اگر درد زیادی را در لگن خود تجربه می کنید، پزشک شما ممکن است روشی به نام تعویض مفصل ران را توصیه کند. این جراحی متداول استخوان لگن شما را با یک عضو مصنوعی جایگزین می کند و به شما امکان می دهد راحت تر و بدون درد حرکت کنید. بهبودی پس از تعویض مفصل ران به زمان نیاز دارد و قوانین زیادی وجود دارد که باید برای ایمن نگه داشتن و بهبودی شما رعایت کنید.

بعد از جراحی تعویض مفصل لگن چه مدت در بیمارستان خواهید بود؟

ممکن است تا دو روز پس از جراحی در بیمارستان باشید. اگر بازگشت مستقیم از بیمارستان به خانه برای شما ناایمن است، ممکن است مجبور شوید قبل از رفتن به خانه به یک مرکز توانبخشی بروید. مدت زمان ماندن در بیمارستان به سه چیز بستگی دارد:

• درد شما تحت کنترل است: اگر درد شما غیر قابل تحمل باشد، به خانه نخواهید رفت.
• چه میزان راحت و بدون مشکل در اطراف حرکت می کنید: اگر به نظر می رسد که در راه رفتن مشکل دارید، به خانه نخواهید رفت.
• از نظر پزشکی چقدر ثبات دارید: مثلاً اگر فشار خون شما خیلی بالا باشد، به خانه نمی روید.

تب بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

تب، بعد از عمل جراحی تعویض مفصل لگن مشکلی عادی است. تب واکنش عادی بدن به پروسه عمل جراحی یا خونریزی بافت ها است. اکثر جراحان ارتوپدی دمای کمتر از 38 درجه را در دوره بعد از عمل جراحی طبیعی می دانند. تب در این دوره در طی دو یا سه روز بعد از عمل جراحی بهبود پیدا خواهد کرد. اگر دمای بدن بالاتر از 538 درجه باقی بماند، می توان احتمال عفونت در جای دیگری از بدن مانند ریه ها یا مجاری ادراری را در نظر گرفت. تب همچنین می تواند نشان از عکس العمل بدن بیمار به داروها باشد.

چگونگی و مدت استراحت پس از عمل تعویض مفصل لگن:

موارد زیادی وجود دارد که می تواند بر سرعت بازگشت شما به حالت عادی تاثیر بگذارد، مانند:

• سن
• تناسب اندام عمومی بدن
• وضعیت مفاصل و عضلات
• شغل یا فعالیت هایی که انجام می دهید
• بهبودی هر فردی متفاوت است، اما اغلب امکان بازگشت به فعالیت های سبک یا کارهای اداری در حدود 6 هفته وجود دارد. اگر کار شما شامل بلند کردن اجسام سنگین باشد، ممکن است چند هفته بیشتر طول بکشد.
• بهتر است از حرکات شدید یا ورزش هایی که در آن خطر سقوط وجود دارد، مانند اسکی یا سواری اجتناب کنید. هنگام استراحت یا خوابیدن در رختخواب، چهار تا شش هفته اول پس از جراحی به پهلوی غیر جراحی خود دراز بکشید. اطمینان حاصل کنید که یک بالش بین پاهای خود و یک بالش دوم برای حمایت از پا و مچ پا دارید. زمانی که به پشت دراز می کشید، باید بالش بین پاهای خود داشته باشید. اگر نیمه شب از خواب بیدار می شوید، چند ثانیه کنار تخت بنشینید تا دچار سرگیجه نشوید.

تغذیه بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

• زمانی که بعد از جراحی به خانه می روید، باید یک رژیم غذایی معمولی داشته باشید.
• ممکن است پزشک مصرف مکمل های آهن و ویتامین را به شما توصیه کند. همچنین ممکن است به شما توصیه شود در صورت مصرف داروی رقیق کننده خون وارفارین، از مکمل های حاوی ویتامین K و غذاهای غنی از ویتامین K خودداری کنید. غذاهای غنی از ویتامین K عبارتند از کلم بروکلی، گل کلم، کلم بروکسل، جگر، لوبیا سبز، لوبیا، عدس، سویا، روغن سویا، اسفناج، کلم پیچ، کاهو، شلغم سبز، کلم و پیاز.
• همچنین به نوشیدن مایعات زیاد ادامه دهید و از مصرف الکل خودداری کنید.
• برای جلوگیری از وارد شدن فشار بیشتر به مفصل، مراقب وزن خود باشید.

