علائم آرتروز زانو، تشخیص و درمان

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

بیش از صد نوع آرتریت (arthritis) شناخته شده است که شایع ترین آن استئوآرتریت در زانو یا آرتروز زانو است. آرتروز یک بیماری پیش رونده است که معمولا پس از سنین میانسالی خود را بروز می دهد و علت آن تخریب تدریجی غضروف های زانو است. این بیماری در کودکان نیز ممکن است بروز کند و درمانی که بتواند آسیب های واردشده را بهبود ببخشد در حال حاضر وجود ندارد اما می توان با روش های درمانی موجود از پیشرفت آن جلوگیری کرد و یا ساختارهای طبیعی را برداشته و با ساختارهای مصنوعی یا ایمپلنت ها جایگزین کرد. در این مطلب نگاهی کلی به علائم، روش تشخیص و نیز درمان آرتروز زانو خواهیم داشت.

علائم شایع آرتروز زانو چیست؟

افزایش تدریجی میزان درد زانو:

اگرچه برخی افراد دردهای ناشی از آرتروز زانو را بصورت ناگهانی و بدون سابقه ی قبلی تجربه می کنند اما معمولا و در بیشتر افراد این دردها به تدریج شروع می شوند و با گذشت زمان افزایش می یابند. مشخصه ی اصلی این دردها این است که در هنگام صبح یا زمانی که فرد پس از مدتی سکون و عدم فعالیت شروع به فعالیت می کند خود را نشان می دهند. این دردها در هنگام بالارفتن از پله ها، راه رفتن در سطح صاف، برخاستن پس از نشستن طولانی و نیز پس از نشستن طولانی مدت خود را بروز می دهند. درد زانو که منجر به بیدارشدن از خواب شود نیز می تواند از نشانه های آرتروز زانو باشد. پیشرفت دردهای ناشی از آرتروز زانو ممکن است تدریجی و با سرعت پایین یا سریع و در زمان کوتاه باشد. همچنین ممکن است این دردها برای مدتی ثابت و بدون تغییر در شدت باشند و پس از چند سال دوباره شروع به پیشرفت کنند.

معمولا دردهای ناشی از آرتروز زانو با استرس، هوای سرد و نیز پس از فعالیت شدید افزایش می یابند. با توجه به اینکه آرتروز زانو علائم بسیار مشابهی با روماتوئید آرتریتیس یا روماتیسم دارد بنابراین لازم است برای تشخیص دقیق علت بیماری در هنگام بروز درد به پزشک مراجعه گردد.

ورم زانو:

التهاب زانو یکی از علائم پس از ایجاد آتروز زانو است که می تواند منجر به تجمع مایعاتی در زانو شده و در نهایت به بادکردن و ورم زانو منجر شود. ورم زانو در اثر آرتروز زانو معمولا پس از مدتی عدم تحرک مثلا در هنگام صبح و پس از بیدارشدن از خواب افزایش می یابد. این علامت نیز بین آرتروز زانو و روماتیسم مشترک است.

قفل شدن زانو:

تخریب ساختارهای پایدارکننده ی زانو و ناپایدری آن از نتایج افزایش آسیب های زانو پس از گذشت زمان است. در نتیجه ی تخریب این ساختارهای پایدارکننده ی زانو عملکرد زانو دچار اختلال شده و قفل می شود. قفل شدن زانو به این معنی است که به راحتی نمی توان آن را خم یا باز کرد.

صدادادن زانو:

زمانی که زانو به آرتروز دچار باشد ممکن است هنگام باز یا بسته کردن صدا دهد. این صداها در اثر تخریب ساختارهای غضروفی زانو ایجاد می شوند که مسئول تسهیل حرکت زانو هستند. البته باید توجه داشت که صدادادن زانو لزوما به معنی تخریب ساختار غضروفی زانو نیست و معمولا صدادادن زانو همراه با درد است زیرا ساختارهای غضروفی از بین رفته و استخوان ها بر روی هم ساییده می‎شوند.

کاهش بازه ی حرکت زانو:

آسیب های واردشده به زانو ممکن است مانع این شوند که زانو به راحتی باز یا بسته شود. در این حالت نشست و برخاست برای فرد دشوار می شود

تغییر شکل زانو:

ممکن است در اثر آرتروز زانو عضلات اطراف زانو ضعیف شوند و شکلی فرورفته به خود بگیرند. گاهی نیز ممکن است زاویه ی دو زانو نیز نسبت به هم تغییر کند.
مشکلاتی که تنها با تصویربرداری مشخص می شوند: برخی از مشکلات زانو برای فرد قابل تشخیص نیستند و تنها با تصویربرداری اشعه ایکس قابل تشخیص هستند. از جمله ی این آسیب ها می توان به تخریب غضروف زانو و کاهش فضای مفصلی اشاره نمود.

