بالشتک های الاستیک که استخوان های در ستون فقرات (مهره ها) را جدا از یکدیگر نگه می دارند، دیسک نامیده می شوند. این دیسک ها دارای مرکز نرم و نمای بیرونی سفت هستند. دیسک ها باید در تراز با مهره ها قرار بگیرند؛ اما گاهی اوقات این دیسک ها از تراز طبیعی خود خارج می شوند و مرکز نرم از قسمت بیرونی دیسک خارج می شود. این اتفاق فتق دیسک نامیده می شود و گاهی نیز به نام های لغزش دیسک یا پارگی دیسک نیز شناخته می شود.
دیسک کمر در برخی از افراد علائمی ندارد و دردناک نیست؛ اما برای برخی دیگر می تواند بسیار دردناک یا تحریک کننده باشد؛ زیرا پارگی دیسک می تواند اعصاب اطراف را تحریک کند و باعث ایجاد درد یا حتی ضعف یا بی حسی در بازو یا پا شود. دیسکوژل و لیزر از روش های درمانی دیسک گردن است.دیسکوژل برای تسکین درد برای بیمارانی که دارای دیسک کمر برآمده هستند و درمان های پزشکی و فیزیوتراپی برای آنها مؤثر نبوده اند، مورد استفاده قرار می گیرد.
تزریق دیسکوژل منافذ قسمت های آسیب دیده را می بندد و از خارج شدن مواد التهابی بر ستون فقرات جلوگیری می کند. در روش عمل دیسک کمر با لیزر، برای حذف بافت اطراف نخاع و اعصاب در ستون فقرات، از لیزر استفاده می شود. برخلاف سایر روش های جراحی دیسک کمر، این روش جراحی ممکن است تنها برای بیمارانی با شرایط خاص، مانند افرادی که درد آنها ناشی از وارد آمدن فشار بر اعصاب است، مناسب باشد. عمل دیسک کمر با لیزر ، نسبت به سایر روش های جراحی دیسک کمر، روش کم تهاجمی تری است؛ اما در این روش نیز همانند سایر روش ها باید یک برش جراحی ایجاد شود که نسبت به سایر روش ها بسیار کوچکتر است.
با توجه با نتایج مطالعات به نظر می رسد که میزان اثربخشی دو روش تفاوت چندانی باهم ندارد. میزان آسیبی که دیسکوژل به دیسک وارد میکند اندکی کمتر و عوارض آن نیز کمتر است. اینکه بیمار کاندید دیسکوژل یا لیزر است به ویژگی های بالینی بیمار و تغییرات دیسک بستگی دارد و تیم درمانی در نهایت تصمیم میگیرد که کدام روش را انتخاب کند.
دیسک کمر در بیشتر موارد نتیجه پیر شدن و ساییدگی دیسک ها است. به این حالت دژنراسیون دیسک گفته می شود. با افزایش سن، مایعات درون دیسک های ستون فقرات به تدریج از بین می روند و دیسک ها را مستعد پارگی یا شکنندگی می کنند. اگر هنگام بلند کردن اجسام سنگین مراقب نباشید و به جای پاهایتان، فشار را به کمرتان وارد کنید ممکن است دچار دیسک کمر شوید. پیچ خوردن و چرخاندن کمر در هنگام بلند کردن اجسام نیز ممکن است باعث پارگی دیسک شود. در موارد نادر دیسک کمر نتیجه آسیب به ناحیه پشت، مانند افتادن یا ضربه خوردن است. افرادی که اضافه وزن دارند، افرادی که شغل آنها نیاز به فعالیت فیزیکی زیادی دارد، و افرادی که به طور ژنتیکی مستعد ایجاد فتق در دیسک های ستون فقرات خود هستند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به دیسک کمر قرار دارند.
از آنجا که همه موارد دیسک کمر باعث ایجاد علائم نمی شوند، ممکن است برخی از افراد دچار فتق دیسک شده باشند و از آن خبر نداشته باشند، مگر اینکه در آزمایش های تصویربرداری ستون فقرات مشخص شود؛ اما در بیشتر موارد، دیسک کمر دردناک یا ناراحت کننده است. دیسک کمر می تواند در قسمت تحتانی کمر (ستون فقرات کمری) یا در گردن (ستون فقرات گردنی) ایجاد شود، اگرچه به طور معمول در ستون فقرات کمر اتفاق می افتد. شایع ترین علائم دیسک کمر عبارتند از:
برای مطالعه بیشتر بخوانید: تزریق دیسکوژل در کلینیک درد
مزایای عمل دیسکوژل برای درمان مشکلات مرتبط با فتق دیسک بین مهره ای شامل موارد زیر می باشد:
در فرآیند تزریق دیسکوژل گردن به موضع دیسک، نیازی به بیهوشی بیمار نمی باشد و این اتفاق در اتاق عمل و از طریق بی حسی موضعی انجام می شود. تزریق دیسکوژل حتماً باید تحت مانیتورینگ فلوروسکوپی صورت گیرد و لازم است بدانید که علت وجود تنگستن در ترکیب دیسکوژل به دلیل ضرورت نیاز به علنی شدن و نمایش ژل در تصویر برداری با فلوروسکوپ می باشد.
