لفادم یا ورم دست به دلیل تجمع مایع لمف در دست سمت عمل می باشد. هر گونه درمانی كه سبب تراشیدن وخارج کردن غدد لمفاوی زیر بغل شود و یا اشعه درمانی به زیر بغل میتواند ریسك یا احتمال بروز لمفادم را زیاد كند،زیرا تخلیه نرمال عروق دست را دچار اختلال میكند و این امر سبب تجمع مایع در دست میشود . پیش بینی اینكه چه كسی لمفادم پیدا میكند و چه كسی پیدا نمی كند مشکل و گاها غیر ممکن است.
لمفادم ممكن است بلافاصله بعدازجراحی پیش آید و یا ممكن است ماهها یا حتی سالها بعدازجراحی ایجاد گردد.ریسك بروز لمفادم درتمام طول عمربیماربعدازدرمان باقی میماند.با مراقبتهایی می توان تاحدودی از بروزلمفادم پیشگیری كرد ، یا اگر ایجاد شود آنرا تحت كنترول نسبی نگه داشت .آزردگی و ضربه و زخم و عفونت در دست سمت جراحی شده می تواند سبب بروز لمف ادم شده و یا اگر وجود داشته آنرا تشدید كند .
از دست سمت جراحی نمونه گیری خون و تزریقات تا حد امكان انجام نشود.
بهداشت دست كاملا مراعات شود .
كنترل فشار خون از دست سمت جراحی نباشد
ناخن از انتها كرفته نشود و بلند هم نباشد
ورزش ها سبك مفید ولی ورزشهای سنگین و بخصوص كششی سبب تشدید لمفادم میشود .
از تراشیدن موهای زیر بغل جلوگیری کرده و بهداشت زیر بغل رعایت شود.
علایم شروع لمفادم :
احساس فشار، سفتی وسنگینی در بازو و دست سمت جراحی پستان است . هر گونه تورم ، سفتی ، یا آزردگی در بازو و دست را باید به پرستار یا پزشك اطلاع دهید .
20 ـ 30% موارد جراحی پستان در طول زمان منجر به لمفادم خواهد شد .در صورت جراحی وسیع زیر بغل و اشعه درمانی احتمال بروز لمفادم بیشتر میشود .
پس از بروز لمفادم متاسفانه درمان مناسب برای برطرف كردن آن وجود ندارد . ولی در هر حال بیمار باید اطمینان داشته باشد كه در تعداد خیلی كمی از بیماران با لمف ادم احتمال عود وجود دارد .