روش نشستن و بلند شدن پس از عمل تعویض مفصل لگن:

سه مرحله برای نشستن بعد از تعویض مفصل لگن و ران وجود دارد:

1. به سمت تخت یا صندلی برگشته تا زمانی که پشت زانوهایتان آن را لمس کند.
2. دست هایتان را به سمت پشت بازو ببرید. وزن خود را ثابت نگه دارید.
3. بدن خود را به آرامی در حالت نشسته پایین بیاورید. از خم شدن به جلو در تنه خودداری کنید.

هنگام نشستن به نکات زیر توجه کنید:

• روی یک صندلی محکم با پشتی صاف و تکیه گاه بنشینید.
• باسن و زانوهای خود را در 90 درجه نگه دارید (یعنی زانوها زیر باسن).
• روی صندلی هایی که ممکن است باعث خم شدن بیش از حد لگن شما شود، ننشینید.
• اقدامات احتیاطی و وضعیت تحمل وزن را طبق دستورالعمل پزشک یا فیزیوتراپیست خود دنبال کنید.

برای ایستادن، این دو مرحله را انجام دهید:

1. به لبه تخت یا صندلی بروید و از خم شدن تنه به جلو خودداری کنید.
2. در حالی که دستان خود را روی تخت یا صندلی قرار داده اید، به حالت ایستاده فشار دهید. یک دست را به سمت واکر خود بیاورید.

چند روز بعد از عمل تعویض مفصل لگن می توان راه رفت؟

بیمار یک روز پس از جراحی تعویض مفصل لگن می تواند راه برود و اغلب پزشکان توصیه می کند پس از اینکه بیمار از حالت بی حسی و بیهوشی خارج شد و تعادل خود را به دست آورد می تواند راه برود البته به کمک واکر. لازم به ذکر است که این موضوع در افراد مختلف متفاوت است و شاید برخی افراد به دلیل کهولت سن و قدرت بدنی پایین نتوانند شروع به راه رفتن بکنند. با اینکه پیشنهاد می شود بعد از جراحی بیمار شروع به راه رفتن بکند اما متاسفانه برخی از افراد بعد از جراحی قادر نیستند به درستی پای خود را حرکت دهند و به راحتی راه بروند؛ بروز چنین عارضه ای کاملا طبیعی است و دلیل آن تهاجمی بودن جراحی و برداشتن بخش هایی از لگن است. پس اگر بعد از جراحی نتوانستید به درستی راه بروید به هیچ عنوان نگران نباشید؛ شما نیاز به یک دوره توانبخشی دارید تا بتوانند قدرت و توانایی خود را بعد از جراحی لگن بدست بیاورند.

چگونگی راه رفتن بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

شما باید از واکر یا عصا استفاده کنید که کاردرمانگر یا فیزیوتراپ شما برای شما فراهم می کند. مطمئن شوید تا زمانی که پزشک یا فیزیوتراپیست به شما توصیه کند از عصا استفاده کرده و روی عصا یا واکر خود بمانید. پزشک شما تصمیم خواهد گرفت که چه مقدار وزن می توانید روی پای جراحی خود بیاورید. در بیشتر موارد، شما قادر خواهید بود 100% وزن خود را روی پای جراحی خود قرار دهید.
فیزیوتراپیست به شما کمک می کند تا نحوه استفاده صحیح از واکر یا عصا را بیاموزید و به شما در تهیه تجهیزات مناسب کمک کند. یک کیف یا سبد متصل به واکر به شما این امکان را می دهد که هنگام راه رفتن وسایل کوچک را حمل کنید. به خاطر داشته باشید که پیاده روی پس از جراحی نیازمند تلاش است. در حالی که فیزیوتراپی به شما کمک می کند یاد بگیرید که چگونه از واکر یا عصا استفاده کنید، بهبودی شما بر اساس تعهد شما به درمان و تمرینات پس از جراحی است.

