آترواسكلروز و بيماري عروق كرونر از شايعترين علل مرگ و مير انسانها در جهان امروز است و از طرفي اثرات مفيد گياه گلپر(Heracleum persicum) در طب سنتي در ارگانهاي مختلف بدن مشخص شده است. اين مطالعه با هدف بررسي اثر گياه گلپر بر تجمع رگه هاي چربي fatty streak در عروق كرونر و ليپيوپروتئين هاي خون در خرگوشهاي نر تغذيه شده با رژيم معمولي و كلسترول بالا طراحي شده است.
30 عدد خرگوش نر سفيد تهيه، كه پس از توزين و گرفتن نمونه خون جهت اندازه گيري سطح سرمي كلسترول، تري گليسيريد، ldl, hdl, vlddl به پنج گروه مساوي تقسيم شدند و به مدت 6 هفته تحت رژيم غذايي خاص قرارگرفتند:
1- گروه اول (5=n ) غذاي معمولي (شاهد)
2- گروه دوم (5=n ) غذاي پركلسترول (حاوي 2% كلسترول)
3- گروه سوم (5=n ) غذاي پركلسترول + عصاره گلپر به ميزان mg/kg 250
4- گروه چهارم (5=n ) غذاي پركلسترول + عصاره گلپر به ميزان mg/kg 500
5- گروه پنجم (5=n ) غذاي پركلسترول+ اسانس گلپر به ميزان mg/kg 100
پس از توزين و گرفتن نمونه خون مجدد جهت اندازه گيري ليپيدهاي خون، با تزريق ماده پنتوباريتال به ميزان mg/kg 50 داخل وريدي بيهوش و قرباني شدند و قلب حيوانات تشريح و پس از تهيه لام و رنگ آميزي H & E، وجود پلاك آترواسكلروزي توسط ميكروسكوپ نوري در عروق كرونري قلب بررسي گرديد.
پس از 6 هفته ميزان سطح سرمي كلسترول، LDL، HDL، TG در گروههاي بعد از تغذيه نسبت به قبل از تغذيه افزايش معني داري نشان داد (p < 0.05) و همچنين در مقايسه بين گروه 1 نسبت به گروه 2، 3، 4، 5 افزايش معني داري را نشان داده و همچنين گروه 2 نسبت به گروه 3، 4، 5 افزايش معني دراي را نشان داده است (P < 0/05) در ارزيابي هيستوپاتولوژي لامهاي شريانهاي كرونري، ميانگين اختلاف بين گروه 2 نسبت به گروه 3 از نظر آماري معني دار بود. (P < 0.05)
در اين تحقيق، سطح سرمي كلسترول، LDL، TG و HDL بعد از تجويز در گروه دو نسبت به گروه يك افزايش معني داري را نشان داد (P < 0.000) و سطح سرمي كلسترول ، LDL و TG در گروههاي سوم و چهارم در مقايسه با گروه دوم اختلاف معني داري نشان نداد. اثرات گلپر بر كاهش سطح سرمي ليپيدها مربوط به اثرات آن بر متابوليسم ليپيدهاست و نتايج حاصل از ارزيابي پاتولوژي لامها، حاكي از آن است كه اسانس گلپر تشكيل رگه هاي چربي را كاهش مي دهد همچنين ميانگين سطح سرمي ليپوپروتئين هاي خون در گروههاي تغذيه شده با اسانس گلپر نسبت به گروههاي ديگر كاهش معني داري را نشان داد (p < 0.05).
باتوجه به مطالب فوق، اسانس گلپر به عنوان آنتي اكسيدان در كاهش بیماریهای قلبي- عروقي و كاهش مقادير كمي ليپوپروتيئنهاي سرم نقش دارد.