یکی از شایعترین بیماری های مربوط به عروق در مردان و زنان، بیماری واریس است. هنگامی که سیاهرگ های سطحی و یا عمقی پوست متورم می شوند، علائم بیماری واریس ظاهر می شود. این بیماری می تواند همه سیاهرگ های بدن را درگیر کند و آنها نیز قابلیت واریسی شدن را دارند. اسکلروتراپی یک روش درمانی است که در آن پزشک به تزریق دارو به درون رگ های خون یا رگ های لنفاوی می پردازد و با این کار موجب تحلیل رفتن رگ های ناخواسته می شود. این روش معمولاً برای درمان رگ های واریس یا رگ های عنکبوتی به کار می رود. اسکلروتراپی یک عمل جراحی تهاجمی محسوب نمی شود و تنها به چندین تزریق نیاز دارد. اسکلروتراپی از محلولی تحریک کننده به نام اسکلروزانت استفاده می کند، این محلول به طور مستقیم به درون رگ های لنفاوری و وریدها توسط متخصص درمان واریس تزریق می شود. روال کار این محلول بدین صورت است که موجب تحریک رگ مورد تزریق می شود و در نتیجه رگ ورم می کند. این ورم، جریان خون یا مایع لنفاوی را متوقف می کند و در نتیجه موجب کوچک شدن این رگ ها می شود.

دلایل ایجاد واریس

واریس یک نوع بیماری در رگ ها است که از گردش صحیح خون جلوگیری می کند. برخی از آنها به شکل آبی یا سبز، برجسته و پیچ خورده یا به شکل طناب از زیر سطح پوست دیده می شوند؛ اما برخی دیگر خیلی از سطح پوست فاصله دارند و با چشم دیده نمی شوند. واریسی شدن رگ ها دلایل متعددی دارد که برخی از آنها عبارتند از سابقه خانوادگی، سن و سال، جنسیت، بارداری و هورمون ها، چاقی و اضافه وزن و نداشتن فعالیت جسمانی. ایستادن به مدت طولانی در طول روز، افزایش وزن یا بارداری می تواند فشار بسیار زیادی را به رگ ها وارد کند.

مزایای انجام اسکلروتراپی

هر جلسه درمان حدود نیم ساعت طول می کشد.

1. بیمار بلافاصله پس از عمل می تواند به فعالیت های روزمره خود بپردازد؛ اما باید تا یک هفته از انجام فعالیت های شدید پرهیز شود.
2. نیازی به عمل جراحی برداشتن ورید نیست و پس از انجام این فرایند درمانی، ناراحتی کمی وجود خواهد داشت.
3. درمان مجدد رگ های واریسی ساده است.
4. این عمل از عمل جراحی واریس ارزان تر است.
5. رگ های درمان شده پس از مدتی به ناپدید شده و در تصویربرداری های سونوگرافی هم قابل تشخیص نیستند.
6. در این عمل نسبت به عمل های جراحی دیگر کبودی کمتری ایجاد می شود.
7. نیازی به بیهوشی عمومی وجود ندارد و در کلینیک به صورت سرپایی انجام می شود.

اسکلروتراپی واریس چیست؟

اسکلروتراپی ضایعات عروقی یک روش درمانی است که از آن برای درمان واریس و رگ های عنکبوتی استفاده می شود. در اسکلروتراپی ضایعات عروقی، پزشک با تزریق دارو به رگ های خونی یا عروق لنفاوی باعث کوچک شدن آنها می شود. در اسکلروتراپی از محلول تحریک کننده ای به نام اسکلروزانت استفاده می شود که مستقیماً به داخل رگ یا رگ لنفاوی تزریق می شود. این محلول باعث تحریک رگ و تورم آن می شود. این تورم جریان خون یا مایع لنفاوی را قطع می کند و رگ جمع می شود. این محلول به طور مستقیم به درون رگ های لنفاوری و وریدها توسط متخصص درمان واریس تزریق می شود. پس از تزریق، به سرعت بانداژ رگ انجام می شود که باعث می شود کبودی و سایر عوارض به حداقل برسد.

