لگن یک مفصل گوی و کاسه است. در یک ران معمولی، گوی در انتهای بالای استخوان ران محکم در حفره ای که بخشی از استخوان بزرگ لگن است، قرار می گیرد. اگرچه DDH اغلب در هنگام تولد وجود دارد اما ممکن است در اولین سال زندگی کودک نیز ایجاد شود. تحقیقات نشان می دهد نوزادانی که پاهایشان، باسن و زانوها صاف بسته شده اند، در معرض خطر بیشتری برای ایجاد DDH پس از تولد هستند. با توجه به محبوبیت بیشتر قنداق کردن، برای والدین مهم است بیاموزند که چگونه نوزادان خود را با قنداق بی خطر قنداق کنند و درک کنند که در صورت انجام نادرست قنداق ممکن است منجر به مشکلاتی مانند DDH شود.

دررفتگی پیشرونده (دیسپلازی) مفصل ران (DDH):

در همه موارد DDH، کاسه (استابولوم) کم عمق است، بدین معنی که گوی استخوان ران نمی تواند محکم در کاسه قرار گیرد. گاهی اوقات، رباط هایی که به ثابت نگه داشتن مفصل کمک می کنند، کشیده می شوند. میزان شل شدن لگن یا بی ثباتی در کودکان مبتلا به DDH متفاوت است.

• دررفتگی: در شدیدترین موارد DDH، سر استخوان ران کاملاً از حفره خارج شده است.
• قابل جابجایی: در این موارد، سر استخوان ران در داخل استابولوم قرار دارد اما می تواند به راحتی در حین معاینه فیزیکی از حفره بیرون رانده شود.
• قابل انعطاف: در موارد خفیف DDH، سر استخوان ران به سادگی در حفره شل شده است. در طول معاینه فیزیکی، استخوان را می توان در داخل حفره حرکت داد اما دررفتگی ندارد.

علت:

DDH تمایل دارد در خانواده ها بروز کند و می تواند در هر دو لگن و در هر فرد وجود داشته باشد. معمولاً ران چپ را درگیر می کند و در موارد زیر غالب است:

• دختران
• فرزندان اول
• نوزادانی که در حالت بریچ متولد می شوند (به ویژه در حالی که پاها از شانه ها بالاتر هستند).
• سابقه خانوادگی DDH (والدین یا خواهر و برادر)
• الیگوهیدرامنیوس (سطح پایین مایع آمنیوتیک)

علائم:

برخی از نوزادانی که با دررفتگی مفصل ران متولد می شوند، هیچ علامت ظاهری ندارند. اگر کودک موارد زیر را دارد به پزشک متخصص اطفال مراجعه شود:

• پاها با طول های مختلف
• بروز چین های ناهموار روی ران
• تحرک یا انعطاف پذیری کمتر در یک طرف
• لنگیدن، راه رفتن روی انگشتان پا یا با دست و پا زدن راه رفتن

تشخیص:

پزشکان بیشتر موارد DDH را در طول معاینات کودک پیدا می کنند. اگر نوزاد دارای علائم DDH باشد یا خطر بیشتری برای آن داشته باشد، پزشک آزمایشاتی را تجویز می کند.

دو آزمایش به پزشکان کمک می کند تا DDH را بررسی کنند:

اولتراسوند: با استفاده از امواج صوتی تصاویری از مفصل ران نوزاد ایجاد می کند. این روش برای نوزادان زیر 6 ماه مناسب است. به این دلیل که بیشتر مفصل لگن نوزاد غضروف نرم است که در عکس برداری با اشعه ایکس ظاهر نمی شود.

اشعه ایکس: در نوزادان بالای 4 تا 6 ماه بهتر عمل می کند. در این سن، استخوان های آن ها به اندازه ای شکل گرفته است که در عکس اشعه ایکس دیده شود.

درمان:

هدف از درمان این است که گوی ران را در کاسه لگن قرار داده و آن را در آن جا نگه دارند، بنابراین مفصل می تواند به طور طبیعی رشد کند.

