برای آن وجود دارد ؟
روشهای غیر جراحی برای درمان این بیماری موفقیت چشمگیری نداشته اند. خارج کردن موهای داخل سینوس از طریق سوراخها و تراشیدن مستمر موهای اطراف، و یا تزریق فنل بداخل سینوس اگر چه ممکن است،گاهی موثر باشند ولی احتمال عود در این نوع درمانها بسیار زیاد است.در حال حاضر جراحی موثرترین روش درمان سینوس پایلونیدال می باشد.

اما روشهای متفاوتی برای جراحی این بیماری وجود دارد :
1 باز گذاشتن زخم : در این روش تمام سینوس پایلونیدال همراه با قسمتی از پوست سالم برداشته شده و زخم باز گذاشته میشود تا بتدریج خودش بسته شود. در این مدت که بطور متوسط شش هفته برای بهبودی و بسته شدن زخم طول میکشد امتیاز این روش آن است که در صورت عفونت، چرک داخل زخم نمی ماند و خارج میشود.و احتمال عود کم است

2 بستن ساده زخم : بعد از برداشتن کامل سینوس پایلونیدال، می توانیم دو طرف زخم را با کمک بخیه های قوی و مناسب طوری به هم نزدیک کرده و بدوزیم که فضای خالی ما بین آنها کاملاً پر شود. در این روش، شانس باز شدن زخم، و عود زیاد می باشد.

3 باز گذاشتن زخم و دوختن لبه های آن به کف زخم : این همان روشی است که به مارسوپیالیزاسیون(marsopialization ) معروف شده است. بعضی معتقدند در این روش هر چند که زخم باز می باشد ولی ترمیم زخم سریع تر اتفاق می افتد ولی مدت بهبود زخم در این روش بین 2 تا 4 هفته گزارش شده است.

4 روش کوتاژ باز کردن سقف سینوسها و تراشیدن لایه داخلی آنها: در این روش،عود بیماری پایلونیدال زیاد میشود

5 - بستن زخم با کمک روشهای جراحی پلاستیک: روشهای مختلف جراحی پلاستیک مانند فلاپ رومبوئید و فلاپهای دیگر، برای بستن زخم سینوس پایلونیدال پیشنهاد شده اند. بدین ترتیب علاوه بر آنکه زخم بهبودی سریعتری دارد، علت نیز اصلاح می گردد. با روشهای پلاستیک هر چند که شانس عود کمتر میشود ولی هنوز مواردی از عود دیده میشود. یکی از علل عود در این روشها، این است که تمام یا قسمتی از اسکار محل ترمیم، در خط وسط قرار می گیرد و وجود این ناحیه ضعیف پوستی در یک محلی که کشش زیادی را متحمل می شود، شانس عود را افزایش می دهد.

6- بستن زخم به روش کاریداکیس : کاریداکیس روشی را برای بستن زخم محل سینوس پایلونیدال پیشنهاد داده است که نوعی روش جراحی پلاستیک است و علاوه بر آنکه، گودی بین دوسرین اصلاح می گردد، خط اسکار محل ترمیم زخم نیز به یکی از دو طرف منتقل میشود. بنابراین از تمام علل زمینه ای که ممکن است باعث عود بیماری شوند، پیشگیری میگردد.

7- بهترین روش درمانی کدام است ؟ در بیماری سینوس پایلونیدال بهترین روش درمانی روشی است که خصوصیات زیر را داشته باشد: - کمترین میزان عود - کمترین میزان و عوارض بعد از عمل - سریعترین بهبودی زخم - زودترین زمان بازگشت به محل کار روش کاریداکیس در بین تمام گزارشات درمانی سینوس پایلونیدال کمترین میزان عود یعنی 1% (در پیگیری به مدت 2 تا 20 سال در 6545 بیمار) را به خود اختصاص داده است. بهبودی کامل زخم 1 تا 1/5 هفته گزارش شده. و بنابراین، می توان انتظار داشت بیماران در مدت زمان کوتاهی بعد از عمل، توانایی بازگشت به کار را داشته باشند. هرچند که روش کاریداکیس یکی از بهترین روشهای درمانی میباشند ولی در درصد کمی از بیماران عفونت و باز شدن سطحی زخم وجود دارد که البته با درمانهای ساده قابل علاج میباشند. همچنین اسکار زخم چون در گودی بین دوسرین قرار نمی گیرد، ممکن است قابل مشاهده باشد. لیزر در درمان سینوس پیلونیدال گاهی بسیار موثر است و در خارج کردن کیست و کاهش خونریزی بسیار موثر است و عوارض را کاهش میدهد . پیشنهاد ما به بیماران این است که؛ با توجه به شرایط خود؛ بین روش کاریداکیس و باز گذاشتن زخم, یکی را انتخاب کنند. این دو روش هر دو قابل قبول هستند وبرای هر بیمار خاص ممکن است یکی از این دو روش بهتر باشد. در روش کاریداکیس بطورکلی زخم زودتر خوب میشود و بیمار زودتر میتواند به کارهای قبلی خود بازگردد و شانس عود بیماری نیز کمتر است.در روش باز گذاشتن زخم احتمال عفونت زخم صفر است و ظاهر چین بین دو سرین تغییری نمیکند و عمل ساده تر کوتاهتر وکم هزینه تر می باشد. مطالب مرتبط :