درماتیت سبوره یا اگزمای سبوره یک بیماری التهابی پوست است که در آن پوست قرمز، فلس مانند و مبتلا به خارش می شود. این بیماری اغلب، نواحی پوستی چرب تر و دارای غدد سباسه را تحت تأثیر قرار می دهد. صورت، پوست سر و مرکز قفسه سینه از جمله این نواحی هستند. اگرچه درماتیت سبوره عامل اصلی ریزش مو به حساب نمی آید؛ اما انجمن ریزش مو آمریکا خاطر نشان می کند که در برخی موارد ممکن است منجر به ریزش مو شود. درماتیت سبوره در موارد خفیف باعث ایجاد شوره سر می شود. در موارد شدیدتر باعث ایجاد خارش و قرمزی و التهاب خواهد شد. خارش پوست و خراشیدگی بیش از حد ممکن است به فولیکول های مو آسیب برساند، همچنین قارچ مالاسزیا (malassezia) که به طور طبیعی در پوست اکثر مردم یافت می شود، هنگامی که خارج از کنترل باشد ممکن است التهاب را به همراه بیاورد که رشد مو را در آن نقطه سخت می کند و اگر برای مدت طولانی درمان نشود، ممکن است ریزش مو در آن قسمت دائمی باشد. با روش های مختلف می توان درماتیت سبوره را بهبود داد یا کاملاً برطرف کرد؛ اما روش درمان قطعی و دائمی برای این عارضه وجود ندارد و ممکن است با قطع درمان، درماتیت سبورئیک دوباره بازگردد.

علل ایجاد بیماری درماتیت سبوره

علت بروز درماتیت سبورئیک می تواند پیچیده بوده و یک یا چند عامل در بر هم زدن تعادل بدن نقش داشته باشند. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. زمینه وراثتی ابتلا به مشکلات التهابی
2. شرایط زندگی همچون استرس، رژیم غذایی، بیماری روانی و وضعیت نامطلوب سلامتی
3. محرک های محیطی همچون محرک های پوستی، آب و هوای گرم یا خشک و دارو ها
4. رشد بیش از حد یک قارچ رایج به نام مالاسزیا که توانایی برانگیختن پاسخ التهابی را دارد.

برخی از عوامل خطر ابتلا به این بیماری در بزرگسالان را افزایش می دهند:

• شرایط روانی و عصبی مانند بیماری پارکینسون و افسردگی
• پس از شرایط استرس زا پزشکی مثل حمله قلبی
• سیستم ایمنی ضعیف مانند کسانی که به ایدز مبتلا هستند، پانکراتیت الکلی و برخی سرطان ها
• برخی داروها
• پوست چرب
• اختلالات اشتها
• صرع
• آفتاب و حرارت بیش از حد

علائم درماتیت سبوره

اگزمای سبوره ای که به عنوان درماتیت سبوره ای نیز شناخته می شود یک بیماری پوستی بسیار شایع است که باعث قرمزی، ایجاد لکه های پوسته پوسته و شوره سر می شود. این بیماری اغلب پوست سر را درگیر می کند؛ اما می تواند نواحی چرب دیگر بدن را نیز گرفتار کند. به طور معمول این بیماری در چند هفته اول شدت گرفته و سپس به تدریج طی چند هفته یا ماه کاملاً برطرف خواهد شد. علائم و نشانه های بروز درماتیت سبوره ای ممکن است شامل موارد زیر شود:

1. پوسته پوسته شدن پوست کف سر ( شوره سر )، مو، ابرو، ریش یا سبیل
2. قرمزی پوست
3. احساس خارش پوست

نواحی ایجاد درماتیت سبوره

لکه های پوستی چرب که به صورت پوسته پوسته های سفید یا زرد رنگ نمایان شده در قسمت های مختلف بدن مانند موارد زیر می تواند نشانه این بیماری باشد:

• زیر بغل
• پلک ها
• قفسه سینه
• زیر سینه ها
• پوست صورت
• ابروها، گوش ها
• ناحیه کشاله ران
• قسمت های از بینی

علائم و نشانه های گفته شده ممکن است در صورت استرس فرد شدیدتر بوده و در هوای سرد یا فصول خشک سال شدت پیدا کند.

درمان درماتیت سبوره

معمولاً لازم است که درمان درماتیت سبورئیک به صورت بلند مدت باشد، البته می توان دوره هایی را برای استراحت و توقف موقتی درمان تعیین کرد. انتخاب شیوه ی درمانی به شدت التهاب و خارش پوست و محل بروز عارضه ی پوستی دارد:

• روی سر: استفاده منظم از محلول یا شامپوهای ضد شوره که حاوی سلنیوم سولفاید (selenium sulphide)، پیریتیون روی (zinc pyrithione) یا کتوکونازول (ketoconazole). برای تأثیرگذاری بیشتر شامپو آن را روی پوست کف سر بمالید و قبل از شستن شامپو بین 5 تا 10 دقیقه صبر کنید. برای کنده شدن پوسته های ضخیم از روی سر می توانید از چند ساعت قبل، یا از شب قیل به سر خود محلول سالیسیلیک اسید بزنید. البته این کار باعث چرب شدن و احساس کثیفی سر می شود؛ اما معمولاً نتایج خوبی به همراه دارد. در صورتی که خارش سر شما زیاد است، ممکن است پزشک شما لوسیون یا ژل یا شامپوی حاوی استروئید را برای مصرف موقت و کوتاه مدت تجویز کند.
• سایر نواحی بدن: استفاده کرم ها و پماد های ضد قارچ معمولاً مؤثر است و به علت بی خطر بودن آنها، می توان این روش را به صورت بلند مدت به کار برد. برخی از این داروها عبارتند از: کلوتریمازول، میکونازول و نیستاتین. در صورتی که التهاب پوست زیاد باشد می توان به صورت موقت این داروها را با یک استروئید خفیف ترکیب کرد تا التهاب پوستی برطرف شود.

شستن بدن با یک شامپوی ضد قارچ حاوی کتوکونازول نیز می تواند مفید باشد. بهتر است قبل از شستن شامپو از روی بدن، ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید.

• در کانال داخل گوش: در این موارد از قطره های مخصوص گوش استفاده می شود. داخل گوش خود را با گوش پاک کن های پنبه ای پاک نکنید؛ چرا که این کار باعث تحریک بیشتر پوست و شدید تر شدن عارض می شود.
• روی پلک ها: با استفاده از یک شست و شو دهنده ی مخصوص پلک یا شامپوی کودک (بدون ایجاد سوزش چشم)، روی پلک ها را بشویید تا بتوانید پوسته ها را از روی پلک جدا کنید و التهاب پوست را کاهش دهید.

در موارد خاص، اگر درماتیت سبورئیک بسیار گسترده باشد یا نسبت به درمان های گفته شده در بالا مقاوم باشد، ممکن است پزشک شما، مصرف یک دوره داروی ضد قارچ خوراکی را تجویز کند.

نسخه اصلی مطلب علل ایجاد بیماری درماتیت سبوره را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---