کمک های والدین و مربیان در کاهش لکنت زبان کودکان

دکتر محمد والی پور [ متخصص روانپزشکی ]آدرس وب سایت : www.drvalipour.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، ساختمان سپاهان ، طبقه 4 تلفن مطب : 32241146 - 031

کمکهای والدین و مربیان
کودکی که لکنت دارد تنها گفتارش قدری طولانیتر میشود، وگرنه تمامی خواستهها و نیازهایش مشابه سایر کودکان است. او باید در وهله اول خود را عادی بداند، ارزشهای اجتماعی، مسؤلیتهای گوناگون و رفتارهائی که از سایر کودکان انتظار دارید، باید از او هم نیز انتظار داشته باشید، اختصاص دادن زمان کافی برای شنیدن صحبتهای کودکی که مبتلا به لکنت است، سبب میشود تا احساس اعتماد به نفس کند و نظرات و گفتههایش را با ارزش بداند. فراهم آوردن فرصتهائی برای شنیدن حرفهای کودک تا حد زیادی میتواند لکنت او را کاهش دهد.

اگر زمانی که کودک صحبت میکند احساس کند گفتارش قطع نمیشود، با آرامش و راحتی بیشتری صحبت خواهد کرد، و بالعکس چنان چه احساس کند کلامش از جانب والدین، خواهران، برادران و دیگر اعضاء خانوادهاش قطع خواهد شد، نمیتواند به سهولت و روانی صحبت کند.

هنگامی که با کودک درباره لکنت زبان صحبت میکنید، سعیتان بر این باشد که مثالها و نمونههائی عینی از زندگی روزمره آشنای او برایش بیاورید تا نگرشی عادی، ملموس و قابل حل از آن در ذهنش داشته باشد. با این کار اطرافیان کودک میتوانند هم زمینهای برای گفت و گوئی راحت و صمیمانه با فرزندشان ایجاد کنند وهم به او کمک کنند تا بهگونهای مثبت درصدد حل مشکل خود برآید.

چنانچه والدین، مربیان و اعضاء مؤثر خانواده بتواند شرایطی را که موجب کاهش و یا افزایش لکنت زبان کودک میشود تشخیص دهند، میتوانند نقش فعالانهای در بهبودی کودک و درمان لکنت او ایفا کنند. به کودکی که به لکنت مبتلاست، هیچگاه با اضطراب و نگرانی نگاه نکنید و هرگز ترس خود را از این که ممکن است کلمات کودک از گیرها و تکرارها خلاص نشود، ابراز نکنید. بههمین منظور توجه به نکات زیر در خانه میتواند سودمند باشد.
▪ هنگام صحبت، سخنان یکدیگر را قطع نکنند.

▪ رعایت نوبت در صبحت کردن میتواند فشار و تنشهای کودک را کاهش دهد.
▪ بهجای یکدیگر صحبت نکنند (هرکس باید حرف خودش را بزند).
▪ انتظارات غیر معقول از کودک نداشته باشند.

▪ هنگام سخن گفتن و گفت و گو با کودک رقابت نکنند.
روشهای درمانی لکنتزبان برای درمان لکنتزبان کودکان روشهای بیشماری وجود دارد که هر یک بر دیدگاهی خاص تدوین شدهاند

از جمله؛ روشهای روانکاوی، گروه درمانی، خود درمانی، دارو درمانی، شناخت درمانی و...
▪ کودک را با سئوالات مکرر و گوناگون خود تحت فشار قرار ندهند.
▪ از کودک نخواهند تا بالاجبار جلوی جمع سخنرانی کند و یا شعر بخواند، بلکه او را تشویق کنند تا از صحبت کردن در جمع نهراسد و به تدریج احساس آرامش و راحتی کند.

▪ شرایطی که موجب ناراحتی، ضعف و ناتوانی کودک میشود، برایش ایجاد نکنند.
▪ سرعت و شتاب را از جریان زندگی کودک حذف کنند.

▪ هنگام صحبت کردن با کودک از جمله ساده و کوتاه استفاده کنند.
▪ وقتی با کودک صحبت میکنند، موضوع صحبت را پشت سر هم تغییر ندهند، زیرا ذهن کودک را خسته میکنند.

▪ لکنت پدیدهای است که اغلب قطع و وصل میشود. اگر والدین و مربیان بتوانند در طول شرایطی که لکنت در آن شروع میشود را پیدا کنند، میتوانند برای قطع آن به کودک کمک کنند.
▪ زمانی که کودک میخواهد صحبت کند، شهامت و جرأت او را از بین نبرند.

▪ کودک را تشویق کنند تا در مورد ترسها. هیجانات و اضطرابهایش صحبت کند.
▪ اگر کودک ترجیح میدهد درباره لکنتش صحبت نکند، افراد خانواده هم عکسالعمل خاصی نشان ندهند.

هنگامی که برای کودک داستانی میخوانند، با صدائی بلند و شمرده بخوانند. در صورت تمایل کودک، اجازه دهند که او هم داستان را تعریف کند.

▪ در مواردی با تقویت اعتماد به نفس کودک، میزان لکنت او کاهش مییابد، بنابراین والدین و اعضاء مؤثر خانواده میتوانند با مهم نشان دادن توانائیهای کودک و کم اهمیت نشان دادن لکنت او، عزت نفس او را تقویت کنند (نقاط قوتش را تشویق کنند و کمک کنند تا به هدفهایش ـ هر چند کوچک و ناچیز باشد ـ برسد).

▪ هیچ گاه با کودک با خشم و عصبانیت صحبت نکنند.
▪ حداقل روزی ۱۰ ـ ۵ دقیقه با کودک آرام صبحت کنند.
▪ علاقه و محبت خود را با روشهای گوناگون به کودک نشان دهند و حس اعتماد به نفس و ارزشمندی را در او تقویت کنند.
هیجان بالا از هر منبعی که باشد، میزان لکنت را افزایش میدهد.

لکنت حاصل اضطراب و عدم آگاهی از چگونگی ساختار گفتار قابل قبول است. اگر شما بتوانید به جای آن چه که در گذشته رخ داده است، بر آنچه اکنون و در آینده میتوانید انجام دهید، توجه و تمرکز داشته باشید، کمک بزرگی به کودک خواهید کرد.