هیدرو سونوگرافی چیست ؟

دکتر منصوره پژمان منش [ متخصص جراحی زنان ، زایمان و فلوشیپ نازایی ]آدرس وب سایت : www.dr-pejmanmanesh.ir
آدرس مطب : اصفهان ، دروازه شیراز ،ابتدای خ چهارباغ بالا ،نبش کوی بهار آزادی ،مجتمع بهار ،طبقه دوم واحد 205 تلفن مطب : 36206186 - 031

روشهای تشخیصی متعددی جهت بررسی سیستم تولید مثل خانمها و ارگانهای داخل لگن وجود دارد که در بخشهای دیگر مفصل توضیح داده شده است و کم و بیش با ان اشنایی دارید اما هیدروسونوگرافی یا سونوگرافی با مایع در کمتر جایی به ان اشاره شده است.اولین و ساده ترین روش بررسی حفره رحم و لوله ها ، عکس رنگی رحم یا هیستروسالپنگوگرافی است که با تزریق ماده حاجب انجام میشود اما سونوهیستروگرافی بعنوان روش تکمیلی و یا در برخی موارد میتواند بعنوان جایگزین عکس رنگی رحم به کار رود.

نحوه انجام هیدروسونوگرافی ( سونوهیستروگرافی ):

این سونوگرافی که به روش واژینال انجام میشود با وارد کردن مایع ( سرم سالین ) از طریق دهانه رحم انجام میشود و پس از متسع شدن حفره رحم ، امکان رؤیت حفره رحم و ضایعات اندومتر بطور واضح به خوبی فراهم میشود. انجام هیدروسونوگرافی به پزشک کمک میکند تا قبل از روشهای تشخیصی تهاجمی تر مانند هیستروسکوپی و کورتاژ که هزینه بیشتری هم دارند به تشخیص صحیح دست یابد.

کاربرد هیدرو سونوگرافی ( سونوگرافی با مایع ) :

1- خونریزی های غیر طبیعی رحم :

برای تشخیص خونریزی غیر طبیعی سنین باروری و خونریزی بعد از یائسگی

2- جهت تعیین محل ضایعه قبل از نمونه برداری :

هیدروسونوگرافی قبل از بیوپسی از ضایعه موجود در رحم مانند پولیپ ، فیبروم ، سرطان رحم و ضخیم شدن اندومتر، جهت تعیین محل ضایعه به کار میرود.در مواردی که در سونوگرافی واژینال ، فیبروم زیر مخاطی گزارش میشود ، هیدروسونوگرافی برای تعیین روش جراحی ( برداشتن با رزکتوسکوپ و یا روش باز ) به جراح زنان کمک میکند.

3- نازایی :

هیدروسونوگرافی جهت بررسی اندومتر در موارد ناباروری یا سقط مکرر برای تشخیص چسبندگی ها ی داخل رحم ، پولیپ ، فیبروم ، ناهنجاری رحمی بسیار کاربرد دارد.در این موارد هیدروسونوگرافی بهتر از سونوگرافی واژینال است.

4- تشخیص تغییرات اندومتر در مصرف کنندگان تاموکسیفن

5- تشخیص ناهنجاریهای مادرزادی رحم مانند رحم سپتوم دار

6- بررسی وضعیت لوله های رحمی

مزایای هیدروسونوگرافی ( SIS ) :

هیدروسونوگرافی بصورت سرپایی درمطب ، بدون درد ، آسان و سریع انجام شده و بیمار به خوبی ان را تحمل میکند. همچنین نیاز به بی حسی موضعی هم ندارد. دقت تشخیصی ان بسیار بالاتر از سونوگرافی واژینال ودر حد هیستروسکوپی است و حتی در موارد پولیپ رحمی، SIS دقت و حساسیت بیشتری از هیستروسکوپی دارد ( در حد 100 درصد ) .در برخی موارد هیدروسونوگرافی در بررسی رحم و لوله ها میتواند جایگزین هیستروسالپنگوگرافی باشد و به علت اینکه مایع کمتری مورد نیاز است ، بیمار درد بسیار کمتری را نسبت به عکس رنگی رحم و یا هیستروسکوپی احساس میکند.

هیدروسونوگرافی در چه شرایطی انجام میشود ؟

بهتر است هیدروسونوگرافی پس از اتمام خونریزی قاعدگی ، در نیمه اول سیکل و ترجیحا تا روز دهم انجام شود. توصیه میشود قبل از انجام آن شیاف دیکلوفناک استفاده شود.در هیدروسونوگرافی همانند عکس رنگی رحم و هیستروسکوپی ، احتمال عفونت بعد از ان بسیار کم است و انتی بیوتیک لازم نیست با اینحال در افراد جوان ، دارای سابقه عفونت لگن ، یا خانمهای چند بار زایمان کرده انتی بیوتیک توصیه میگردد.

هیدروسونوگرافی در اصفهان :

هیدروسونوگرافی توسط معدودی از پزشکان فوق تخصص ناباروری و آی وی اف در مطب انجام میشود. گاهی ممکن است لخته خون ویا موکوس و ترشحات رحم بعنوان ضایعه دیده شوند اما اگر توسط فرد ماهری انجام شود این احتمال بسیار کمتر است. با انجام SIS در صورت رؤیت مایع در لگن ، باز بودن حداقل یک لوله مسجل میشود.