حاملگی خارج رحمی همانطور که قبلا هم اشاره شد به بارداری در محلی خارج از محیط رحم گفته می شود که شایعترین محل آن لوله های فالوپ است. حاملگی خارج از رحم یکی از اورژانسهای زنان و مامایی است که در صورت عدم تشخیص به موقع میتواند فاجعه افرین باشد.
به محض تشخیص قطعی حاملگی نابجا ، بهترین متخصص و جراح زنان باید درمان را براساس محل و سایز توده و سایر یافته های بالینی شروع کند. درمان به صورت انتظاری ، طبی و جراحی براساس شرایط بیمار و توده انجام میشود . بیمارانی که وضعیت علایم حیاتی انها ناپایدار و علایم خطر را دارند باید بلافاصله تحت عمل جراحی قرار گیرند. بیمارانی که وضعیت پایداری دارند یا نسبتا بدون علامت هستند را میتوان بصورت سرپایی بررسی و درمان کرد.
رایج ترین روش و درمان ارجح در افراد با شرایط با ثبات ، درمان دارویی است و متوتروکسات ، پرمصرف ترین وبی خطرترین و مؤثرترین داروی مورد استفاده می باشد ، البته همه بیماران کاندید این نوع درمان نیستند. این دارو معمولا بصورت تک دوز در بیمارستان تزریق میشود وباعث توقف رشد سلولی و از بین بردن تدریجی بافت جفت و محصول حاملگی نابجا میشود.
1- در افرادی که شواهد و علایم دال بر پارگی لوله باشد به هیچ وجه نباید استفاده شود.
2- اندازه توده بزرگ باشد.
3- ضربان قلب جنین در سونوگرافی
4- شیردهی
5- بیماری خونی ، کبدی و کلیوی در بیمار
6- بارداری داخل رحمی همزمان
درمان جراحی در مواردی که متخصص و جراح زنان تصمیم بگیرد روش درمانی مؤثر و رایجی است.جراحی میتواند بصورت باز ( لاپاراتومی ) و یا بسته ( لاپاراسکوپی ) انجام شود. بسته به شرایط و امکانات موجود ، یکی از این روشها انتخاب میشود. هر دو روش جراحی باز و بسته و حفظ کردن یا برداشتن لوله معایب و مزایایی دارند و بهترین روش جراحی توسط جراح زنان بطور اختصاصی برای هر فرد با توجه به شرایط انتخاب میشود.
متخصص و جراح زنان موقع جراحی بسته به سایز توده، سابقه بارداری های قبلی ، وضعیت باروری و سالم بودن یا پاره بودن لوله و سابقه نازایی ، ممکن است قادر به حفظ لوله یا مجبور به برداشتن وخارج کردن لوله باشد. در صورتی که لوله آسیب زیادی دیده باشد و یا دچار پارگی شده و یا فرد بیمار دیگر قصد بارداری در آینده نداشته باشد باید لوله برداشته شود.اما اگرلوله پاره نشده و بیمار بخواهد قدرت باروری خود راحفظ کند و لوله سالم به نظر برسد متخصص زنان میتواند لوله را حفظ کند.
درمان حاملگی خارج رحم را میتوان به دو روش انجام داد. رویکرد جراحی مناسب به پایداری وضعیت حیاتی بیمار، سایز و محل توده نابجا و تجربه جراح دارد.لاپاراتومی یا جراحی باز درصورتی ارجحیت دارد که علایم حیاتی بیمار پایدار نبوده و باز کردن سریع شکم ضروری باشد. در مواردی که بیمار سابقه جراحی قبلی و احتمال چسبندگی وسیع شکم و لگن داشته باشد جراحی باز ارجح است.در مواردی که جراح زنان متبحر و ماهر در لاپاراسکوپی باشد و مواردی که سایز حاملگی لوله ای کوچک باشد و سایر شرایط بیمارمحدودیتی ایجاد نکند انجام لاپاراسکوپی اقدام بهتری است.
جهت پیگیری پس از درمان دارویی لازم است غلظت بتا HCG در فواصل تعیین شده اندازه گیری شود.در صورتی که میزان کاهش یافتن آن کافی نباشد ممکن است تزریق دوز دیگری از دارو لازم باشد.پس از درمان جراحی نیز تیتراژ بتا بایستی چک شود و در صورت کاهش ناکافی ، درمان دارویی هم تجویز میشود.
در صورتی که سابقه حاملگی خارج رحمی و یا مشکلات لوله ای را دارید می توانید جهت بهترین درمان حاملگی خارج رحمی و باروری به کلینیک دکتر منصوره پژمان منش ، بهترین جراح زنان و فوق تخصص ناباروری مراجعه فرمایید.