سونوگرافی نسوج نرم تکنیکی است که هم در تشخیص و هم درمان درد و مشکلات ناشی از بافت نرم، اعصاب و مفصلهای بدن به کار می رود. البته می توان از امواج ایکس یا رادیوگرافی در بافت نرم نیز استفاده کرد؛ اما سونوگرافی بهترین گزینه برای اینگونه مشکلات است.
سونوگرافی نقش مهمی در کنترل و مدیریت دردهای مزمن و طاقت فرسا ایفا می کند. امواج صوتی تابانده شده به اندام های بدن، با استفاده از نرم افزارهای خاصی تفسیر می شوند تا تجسمی از شکل عضلات، تاندون ها، اعصاب و مفاصل به صورت تصاویر سونوگرافی ایجاد کنند. امواج سونوگرافی بر خلاف امواج دیگر هیچگونه خطر و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کنند و امنیت کامل دارند. سونوگرافی در بررسی نسوج سطحی کاربرد دارد. از جمله این نسوج سطحی، بافت های نرم میباشند که میتوان به وترها و رباط ها، مفاصل و عضلات اشاره نمود. در سونوگرافی، بیشتر بافت های نرم اندام دیده شده و بررسی میشوند، لذا سونوگرافی وسیله مناسبی برای تشخیص مشکلات استخوان نیست؛ اما با آن میتوان بعضی مشکلات عضلات، رباط ها، تاندون ها و بسیاری بافت های دیگر را بررسی کرد.
اگر آزمایش سونوگرافی در زمان مناسب و قبل از وخیم و آسیب زا شدن عارضه انجام گیرد، نتایج بسیار مؤثری را در تشخیص و روند درمان عارضه به همراه خواهد داشت. برای بررسی نسوج سطحی، میبایست از یک مبدل خطی با فرکانس بالا (12-17 مگاهرتز) استفاده کرد؛ زیرا وضوح بالاتری در تصویر ایجاد می کند.
توده های عمیق تر به دلیل نیاز به نفوذ بیشتر، به مبدل های منحنی با فرکانس پایین (5-9 مگاهرتز) نیاز دارند. اعمال فشار بیشتر به مبدل از طرف تکنسین می تواند برای کاهش فاصله بین جرم و پروب (مبدل دستگاه) و بهبود کیفیت تصویر مفید باشد. همزمان با برسی توده با دستگاه، اطلاعات مهم دیگری نیز میتوان به دست آورد. این اطلاعات برای تشخیص هرگونه عارضه جدی تر ضروری می باشد. از ارزیابی پویا می توان برای تعیین عدم چرخش محتوای کیست های پیچیده، در تعیین بافت منشأ یک توده و موارد نظیر کمک گرفت. بررسی فتق کشاله ران، فتق نافی، غدد لنفاوی کشاله ران، زیر بغل و ... و نیز توده های سطح بدن نظیر غده های چربی در این گروه قرار میگیرند.
این روش در تشخیص موارد زیر اشاره نمود:
انجام سونوگرافی معمولی بدون درد است و در حدود ۲۰ دقیقه طول می کشد. ممکن است از شما خواسته شود در طول انجام سونوگرافی لباس مخصوص بیمارستان را بر تن کنید. سونوگرافی معمولاً توسط یک تکنسین مخصوص و آموزش دیده (سونوگرافیست) انجام می شود. در طول انجام سونوگرافی، روی میز معاینه دراز میکشید و مقدار کمی ژل، روی شکم شما مالیده می شود. ژل کمک می کند تا لایه های هوا که بین پوست و ابزار تکنسین که با استفاده از آن نسوج سطحی را مشاهده می کند از بین برود. سونوگرافیست مبدل را بر پوست محل مورد نظر، فشار می دهد و از نقطه ای به نقطه ای دیگر آن را حرکت می دهد.
در روش های تصویربرداری با اشعه ایکس مانند رادیوگرافی ساده یا سی تی اسکن بدن تحت تابش مقدار معینی از اشعه یونیزان قرار می گیرد که اگر از حد مشخصی بیشتر باشد میتواند موجب اشکالاتی در کارکرد سلول ها شود؛ اما در سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده ای نمیشود. در مجموع سونوگرافی یک آزمایش تشخیصی بدون درد و غیر تهاجمی است که تصاویری از بافت ها و ساختارهای اطراف آن، با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا ایجاد می کند و به همین دلیل، عوارض خاصی برای بدن ایجاد نخواهد کرد.