اقدامات قبل از انجام اسکلروتراپی

قدم اول جلسه ی مشاوره با پزشک متخصص است که در این جلسه ابتدا معاینات دقیقی بر روی پوست و شرایط بیمار انجام می شود. در جلسه ی مشاوره اگر فرد دارای حساسیت یا بیماری خاصی است و یا از داروهای خاصی مثل وارفارین و … و یا حتی داروهای گیاهی استفاده می کند حتماً باید آن را به پزشک اطلاع داده و شرح حال دقیقی از خود ارائه کند. برای روز انجام اسکلروتراپی بدن باید تمیز و عاری از هرگونه کرم ، لوسیون و… باشد. از ویتامین E قبل از اسکلروتراپی نباید استفاده شود. یک هفته قبل از انجام اسکلروتراپی از مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی خودداری شود، مگر در صورت تجویز پزشک.

اقدامات پس از انجام اسکلروتراپی

پزشک از شما می خواهد که از جوراب واریس استفاده کنید تا عروقی که درمان شده است فشرده شود. شما باید به مدت ۴۸ ساعت پس از درمان از دستورالعمل و نکات زیر پیروی کنید:

1. از مصرف آسپرین و ایبوپروفن و سایر داروهای ضد التهاب خودداری کنید؛ اما می توانید در صورت نیاز برای تسکین درد از استامینوفن استفاده نمایید.
2. از دوش آب داغ یا نشستن در سونا و جکوزی خودداری کنید. می توانید دوش بگیرید؛ اما باید آب سردتر از حد معمول باشد.
3. محل تزریق را با آب ولرم و صابون بشویید.
4. از استفاده از کمپرس داغ یا هرگونه گرما در محل تزریق خودداری کنید.
5. از قرار گرفتن در مقابل نور خورشید از قبیل حمام آفتاب اجتناب کنید.

موارد منع انجام اسکلروتراپی

به غیر از مواردی که فرد، باردار است، تقریباً همه افراد می توانند برای اسکلروتراپی ضایعات عروقی خود اقدام کنند. اگر مشکل حرکتی دارید و بستری هستید یا نمی توانید به هر دلیل دیگری فعالیت جسمانی داشته باشید باید از انجام اسکلروتراپی ضایعات عروقی خودداری نمایید. در صورتی که در چند هفته آینده قصد دارید حمام آفتاب بگیرید بهتر است از انجام اسکلروتراپی خودداری کنید. این مسئله در خصوص حساسیت به داروهای مورد استفاده در اسکلروتراپی نیز صدق می کند.

هزینه اسکلروتراپی واریس

هزینه ی اسکلروتراپی واریس به عوامل مختلفی وابسته است از جمله:

• گستردگی و شدت واریس
• تعداد آمپول واریس مورد نیاز
• دستمزد پزشک

عوارض اسکلروتراپی

افراد ممکن است بعد از اسکلروتراپی، عوارضی را تجربه کنند. به طور معمول آثار خفیف تری نظیر ایجاد حس خارش که می تواند برای یک تا دو روز بعد از اسکلروتراپی باقی بماند شایع تر هستند. همچنین فرد ممکن است با نواحی برجسته شده و قرمزی در محل تزریق روبرو شود. این نواحی پس از چند روز بهبود پیدا می کنند. ایجاد کبودی نیز می تواند در اطراف محل تزریق اتفاق بیافتد و می تواند برای چند روز یا چند هفته باقی بماند.

آثار جانبی دیگر اسکلروتراپی عبارتند از:

• وریدهای بزرگ تری که با اسکلروتراپی درمان می شوند می توانند برجسته و سخت شوند و برای تحلیل رفتن و محو شدن به چند ماه زمان نیاز داشته باشند.
• خطوط یا نقاط قهوه ای ممکن است در محل درمان ایجاد شوند. در بیشتر موارد، این عوارض پوستی ظرف سه تا شش ماه محو می شوند، با این حال احتمال باقی ماندن این لکه ها بر روی پوست نیز وجود دارد.
• نئوواسکولاریزاسیون: این پدیده به توسعه رگ های خونی کوچک و جدید اشاره دارد که ممکن است در محل درمان اسکلروتراپی ایجاد شوند. این وریدهای کوچک می توانند چند روز و یا چند هفته پس از درمان اسکلروتراپی ظاهر شوند، با این حال معمولاً در بازه ای سه تا دوازده ماهه بدون نیاز به درمان از بین می روند.

نسخه اصلی مطلب اسکلروتراپی ،عوارض و مزایا را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---