تشخیص آرتروز زانو چگونه انجام می شود؟

روش های مختلفی برای تشخیص آرتروز زانو وجود دارند. در ابتدا لازم است تا سوالاتی کلی در مورد شرایط زانو توسط پزشک پرسیده شود. بررسی های اولیه شامل تست فیزیکی زانو هستند و تست های تشخیص شامل تصویربرداری و آزمایشات کلینیکی می شوند.
تست فیزیکی برای تشخیص آرتروز زانو: تست فیزیکی توسط پزشک انجام می شود و شامل بررسی موارد زیر است:

ورم مفصل، گرم بودن و قرمزی (این موارد نشانگر التهاب زانو هستند)
حساسیت زانو و احساس درد در اطراف آن
بازه ی حرکتی زانو
ناپایداری زانو
درد هنگام اعمال نیرو بر زانو
علائم آسیب عضلات، تاندون ها و رباط های زانو
آسیب سایر مفاصل زانو (در صورتی که علائم التهابی و آرتریتیس در سایر مفاصل نیز خود را نشان دهند احتمال بروز روماتیسم بیشتر است).
صدادادن زانو هنگام حرکت دادن آن

بررسی این علائم برای ایجاد اطلاعات اولیه از نوع آسیب و تعیین تست های تکمیلیِ موثر است.

تصویربرداری برای تشخیص آرتروز زانو

تصاویر به کاررفته برای تشخیص آرتروز زانو شامل موارد زیر هستند:

اشعه ی ایکس: معمول ترین نوع تصویربرداری برای تشخیص آرتروز زانو تصویربرداری اشعه ی ایکس است. این نوع تصویربرداری موجب ایجاد تصویر از ساختارهای سفت بدن مانند استخوان ها می شود. تغییر شکل استخوان ها، کاهش فضای مفصلی و ایجاد زائده های استخوانی از علائم آرتروز زانو هستند که می توان با تصویربرداری اشعه ی ایکس تشخیص داد.
تصویربرداری MRI (اِم آر آی): گاهی برای بررسی بافت های نرم تر از تصویر ام آر آی استفاده می گردد.
تصویربرداری سی تی (CT scan): در موارد کمتری ممکن است از تصویربردای سی تی نیز استفاده شود. این روش نیز از اشعه ی ایکس استفاده می کند اما تصویر ایجادشده و تحلیل آن با تصاویر اشعه ی ایکس معمول متفاوت است.
تست های کلینیکی برای تشخیص آرتروز زانو: این نوع آزمایشات برای تشخیص نوع آرتروز مفصل به کار می روند و نتایج آنها برای روماتیسم یا سایر انواع آرتروزها متفاوت است. این آزمایشات شامل آزمایش خون و آزمایش مایع مفصلی است.

روش درمان آرتروز زانو چگونه است؟

درمان هر نوع بیماری در مرحله ی اول به علت ایجاد آن وابسته است. هدف اولیه نیز در درمان آرتروز زانو شامل کاهش درد زانو، افزایش قدرت و تحرک مفصل و کنترل علائم و پیشرفت بیماری است. سه رویکرد اصلی درمانی برای آرتروز زانو وجود دارد که شامل تغییر سبک زندگی، استفاده از داروها و جراحی است.
تغییر سبک زندگی و درمان آرتروز زانو: این روش ها اگرچه نمی توانند آسیب های وارده بر زانو را بازسازی کنند اما می توانند سرعت تخریب مفصل و پیشرفت آرتروز زانو را کاهش دهند. تغییر سبک زندگی شامل عناصر مهم زیر است:

کاهش وزن از جمله در افراد چاق و دارای اضافه ی وزن.
محافظت از زانو با خودداری از نشستن به مدت طولانی، کفش های طبی استاندارد، استفاده از آتل یا عصا در صورت نیاز و نیز مصرف غذای مناسب.
ورزش و تمرینات فیزیکی مناسب و استاندارد که موجب تقویت عضلات مرتبط با زانو می شوند.
فیزیوتراپی
استفاده از کمپرس آب سرد و گرم که موجب کاهش التهاب می شود
استفاده از داروها جهت درمان آرتروز زانو: در صورتی که آرتروز زانو ناشی از بیماری روماتیسم باشد داروهای تجویزشده تخصصی تر هستند اما در آرتروز معمول (استئوآرتریت) از داروهای ضد التهاب، انواع مسکّن ها، داروهایی تزریقی به زانو که شامل کورتیکواستروئیدها هستند و نیز DMARDs بصورت رایج استفاده می شود.
جراحی برای درمان آرتروز زانو: در صورتی که روش های غیرتهاجمی بیان شده پاسخگوی نیاز فرد نباشند و فرد نتواند زندگی معمول خود را پی بگیرد از جراحی استفاده می شود.

جراحی های استفاده شده برای درمان زانو

آرتروسکوپی زانو که برای ترمیم منیسک زانو یا آسیب کشکک زانو به کار می رود
استئوتومی زانو که برای بهبود مشکلات ساختاری و شکل نامناسب استخوان ها ( پای پرانتزی یا ضربدری) به کار می روند.
جراحی تعویض مفصل زانو که در طی آن ساختارهای مصنوعی جایگزین بخش های طبیعی و آسیب دیده ی زانو می شوند.

هرچه روی سئوی سایت شما بهتر کار شود و مخاطبان هدف بیشتری پیدا کنید؛ شانس مراجعه به شما افزایش خواهد یافت. گروه نرم افزاری پزشک آنلاین دارای یک تیم تخصصی بهینه سازی وب سایت می باشد که با ارئه موفق ترین پروژه های سئو ، توانسته اند تجربیات مفیدی در این زمینه کسب نمایند. لطفا جهت هماهنگی و کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09128883465 تماس حاصل فرمایید.