جراح ارتوپدی درمان را بر اساس سن کودک انتخاب می کند. گزینه های درمانی عبارتند از:

• بریس
• گچ گیری بسته
• جراحی باز و گچ گیری

یک بریس یا گچ، ران را در محل خود نگه می دارد و در هر دو طرف قرار می گیرد، حتی اگر فقط یک مفصل ران آسیب دیده باشد.

• بریس:

درمان نوزادان زیر 6 ماه معمولاً بریس است. بریس مورد استفاده بیشتر پاولیک هارنس است. دارای بند شانه ای بوده که به رکاب های متصل به پا چسبانده می شود. پاهای کودک را در موقعیتی قرار می دهد که گوی مفصل ران را به داخل کاسه لگن هدایت می کند.

درمان با پاولیک هارنس اغلب حدود 6 تا 12 هفته طول می کشد. نوزاد در حالی که از بریس استفاده می کند، هر 1 تا 3 هفته یکبار با اولتراسوند مفصل ران معاینه می شود. در طول ویزیت، پزشک می تواند بریس را در صورت نیاز تنظیم کند.

بریس معمولاً برای ثابت نگه داشتن لگن کار می کند. اکثر نوزادان نیازی به درمان دیگری ندارند. به ندرت، بریس قادر به نگه داشتن گوی در کاسه لگن نیست. سپس، پزشکان ممکن است یکی از موارد زیر را انجام دهند:

1. گچ گیری بسته
2. جراحی باز و گچ گیری

• گچ گیری بسته:

کودک ممکن است نیاز به گچ گیری بسته داشته باشد اگر:

• بریس در نگه داشتن گوی ران در کاسه لگن موفق نباشد.
• کودک بعد از 6 ماهگی شروع به بهبود کند.

برای گچ گیری بسته نوزاد، پزشک از دارو بیهوشی عمومی استفاده می کند تا در طی این روش بخوابد و احساس درد نکند. سپس پزشک تزریق رنگ کنتراست به داخل مفصل را انجام می دهد تا قسمت غضروفی گوی دیده شود. پس از آن استخوان ران نوزاد را حرکت می دهد به طوری که گوی مفصل به جای خود در حفره باز گردد. نوزاد برای 2-4 ماه از گچ استفاده می کند. گاهی اوقات، جراح ارتوپدی در حین گچ گیری بسته، عضله سفت در کشاله ران را نیز شل می کند.

• جراحی باز و گچ گیری:

کودک ممکن است نیاز به جراحی باز داشته باشد اگر:

• گچ گیری بسته در نگه داشتن گوی درکاسه موفق نباشد.
• کودک هنگام شروع پروسه درمان بزرگتر از 18 ماه باشد.

در طی یک جراحی باز، کودک تحت بیهوشی قرار می گیرد. سپس جراح بریدگی روی پوست ایجاد کرده و ماهیچه ها را برای دیدن مستقیم مفصل ران از مسیر خارج می کند. گوی را به جای خود باز می گرداند. برش جراحی با بخیه زیر پوستی بسته می شود. کودک 6 تا 12 هفته از گچ استفاده می کند.

گاهی اوقات، جراح ارتوپدی نیز جراحی را روی استخوان لگن انجام می دهد تا حفره مفصل ران را عمیق تر کند، به ویژه برای کودک بالای 18 ماه.

عوارض:

• کودکانی که تحت گچ گیری قرار می گیرند، ممکن است در راه رفتن تأخیر داشته باشند. با این حال هنگامی که گچ برداشته می شود، پیشرفت راه رفتن به طور معمولی صورت می گیرد.
• بریس پالویک هارنس و سایر وسایل ممکن است باعث تحریک پوست در اطراف بندها شوند و تفاوت در طول پا همچنان باقی بماند. اختلالات رشد استخوان ران فوقانی نادر است اما ممکن است به دلیل اختلال در خون رسانی به ناحیه رشد استخوان ران رخ دهد.
• حتی پس از درمان مناسب، کاسه کم عمق ممکن است همچنان ادامه داشته باشد و در اوایل کودکی برای بازگرداندن آناتومی طبیعی مفصل ران، جراحی لازم باشد.

نسخه اصلی مطلب درمان دررفتگی مادرزادی لگن در نوزادان با بریس را در سایت دکتر بیژن فروغ بخوانید.

---