گاهی اوقات زیر پوست تودههایی لمس میشوند که پس از مراجعه به پزشک متخصص، تشخیص لیپوم مطرح میشود. لیپومها تودههای خوشخیم حاصل از تجمع سلولهای چربی بالغ هستند که در بافت زیر پوست و گاهی در اندامهای داخلی یافت شده و به ندرت بدخیم میشوند.
این عارضه ممکن است در همه جای بدن دیده شود، اما بیشتر در ناحیه شکم، پشت گردن، بالای ران یا بازو و به طور کلی بافتهای نرم بدن بروز میکند. لیپومها گنبدی شکل و معمولا دارای قطر بین 2 تا 10 سانتی متر هستند، هرچند برخی از آن ها نیز ممکن است اندازهای بزرگ تر از این پیدا کنند.لیپوم در هر دو جنس و از سنین نوجوانی تا سالمندی (بیشتر 40 تا 60 سالگی) دیده میشود.
علائم :
این توده های چربی هنگام لمس، دارای ظاهری طبیعی با قوام خمیری و سطح صاف بوده و به آسانی قابل حرکت دادن هستند. در صورتی که لیپوم در کمر باشد، ممکن است با ضایعات نخاعی همراه باشد و حتما باید قبل از آن، ام آر آی انجام شود لیپومها ممکن است به صورت تکتک یا متعدد و در کنار هم، روی سطح بدن به وجود آیند. آن ها فاقد علائمی نظیر خارش بوده و علت دقیق بروز این عارضه نیز نامشخص است. هر چند استعداد ابتلای به آن احتمالا ارثی است و سابقه خانوادگی ابتلا به لیپوم میتواند از عوامل افزایش دهنده خطر بروز آن باشد.
انواع لیپوم :
به طور کلی لیپومها را میتوان به چهار نوع تقسیمبندی کرد:
1- لیپوم معمولی و شایع : از تجمع سلولهای چربی به وجود میآید.
2- لیپوم عروقی : 10 درصد کل لیپومها را شامل میشود و متشکل از بافت چربی همراه با عروق مویرگی و عضلات صاف است. این نوع لیپوم که بیشتر در جوانان دیده میشود و اندازهای بین نیم تا 5 سانتیمتر دارد، معمولا آبی رنگ بوده و محل شایع آن روی بازو، ساق پا و شکم است.
این نوع لیپوم به دلیل فشار کانالهای عروقی روی اعصاب دردناک است و هرچه تجمع مویرگ در این تودهها بیشتر باشد، درد نیز بیشتر است.
3- لیپوم روی پیشانی : به صورت تودهای سفت و غیرمتحرک دیده میشود.
4- لیپوم مادرزادی
درمان :
عقیده غالب بر آن است که لیپومها نیاز به درمان ندارند، اما در شرایطی که دردناک شده، یا اندازه آن ها بزرگ شود، به طوری که در عملکرد عضلات اختلال ایجاد کند باید درمان شوند.مناسبترین روش برای درمان این تودهها، جراحی است که با بیحسی موضعی انجام میشود، البته نباید فراموش کرد که جراحی در موارد درد، حساسیت، التهاب، وجود ترشحات در توده، افزایش اندازه، قرار گرفتن لیپوم در مکانهای حساس مثل مفاصل، بین عضلات یا در مواقعی که تومور خوشخیم در پیشانی و جایی باشد که به زیبایی و قیافه فرد لطمه بزند، انجام میشود.
باید در جراحی، کپسول لیپوم به طور کامل برداشته شود. همچنین نباید از یاد برد در مواردی که لیپوم در ناحیه کمر باشد، ممکن است با ضایعات نخاعی همراه بوده و برداشتن آن بدون انجام ام آر آی MRI میتواند خطرناک باشد.در صورتی که لیپوم در کمر باشد، ممکن است با ضایعات نخاعی همراه باشد و حتما باید قبل از آن، ام آر آی انجام شود.
یکی از راهکارهای درمانی دیگر، لیزر لیپولیز است که هم باعث ذوب چربی اضافی می شود و هم باعث سفت شدن بافت ها می شود. این روش با صدمه کمتری همراه است.از جمله روش هایی که در درمان لیپوم مطرح شده است، مزوتراپی با تزریق ماده لیستین (فسفاتیدیل کولین ایزوپروترنول) می باشد که نوعی ماده تجزیه کننده چربی است. ترکیب لیستین به همراه دئوکسی کولات در درمان لیپوم زیر جلدی موثر بوده است و از آن به عنوان یک روش بی خطر و موثر یاد شده است.
هشدار :
در صورتی که کسی در سطح بدن خود برجستگی زیر پوست لمس کند، به خصوص اگر این برجستگی دردناک بوده و سریع نیز رشد کند، باید هرچه زودتر به پزشک متخصص مراجعه نماید.