مفصل فاست گردن (Facet) در داخل و پشت گردن قرار گرفته است. این مفصل به دلیل محل قرار گیری اش و نقشی که دارد، معمولاً آسیب های زیادی می بیند. حرکات شدید، حرکات شلاقی یا حالات نامناسب گردن و سر به مدت طولانی باعث آسیب دیدن این مفصل می شود. در بسیاری از موارد وقتی آسیب دیدگی مفصل فاست گردن اتفاق می افتد، شما نه فقط در قسمت گردن و سر احساس درد می کنید، بلکه در شانه ها و حتی دست ها هم این درد را احساس خواهید داشت.

همیشه اولین راهکار برای مقابله با این درد این است که از داروهای ضد التهاب استفاده شود. ولی به غیر از این روش، روش های دیگری مثل انجام ورزش هم هست که می توانند به بازیابی و ترمیم بافت های آسیب دیده کمک کنند تا مشکل از ریشه و اساس برطرف شود. کاری که ورزش انجام می دهد در واقع این است که تنش های ایجاد شده در عضلات را از بین می برد که نتیجه آن کمک به بهبودی سریع تر بافت های مفصل فاست است.

ورزش های مفید برای درد مفصل فاست گردن

ورزش ها و تمرینات زیادی هستند که برای تقویت عضلات گردن و افزایش آمادگی سلامت مفصل فاست مفید هستند. در اینجا ما برخی از مؤثرترین و مفیدترین ورزش ها را معرفی می کنیم.

چرخش سر و گردن

یکی از مؤثرترین ورزش های گردن همین چرخاندن و گردش سر و گردن است(البته در فاز حاد بیماری و درد شدید انجام این ورزش منوط به اجازه پزشک است). این کار باعث می شود دامنه حرکتی گردن افزایش پیدا کند و بافت های اطراف مفصل فاست تقویت شود. نتیجه این تأثیرات در نهایت این خواهد بود که درد کاهش پیدا می کند. برای انجام این ورزش باید این مراحل را طی کنید:

ابتدا سر را به صورت صاف و کاملاً به سمت جلو نگه دارید.

حالا سر را به یک سمت بچرخانید و آن را خوب تا جایی که می توانید بکشید. مراقب باشید که این حرکت باید طوری انجام شود که احساس دردی همراه با آن نداشته باشید( این نکته بسیار مهم است، دقت کنید!!)

وقتی سر و گردن در حالت کشیده قرار گرفتند، این حالت را به مدت ۲۰ ثانیه حفظ کنید.

حالا گردن و سر را از حالت کشیده آزاد کرده و به حالت اولیه خود برگردانید.

حالا این کار را برای طرف دیگر انجام دهید.

هر بار که سرتان را می گردانید و عضلات را کش می دهید سعی کنید مقدار کششی که به گردن و سر وارد می کنید را افزایش دید. این ورزش را ۳ بار در روز برای هر طرف از سر انجام دهید.

خم و راست کردن سر به سمت جلو

وقتی دچار مشکل درد مفصل فاست گردن هستید، عضلات اطراف این ناحیه به شدت حساس می شوند. همچنین احتمالاً احساس خشکی و سفتی در این ناحیه می کنید. این سفتی و سختی عضلات باعث می شود که حرکت دادن گردن به خصوص به سمت جلو و عقب مشکل تر شود. حرکت خم کردن گردن می تواند به کاهش این مشکل و افزایش انعطاف پذیری گردن به خصوص در حرکت به سمت جلو و عقب کمک کند. این ورزش به این صورت انجام می شود(البته در فاز حاد بیماری و درد شدید انجام این ورزش منوط به اجازه پزشک است):

ابتدا سر و صورت را به صورت کاملاً صاف و به سمت جلو نگه دارید. چشم ها هم به سمت جلو باشند.

حالا خیلی آرام چانه را به سمت سینه حرکت بدهید. این کار را تا جایی انجام دهید که احساس کنید عضلات پشت گردن و سر کشیده می شوند.

این حالت را ۵ ثانیه حفظ کنید.

بعد سر را به حالت اولیه بر گردانید و استراحت دهید.

حالا سر را به سمت بالا چرخانده و مثل وقتی که به آسمان یا سقف نگاه می کنید، سر را به سمت عقب هل بدهید.

این حالت را هم به مدت ۵ ثانیه حفظ کنید.

این حرکت را ۳ بار در روز تکرار کنید و هر بار سر را ۳ بار به عقب و ۳ بار به جلو هل دهید. بهتر است هر بار که این حرکت را انجام می دهید، مقدار کششی که به عضلات وارد می کنید را کمی افزایش دهید ولی مراقب باشید این کشش آنقدری نباشد که باعث ایجاد احساس درد شود(نکته مهم!!).