فیزیوتراپی بعد از جراحی تعویض مفصل لگن:

توانبخشی و فیزیوتراپی بلافاصله پس از جراحی شروع می شود و در تمام مدت بستری شدن در بیمارستان و تا یک سال بعد از عمل در منزل ادامه می یابد. فیزیوتراپیست قدرت و انعطاف پذیری پا و لگن و همچنین توانایی شما در ایستادن و نشستن را کنترل خواهد کرد. علاوه بر این، یک فیزیوتراپیست اهداف و دستورالعمل هایی را برای شما ارائه می دهد که در بیمارستان و در خانه آن را تکمیل کنید. اگرچه ترخیص از خانه برای اکثر بیماران هدف است، اما پزشک شما ممکن است تشخیص دهد که اگر پس از ترخیص از بیمارستان به یک مرکز توانبخشی یا خانه سالمندان بروید، بهترین حالت برای بهبودی شما است. در مرکز توانبخشی، شما با یک فیزیوتراپ و کاردرمانگر وقت متمرکز خواهید داشت تا قدرت خود را بازیابید و در مورد تمام تمرینات خود و اقدامات احتیاطی که باید رعایت کنید، یاد خواهید گرفت. مدت اقامت شما در این مرکز بسته به پیشرفت بهبودی شما تقریباً 5 تا 14 روز است.

ورزش های بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

به افرادی که پس از جراحی تعویض مفصل لگن بهبود می یابند توصیه می شود که هر روز تمرینات تقویت کننده مفصل ران انجام دهند. ورزش باعث می شود که:

• انعطاف پذیری و قدرت عضلات را افزایش یابد که به محافظت از مفاصل کمک می کند
• با افزایش جریان خون به بهبودی زودتر کمک می کند
• حدود 6 هفته پس از جراحی، اکثر بیماران می توانند وزن خود را کاهش دهند و 3 یا 4 بار در هفته تمرینات ورزشی را انجام دهند.

در زیر تمرینات تقویت کننده مفصل لگن و ران که پزشکان و فیزیوتراپیست ها معمولاً به بیماران تعویض مفصل ران توصیه می کنند، آورده شده است. ممکن است به بیماران توصیه شود که 10 یا 15 تکرار از هر تمرین را چند بار در روز انجام دهند.

فشار دادن چهار سر ران:

ماهیچه های چهار سر ران در جلوی ران قرار دارند و به حمایت و کنترل مفاصل لگن کمک می کنند. برای انجام این تمرین، بیمار باید:

1. به پشت دراز کشیده و پاهای خود را دراز کند
2. عضلات چهارسر جلوی ران را منقبض کند
3. در حین انقباض، پا باید صاف نگه داشته شود، به طوری که به نظر برسد پشت زانو به سمت پایین فشار می آورد
4. 5 ثانیه نگه داشته و رها کند
5. فشار دادن چهار سر می تواند عضلات چهار سر ران را بدون حرکت یا فشار بر روی باسن تقویت کند

فشار دادن ماهیچه سرینی:

ماهیچه های سرینی در پشت لگن قرار دارند و به حمایت و کنترل مفاصل لگن کمک می کنند. برای انجام این تمرین، بیمار باید:

1. به پشت دراز بکشد و پاهای خود را دراز کند.
2. باسن را منقبض کند، عضلات سرینی را منقبض کند.
3. 5 ثانیه نگه دارید و رها کند.
4. مانند فشردن چهار سر، فشردن سرینی می تواند ماهیچه های سرینی را بدون فشار دادن به مفصل جدید تقویت کند.

