گرانولوم نوعی بیماری پوستی است که اغلب شامل ضایعاتی برآمده به رنگ پوست و یا قرمز رنگ می باشد که الگویی حلقه ای را معمولاً روی دست و پا ایجاد می کند. گرانولوم ها زمانی تشکیل می شوند که سلول های ایمنی به هم چسبیده و گره های ریزی در محل عفونت یا التهاب ایجاد می کنند. گرانولوم می تواند در اثر آسیب های اندک پوستی و یا مصرف برخی داروها ایجاد شود. برخی انواع بیماری گرانولوم، افراد بالغ را تحت تأثیر قرار می دهد و برخی انواع آن کودکان را دچار می کند. انواع مختلفی از گرانولوما می توانند روی پوست تأثیر بگذارند که شایع ترین آن گرانولوم حلقوی است که باعث برآمدگی های صورتی یا گوشتی در زیر پوست می شود.

برجستگی ها معمولاً در نواحی استخوانی مانند آرنج دیده می شوند و ممکن است شکل حلقه ای مشخصی داشته باشند. آنها اغلب دست ها و بازوها را درگیر می کنند؛ اما می توانند پاها، پاها، تنه یا صورت را نیز درگیر کنند. در اغلب موارد گرانولوم با خارش و درد همراه نیست و درمانی برای آن لازم نخواهد بود. ضایعات معمولاً خود به خود و ظرف دو سال از بین می روند. اگر شما از ظاهر پوست خود ناراحت باشید در آن صورت پزشک می تواند داروهایی را برای شما نسخه کند که فرآیند ناپدید شدن ضایعات گرانولوم را تسریع می بخشد.

علل ایجادگرانولوم

هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد گرانولوم می شود؛ اما در برخی موارد توسط موارد زیر ایجاد میگردد:

• نیش حشرات
• عفونت ها، مانند هپاتیت
• آزمایش های پوستی توبرکولین
• واکسیناسیون
• قرارگیری در معرض نور خورشید
• صدمات جزئی در پوست
• مواد مخدر

انواع گرانولوم

• گرانولوم آنولار لوکالیزه: این نوع شایع ترین نوع بیماری گرانولوم آنولر می باشد. محدوده ضایعات به صورت دایره یا نیم دایره با ضخامت حدود دو اینچ (پنج سانتی متر) می باشد. گرانولوم آنولار لوکالیزه اغلب در دست ها، پاها، مچ دست و پای افراد بالغ جوان مشاهده می شود.
• گرانولوم آنولار منتشر یا جنرالیزه: حدود 15 درصد افرادی که به گرانولوم آنولر دچار هستند ضایعاتی دارند که در بخش زیادی از بدن منتشر می باشند و شامل ضایعاتی در تنه، بازوها و پاها می شوند. این نوع از بیماری گرانولوم آنولر می تواند با خارش همراه باشد. این نوع در افراد بالغ دیده می شود.
• گرانولوم آنولار زیر پوست: این نوع کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد و گرانولوم آنولار زیرپوستی نامیده می شود. این نوع از گرانولوم آنولر بثورات بی دردی را زیر پوست ایجاد می کند. این بثورات کمتر از 5/3 سانتی متر ضخامت دارد و روی دست ها، سینه ها و پوست سر ظاهر می شود.

علائم گرانولوم

علائم گرانولوم بسته به انواع آن می تواند متفاوت باشد:

1. موضعی: این نوع، شایعترین حالت گرانولوم آنولار است. مرزهای ضایعه مدور یا نیم دایره ای هستند و قطر آن تا ۲ اینچ (۵ سانتی متر) میتواند باشد. برجستگی های مایل به قرمز یا پوستی بیشتر در دست، پا، مچ دست و مچ پا در بزرگسالان رخ می دهد.
2. عمومی: این نوع، به طور معمول، در بزرگسالان مشاهده میشود. در این حالت برآمدگی، خارش، قرمزی در پوستی در بیشتر نقاط بدن از جمله تنه، بازوها و پاها ایجاد می گردد.
3. زیر جلدی: نوعی که معمولاً کودکان خردسال را تحت تأثیر قرار می دهد، گرانولوم زیر جلدی آنولار نامیده می شود. این حالت، به جای بثورات، توده های ریز و سفت در زیر پوست دست و پوست سر ایجاد می کند.

عوامل خطر گرانولوم

گرانولوم آنولار گاهی اوقات در نتیجه ابتلا به دیابت یا بیماری تیروئید به وجود می آیند. این مورد بیشتر در مواردی که ضایعات به وجود آمده پوستی بی شمار یا گسترده هستند، اتفاق میفتد. در موارد نادر به خصوص در افراد میانسال که گرانولوم آنولار شدت زیادی داشته و نسبت به درمان ها پاسخگو نیست، ممکن است این بیماری پوستی به سرطان مرتبط بوده یا بعد از درمان سرطان مجدداً عود کند.

تشخیص گرانولوم

پزشک می تواند به سادگی و با معاینه پوست آسیب دیده، گرانولوم را تشخیص دهد. در بعضی موارد برای اطمینان از تشخیص یا تشخیص نوع آن پزشک ممکن است آزمایش هایی مانند آزمایش خون، اشعه ایکس یا سی تی اسکن، آزمایش های ژنتیکی یا بیوپسی سوزنی را درخواست کند.

درمان بیماری گرانولوم

در اغلب موارد اقدامی برای درمان گرانولوم پوستی لازم نمی باشد. اغلب ضایعات ظرف چند ماه از بین می روند و به ندرت بیش از دو سال به طول می انجامند. اگر ظاهر پوست شما را آزار می دهد پزشک می تواند برخی گزینه های زیر را به شما پیشنهاد دهد:

• کرم ها یا پمادهای کورتیکواستروئیدی: محصولات نسخه ای قوی می توانند ظاهر ضایعات ناشی از گرانولوم آنولار را بهبود بخشد و روند محو شدن آن ها را تسریع کند. پزشک ممکن است شما را به نحوی راهنمایی کند که کرم را با بانداژی مناسب و یا پچ چسبنده استفاده کنید به این ترتیب اثربخشی درمان افزایش می یابد.
• کورتیکواستروئیدهای نسخه ای: اگر ضایعات پوستی گرانولوم انولار ضخیم تر باشد و علائم شما بیشتر باشد در آن صورت پزشک ممکن است برای درمان گرانولوم پوستی کورتیکواستروئیدها را مستقیماً به داخل ضایعات تزریق کند تا روند محو شدن آن ها را سرعت دهد.
• فریز کردن ضایعات گرانولوم آنولار: استفاده از نیتروژن مایع در نواحی تحت درمان می تواند به رفع ضایعات کمک کند و رشد پوست جدید را تحریک کند.
• نور درمانی : برخی اوقات قرار دادن ضایعات گرانولوم آنولار در معرض انواع نورها می تواند مفید باشد. برخی درمان های لیزری می تواند برای برخی افراد مؤثر باشد.
• داروهای خوراکی: در موارد شدید مخصوصاً زمانی که ضایعات در حال گسترش می باشد پزشک ممکن است آنتی بیوتیک، داروهای ضد مالاریا و یا داروهایی را تجویز کند که مانع از واکنش های سیستم ایمنی شوند.

نسخه اصلی مطلب گرانولوم چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود؟ را در سایت دکتر علیرضا واعظ شوشتری بخوانید.

---