آناتومی اسکن چیست؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

کاربردهای متعدد سونوگرافی در مامایی سبب تحول زیادی در مراقبت های بهداشتی از مادر و جنین و نیز مراقبت های دوران بارداری شده است. بسیاری از ناهنجاری هایی را که منجر به اختلال شکل بدن جنین می شوند، می توان در جنینی که در رحم به سر می برد، از طریق سونوگرافی تشخیص داد. از جمله این نقایص می توان به بزرگی سر جنین، عدم تشکیل مغز در جنین، شکاف های ستون فقرات و بیرون زدگی نخاع، ناهنجاری های گوارشی و اختلالات کلیوی در جنین اشاره نمود. با انجام سونوگرافی آناتومی اسکن در هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری، می توانید از هرگونه مشکل احتمالی در جنین باخبر شوید و به موقع برای درمان عارضه اقدام کنید. برخی از اختلالات خطرناک هستند و وقتی به موقع از آنها باخبر شوید می توانید درمان را هرچه سریع تر شروع کنید تا نوزادی کاملاً سالم به دنیا بیاورید.

در صورتی که مادر در دوران بارداری خود سونوگرافی انجام نداده باشد، این اسکن بررسی می کند که آیا فقط یک نوزاد وجود دارد یا بیشتر و تاریخ تولد نوزاد را نیز تعیین می کند. متخصص سونوگرافی قبل از اینکه با جزئیات به جنین نگاه کند به ضربان قلب کودک و قسمت هایی از بدن او مانند صورت و دستان اشاره خواهد کرد. استخوان های جنین در این اسکن سفید به نظر می رسند و بافت نرم او خاکستری و لکه دار و مایع آمنیوتیک اطراف جنین سیاه به نظر می رسد. سونوگرافی آناتومی اسکن، نوعی اسکن سه بعدی است که در اواسط بارداری انجام شده و سلامت کودک و رحم را از نزدیک بررسی می کند.

موارد مورد بررسی در سونوگرافی آناتومی اسکن

1- ساختار و شکل سر جنین: بررسی مشکلات مغزی که نادر است.
2- صورت جنین: بررسی شکاف لب و شکاف کام در داخل دهان جنین که به سختی دیده می شود.
3- ستون فقرات جنین: بررسی مقطعی ستون فقرات و طول آن برای اطمینان از هم راستایی استخوان ها و پوشش پوست بر روی ستون فقرات پشت.
4- دیواره شکم جنین: بررسی پوشیده شدن تمام اندام های داخلی با استفاده از دیواره شکم، همچنین بررسی جفت، بند ناف و آب دور جنین
5- قلب جنین : بررسی دریچه های قلب و رگ های اصلی و شریان ها
6- شکم جنین: گاهی جنین مقداری از آب دور خود را قورت می دهد که به صورت حباب های سیاه رنگ در شکم جنین دیده می شود.
7- کلیه های جنین: بررسی کلیه ها، کالیسها یا لگنچه و … و بررسی حرکت ادرار به داخل مثانه
8- دست ها، پاها و بازوهای جنین: بررسی تعداد انگشتان دست و پاها و چسبندگی آنها و …
9- معده جنین: گاهی جنین مقداری از مایع آمنیوتیک که در آن قرار گرفته را قورت میدهد که در معده جنین به عنوان یک حباب سیاه دیده می شود.
10- تعیین جنسیت جنین
11- جفت: بررسی موقعیت جفت و نوع و گرید آن و رگ های خونی بند ناف
12- مایع آمنیوتیک: بررسی مقدار آب دور جنین تا برای حرکت جنین مقدار کافی آب وجود داشته باشد.

در طی سونوگرافی آنومالی اسکن، بخش هایی از بدن برای بررسی رشد جنین اندازه گیری می شود:

• دور سر (HC)
• دور شکم (AC): جهت بررسی اختلال رشد داخل رحمی (IUGR) مهم است که محیط دور شکم رشد نکرده و فقط سر رشد کرده است.
• استخوان ران یا ران (FL)
• اندازه گیری قطر سر یا BPD
• بررسی (F.O) یا اکسی پوتو فرونتال فقط در الیگوسفالی اندازه‎ گیری می‎شود.

اندازه گیری ها باید متناسب با آنچه در این ماه انتظار می رود و زمان زایمان باشد. اگر اختلاف بین اندازه ها بیش از دو هفته باشد، نیاز به بررسی و آزمایشهای بیشتر است.

چگونگی انجام سونوگرافی آناتومی اسکن

سونوی آناتومی اسکن معمولاً در محیطی کم نور و در سه ماهه دوم بارداری انجام می شود تا طی سونوگرافی تصویر بهتری از اندام های جنین به دست بیاید. خانم باردار باید بر روی تخت دراز بکشد، سپس شکم به ژل آغشته شده و پروب سونوگرافی بر روی شکم قرار داده می شود. تصاویر سیاه و سفیدی از اندام های جنین بر روی مانیتور سونوگرافی ایجاد می گردد. سونوگرافی سه ماهه دوم بارداری آسیبی به مادر و جنین نمی زند؛ اما ممکن است برای بهتر شدن تصاویر اندام های جنین در هنگام اسکن، فشار جزئی بر شکم مادر باردار وارد شود.

اقدامات قبل از انجام آناتومی اسکن

برای این اسکن، بهتر است مثانه کاملاً پر داشته باشید؛ زیرا این آزمایش را نمی توان روی یک مثانه خالی انجام داد.

عوارض سونوگرافی آناتومی اسکن

تاکنون خطرات شناخته شده ای برای مادر و جنین در هنگام این اسکن شناخته نشده است؛ اما نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که آیا انجام سونوگرافی آناتومی اسکن ضروری است یا خیر؛ زیرا اطلاعات حاصل از سونوگرافی آنومالی می تواند منجر به اقدامات درمانی مهمی شود.