تقویت عضلات ساق و مچ پا:

1. ورزش عضلات ساق پا به حفظ قدرت و بهبود گردش خون کمک می کند. برای این ورزش بیمار باید:
2. به پشت دراز بکشد و پاها را کشیده و مچ پا را روی حوله یا پتو قرار دهد.
3. مچ پا را خم کند، به پاشنه به سمت خارج از بدن فشار وارد کند و انگشتان پا را در سمت بدن، بالا بیاورد.
4. 5 ثانیه نگه دارد.
5. انگشتان پا را نشانه بگیرد (در جهت خارج از بدن)، پاشنه پا را به سمت ساق پا حرکت دهد.
6. 5 ثانیه نگه دارد.
7. عضلات مچ پا باعث تحریک جریان خون در ساق پا و تقویت ساق پا می شود که می تواند به حمایت از لگن کمک کند.

سراندن پاشنه:

این تمرینات هم عضلات چهارسر ران و هم عضلات گلوتئال را درگیر می کنند. برای انجام این تمرین، بیمار باید:

1. به پشت دراز بکشد و پاهای خود را دراز کند.
2. لگن جدید و زانوی آن را خم کند، زانو را از تخت بیرون بیاورد و پا را در امتداد تخت بلغزاند.
3. پای دیگر را صاف نگه دارد.
4. 10 ثانیه نگه دارد.
5. سراندن پاشنه به بهبود دامنه حرکتی بیمار کمک می کنند.

ربودن هیپ:

تمرینات ربایشی نیاز به دور کردن اندام از بدن دارد. برای ربودن لگن به حالت خوابیده نیاز است که بیمار:

1. به پشت دراز بکشد و پاهای خود را دراز کند.
2. پای آسیب دیده را صاف نگه داشته و انگشتان پا را به سمت بالا نگه دارد، پا را به طرفین بلغزاند و از خط مرکزی بدن دور شوید.
3. پا را به خط مرکزی برگرداند (نه اینکه از خط وسط رد کند، زاویه دادن پا به داخل می تواند لگن را در معرض خطر دررفتگی قرار دهد).
4. پای دیگر را کشیده و صاف نگه دارد.
5. در نهایت، تمرینات ربودن مفصل ران را می توان در حالت ایستاده، در حالی که دست ها بر پشتی صندلی بسته شده انجام داد. وقتی بیمار آماده باشد، فیزیوتراپیست ممکن است نحوه افزایش مقاومت را با استفاده از یک نوار الاستیک نشان دهد و ورزش را چالش برانگیزتر کند.
6. تمرینات ربودن لگن به تثبیت لگن و راه رفتن طبیعی کمک می کند.

اکستنشن زانو:

1. این تمرینات را می توان در حالت نشسته روی یک صندلی محکم انجام داد.
2. پا را بالا بیاورید و زانو را باز کنید تا ساق پا صاف شود.
3. 5 ثانیه نگه دارید.
4. پا را به آرامی پایین بیاورید تا دوباره روی زمین قرار گیرد.
5. اکستنشن زانو به تقویت عضلات چهار سر ران و بهبود انعطاف پذیری زانو و لگن کمک می کند.

بالا بردن مستقیم پا:

1. این تمرینات معمولا چند هفته پس از جراحی انجام می شود.
2. بیمار باید به پشت بخوابد.
3. پای عمل نشده را خم کند به طوری که زانو به سمت بالا باشد و کف پا روی زمین قرار گیرد.
4. پای عمل شده را طوری صاف کند که روی تخت صاف باشد.
5. پای صاف شده را بالا بیاورید، انگشتان پا را به سمت سقف بالا بیاورد. پاشنه باید 7 تا 15 سانتی متر از تخت فاصله داشته باشد.
6. به آرامی پا را روی تخت پایین بیاورد.

این لیست از تمرینات کامل نیست. در واقع، ده ها تمرین تقویتی لگن و پا وجود دارد که ممکن است برای بیماران تعویض مفصل ران مناسب باشد. یک متخصص یا فیزیوتراپ می تواند یک برنامه ورزشی متناسب با نیازهای هر بیمار ایجاد کند.

نسخه اصلی مطلب مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن و ران را در سایت دکتر بیژن فروغ بخوانید.

---