استخوان لگن یک استخوان بزرگ است که به شکل یک حلقه در قسمت تحتانی بدن قرار دارد. این عضو به عنوان کانال ارتباطی بین اندام های پایین بدن با تنه بوده و از قسمت فوقانی به ستون فقرات و از قسمت تحتانی به استخوان های ران متصل می باشد. از شایعترین آسیب های لگن، شکستگی لگن است. شکستگی لگن از جنبه های مختلف می تواند بسیار خطرناک تر از سایر شکستگی ها باشد و عوارض ماندگاری را مانند درد لگن و لنگیدن را به همراه داشته باشد. البته همه ی شکستگی های لگن شبیه به هم نیستند، در ادامه به بررسی انواع شکستگی لگن و روش های درمان آن می پردازیم.
افزایش سن، شکستگی های لگن در افراد مسن می تواند در اثر افتادن جزئی یا چرخش یا تغییر موقعیت ناگهانی ایجاد شود.
در ابتدا پزشک شرح حالی از وضعیت بیمار و سوابق پزشکی او می گیرد. در این صورت پزشک از علائم بیمار همچون شکاف، تورم، کبودی و یا تغییر شکل مطلع می شود و به منظور تشخیص صحیح و دقیق تر انجام آزمایش هایی مانند MRI و سی تی اسکن را برای تایید ارزیابی اولیه تجویز می نماید.
اصلی ترین و رایج ترین نوع شکستگی لگن، شکستگی گردن استخوان ران یا گردن فمور است. گردن در واقع ناحیه ای از استخوان است که درست زیر سر استخوان ران قرار گرفته است. در این شرایط ممکن است شخص دچار شکستگی استخوان ران هم شده باشد.
از دیگر انواع شکستگی لگن، شکستگی هیپ بین تروکانتریک می باشد. این ناحیه دورتر از مفصل ران قرار دارد و میزان عوارض آن معمولاً کمتر است این نوع شکستگی خون رسانی به استخوان را قطع نمی کند و ممکن است ترمیم آن آسان تر باشد. حدود ۹۰ درصد از شکستگی های لگن در دستهشکستگی های بین تروکانتریک هیپ یا شکستگی گردن فمور قرار می گیرند.
این نوع شکستگی ممکن است تشخیص آن دشوارتر باشد. در این نوع شکستگی تنها یک ترک مویی در استخوان ران ایجاد می شود که ممکن است کل استخوان را درگیر نکند. استفاده بیش از حد و حرکت های تکراری می تواند باعث شکستگی استرسی شود. معمولاً در جوانان و ورزشکاران به دلیل استفاده بیش از حد از لگن این نوع شکستگی اتفاق می افتد.
گاهی از روش های بدون جراحی نیز برای درمان شکستگی لگن استفاده می شود که میتوان به دارودرمانی و فیزیوتراپی که اصلی ترین آنهاست اشاره کرد. گچ گرفتن شکستگی لگن نیز می تواند با بی حرکت نگه داشتن مفصل و استخوان ها، زمان لازم برای جوش خوردن استخوان ها و قرارگیری در موقعیت قبلی را به آنها بدهد.
اکثر شکستگی های لگن نیاز به ترمیم جراحی دارند. چندین تکنیک جراحی لگن وجود دارد. با توجه به تشخیص پزشک ممکن است از پیچ ها، میخ ها یا صفحات فلزی برای محکم کردن استخوان ها و نگه داشتن آنها در جای خود استفاده کند. گاهی نیز بسته به نوع آسیب، ممکن است بیمار نیاز به تعویض جزئی یا کامل لگن داشته باشد.
مدت زمان جوش خوردن شکستگی لگن به عوامل مختلفی مانند نوع و شدت شکستگی، سن و سلامت عمومی بیمار، روش درمان و تخصص پزشک بستگی دارد. اما به طور کلی، شکستگی لگن ممکن است 6 تا 12 هفته طول بکشد.
مصرف دارو : معمولا بعد از درمان شکستگی لگن، داروهای مسکن برای بیمار در نظر گرفته خواهد شد. این داروها کامل ایمن بوده و به تسکین درد کمک می کنند. توجه داشته باشید که باید هر گونه سابقه حساسیت دارویی را به پزشک خود اطلاع دهد.
استفاده از کمپرس یخ : استفاده از کمپرس یخ هر روز به مدت پانزده تا بیست دقیقه، می تواند مفید باشد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که برای کاهش تورم و درد و هم چنین پیشگیری از آسیب های بافتی یخ باید داخل کیسه پلاستیکی بر روی ناحیه مورد نظر گذاشته شود.
محدود کردن برخی فعالیت ها : از مهترین نکات در دوران نقاهت این است که بیمار باید بعد از درمان شکستگی لگن تا حد امکان در منزل استراحت کند تا روند ترمیم استخوان طی شود. همزمان با بهبود استخوان و تسکین درد، فرد قادر به انجام کارهای روزانه خود خواهد بود. شدت فعالیت ها باید به مرور زمان اضافه شود و هر زمان که احساس درد و خستگی داشتید، استراحت کنید این نکته را در نظر داشته باشید که انجام فعالیت های سنگین بدنی تا بهبودی کامل ممنوع است.
استفاده از وسایل کمکی : توصیه می شود بعد از درمان و تا زمان بهبودی کامل از عصا و واکر استفاده شود. با این کار، از وارد آمدن فشار به ناحیه لگن کاسته می شود. گاهی ممکن است استفاده از این ابزارهای کمکی تا چند ماه ادامه پیدا کند.
فیزیوتراپی : از جمله روش های موثر در دوران نقاهت فیزیوتراپی است. که نه تنها بعد از شکستگی لگن بلکه بعد از هر گونه آسیب مفصلی برای بیمار در نظر گرفته خواهد شد.
بیشتر بخوانید : دررفتگی مادرزادی مفصل هیپ، دیسپلازی لگن
بخش مهمی از توانبخشی در آسیب های پایدار و ناپایدار لگن فیزیوتراپی بعد از شکستگی لگن می باشد. فیزیوتراپی بعد از شکستگی لگن با هدف بهبود سرعت، قدرت و عملکرد انجام می شود.علاوه بر این به کنترل درد، انعطاف پذیری مفاصل، ستون فقرات و پا نیز کمک می کند. از نکات بسیار مهم بعد از شکستگی لگن داشتن تحرک می باشد، زیرا سکون طولانی مدت، منجر به بروز اختلال در تنفس و گردش خون می شود. با انجام حرکات فیزیوتراپی می توانید راحت تر حرکت کنید و رفته رفته به فعالیت روزانه خود برسید.
به طور کلی درمان بسته به نوع شکستگی، سن بیمار و وضعیت سلامت عمومی متفاوت می باشد. در سنین جوانی برای بهبود شکستگی در افراد مبتلا به این عارضه از میخ یا پیچ استفاده می شود. اما در افراد سالمند به دلیل کم بودن احتمال بهبودی استخوان های شکسته از پروتز کامل یا جزئی استفاده می شود.
همچنین بخوانید : آیا به بورسیت لگن یا بورسیت تروکانتریک مبتلا هستم؟!