مراقبت های بعد از تزریق دیسکوژل بسیار ساده است. نشستن طولانی و رانندگی در یک هفته اول تزریق توصیه نمیشود. پس از یک هفته به آرامی بیمار فعالیت های خود را افزایش دهد و اگر شغل وی سنگین نیست به کار برگردد. درصورتی که بیمار فعالیت بدنی سنگین دارد باید ۳ تا ۶ هفته برای بازگشت به شغل خود صبر کند. پس از چند هفته در صورت لزوم ورزش درمانی و حرکات اصلاحی برای بیمار تجویز می شود. در طول هفته اول بعد از تزریق استفاده از کمربند طبی به بیمار توصیه میشود تا در صورت نشستن و ایستادن استفاده کند.
تمام اقدامات جراحی و تزریقی بر روی دیسک مانند تزریق دیسکوژل عوارضی دارند که عبارتند از:
خوشبختانه عوارض ناشی از تزریق دیسکوژل کمتر از جراحی است و بسیار نادر است.
برای مطالعه بیشتر بخوانید: عمل بسته دیسک با لیزر
به طور دقیق نمی توان هزینه تزریق دیسکوژل را بیان کرد. میزان هزینه تزریق با توجه به شدت وخامت، میزان دوز تزریقی، قیمت مواد، دستمزد پزشک و هزینه بیمارستان بستگی دارد. ضمن اینکه با توجه به نوسانات بازار ارز و متاثر بودن قیمت دیسکوژل از این تغییرات، نمیتوان هزینه را قبل از انجام، بطور دقیق محاسبه کرد.
درمان دیسک کمر با جراحی لیزری، تحت بی حسی موضعی انجام می شود؛ یعنی پوست و بافت های اطراف محل جراحی، نسبت به درد حساسیت خود را از دست می دهند. همچنین ممکن است از داروهای آرام بخش در طول جراحی استفاده شود. در این روش، از لیزر برای از بین بردن عامل فشار بر اعصاب استفاده می شود. یک پروب جراحی حاوی لیزر با کمک گرفتن از روش های تصویربرداری، به محل درگیر هدایت شده و سپس از تابش اشعه لیزر برای کاهش فشار بر اعصاب استفاده می شود.
تیم جراحی دستورالعمل های دقیقتری را در مورد آنچه در روزها و ساعات قبل از عمل باید انجام دهید به شما ارائه می دهد. توصیه می شود پیش از هر عمل جراحی فعالیت های روزانه معمولتان را انجام دهید، رژیم غذایی سالمی داشته باشید و سیگار نکشید تا بهبودی مطلوب و آرامی تجربه کنید. ممکن است برای جلوگیری از خونریزی بیش از حد یا تداخل با بیهوشی در طول عمل جراحی، مصرف برخی داروها را متوقف کنید. همیشه در مورد همه نسخه ها، داروهای بدون نسخه و مکمل هایی که برای ایمنی خود مصرف می کنید، با پزشک خود مشورت کنید.
بیمار می تواند فقط با یک بانداژ کوچک از جای خود بلند شده و به خانه خود باز گردد. در این زمان لازم است بعد از درمان برای 24 ساعت در رختخواب استراحت کنید. در ادامه حرکت رو بهبودی بیمار آغاز شده و بیمار می تواند فعالیت های عادی خود را از سر گیرد. اکثر افراد با گذشت 5 روز از انجام عمل درمان کمر درد با لیزر می توانند به محل کار خود باز گردند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید: مراقبتهای بعد از لیزر درمانی دیسک کمر
از عوارض احتمالی این روش جراحی می توان به آسیب دیدن بافت های اطراف اشاره کرد؛ چراکه استفاده از لیزر می تواند سبب ایجاد گرما شود. این گرما می تواند به اعصاب، استخوان ها و غضروف های اطراف آسیب وارد کند.
این روش به علت ورود سوزن در فضای دیسکی می تواند سبب ایجاد عفونت شود؛ به همین دلیل معمولاً پیش از عمل برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز می شود.
هزینه درمان کمر درد با لیزر که یک جلسه است؛ نیز مانند دیسکوژل به عواملی بستگی دارد که مهارت و تخصص پزشک در انجام آن یکی از مهمترین ها است. با این وجود لیزر دیسک کمر نسبت به تزریق دیسکوژل هزینه ای معادل نصف دارد و با قیمت کمتری انجام میشود.
نسخه اصلی مطلب مقایسه درمان دیسک با دیسکوژل و لیزر را در سایت دکتر علی نقره کار بخوانید.