کشش عضله استرنوکلیدوماستوئید برای کاهش درد مفصل فاست گردن

عضله استرنوکلیدوماستوئید عضلاتی هستند که استخوان ماستویید را به جناغ و استخوان ترقوه متصل می کنند. وقتی دردی که احساس می کنید بیشتر در طرفین گردن احساس می شود، احتمالاً تقویت این عضله کمک زیادی به مشکل تان می کند.

ابتدا سر را به سمت جلو و صاف نگه دارید. بعد سر را به سمت چپ خم کنید. تا جایی سر را خم کنید که گوش تان نزدیک شانه بشود( البته زیاد به خودتان فشار وارد نکنید مخصوصا در شروع دوره ورزشی).

بعد از همین حالت، سر را به سمت بالا ببرید. مثل وقتی که به سقف یا آسمان نگاه می کنید.

در این حالت باید در قسمت کنار گردن و همچنین بخش جلوی گردن احساس کشیدگی کنید

این حالت را به مدت ۲۰ ثانیه حفظ کنید و سپس به سر و گردن را به حالت استراحت و حالت اولیه بازگردانید. بعد همین کارها را برای طرف دیگر انجام دهید. این حرکت را سه بار برای هر طرف تکرار کنید. (البته در فاز حاد درد گردن انجام این ورزش منوط به اجازه پزشک است).

ورزش دادن ماهیچه ذوزنقه ای برای درد شانه ناشی از درگیری مفاصل فاست گردنی

در کنار عضلات استرنوکلیدوماستوئید،عضلات ذوزنقه ای هم نیاز به تقویت و کشش دارند تا کمی از تنش هایی که تحمل می کنند تقلیل پیدا کند. آزاد سازی تنش ها و ریلکس کردن عضله ذوزنقه ای باعث کاهش درد مفصل فاست گردن می شود.

عضله ذوزنقه ای در پشت گردن قرار گرفته است. ورزش هایی که برای کشش این عضله در نظر گرفته می شوند تقریباً بر عکس حرکاتی هستند که برای کشش عضله استرنوکلیدوماستوئید طراحی شده اند. برای کشش و تقویت این عضله باید:

ابتدا سر را صاف و به سمت جلو نگه دارید. بعد سر و گردن را از سمت چپ خم کنید تا جایی که گوش چپ شانه را لمس کند.

بعد سر را به سمت پایین و به سمت سینه حرکت دهید.

در این حالت باید در قسمت پشت گردن (که همان عضلات ذوزنقه ای هستند) احساس کشیدگی کنید.

این حالت را حدود ۲۰ ثانیه حفظ کنید و بعد سر و گردن را به حالت اولیه بر گردانید. این کار را بعد برای طرف دیگر انجام دهید. این ورزش ۲ الی ۳ بار برای هر طرف باید انجام شود.

انقباض عضلات گردن برای کاهش درد مفصل فاست گردن

این یکی از ساده ترین ورزش هایی است که می توان برای کاهش درد مفصل فاست گردن انجام داد.

اول صاف و مستقیم باید بایستید. طوری که سر و گردن به سمت رو به رو باشند. ستون فقرات هم باید در حالت صاف و مستقیم قرار داشته باشد.

حالا بدون اینکه شانه ها را تکان دهید باید سر را به سمت عقب هل دهید. شبیه حرکتی که موقع ایجاد غبغب زیر چانه انجام می دهید.

این حالت را برای چند ثانیه حفظ کنید و بعد سر را به حالت اولیه بر گردانید.

این حرکت را ۵ بار انجام دهید.

ورزش هایی که در این جا معرفی کردیم هر کدام به نوعی و شکلی به کاهش درد مفصل فاست گردن کمک می کنند. با این حال باید هنگام انجام این ورزش ها به نکات مختلفی توجه داشته باشید. مثلاً اگر هنگام انجام ورزش احساس ضعف و شبیه غش پیدا کردید، باید سریعاً آن حرکت را متوقف کنید. به علاوه اینکه باید حتماً مراقب باشید حرکاتی که انجام می دهید در محدوده حرکتی مفاصل و بدون درد باشد.

بالا کشیدن شانه ها

یکی از ورزشهای مفید در درمان درگیری فاست گردنی بالا کشیدن شانه ها بطور همزمان و نگه داشتن در این وضعیت به مدت ۵ ثانیه است، این حرکت را سه بار در هر روز و هر نوبت پنج بار انجام دهید

نزدیک کردن کتفها

یکی از ورزشهای دیگر نزدیک کردن کتفها به هم و نگه داشتن در این وضعیت به مدت پنج ثانیه میباشد. این حرکت را سه بار در هر روز و هر نوبت پنج بار انجام دهید.

نسخه اصلی مطلب ورزش برای درمان درد مفصل فاست گردن را در سایت دکتر علی نقره کار بخوانید.

---