ستون فقرات گردنی از روی هم قرار گرفتن هفت مهره بوجود می آید. بجز دو مهره اول ، بین بقیه مهره های گردنی ، دیسک بین مهره ای قرار دارد. دیسک های بین مهره ای از یک هسته مرکزی (نوکلئوس) و بافت اطراف ( آنولوس) تشکیل یافته اند.
جابجایی هسته دیسک ایجاد فتق دیسک و یا هرنی دیسکال را می نماید. هرنی دیسکال گردنی عمدتا در دیسک های تحتانی ستون مهره ای گردن ایجاد میشود .شایعترین آن، دیسک های بین مهره ای C5-C6و C6--C7 میباشند.
اکثر دیسک های گردنی در قسمت طرفی به سمت راست و یا چپ هرنیه میشوند و کمتر در خط وسط بیرون میزنند . بیرون زدگی دیسک های گردنی طرفی سبب فشار به ریشه های عصبی گردنی و بیرون زدگی خط وسط سبب فشار به نخاع گردن می گردند.
شایعترین علامت دیسک های بیرون زده گردنی درد گردن با انتشار به اندام های فوقانی میباشد. این درد در ابتدا معمولا بسیار شدید و بعضا برای بیمار غیر قابل تحمل است .فشار به ریشه های عصبی گردنی ممکن است سبب بروز علایم حسی و حرکتی در اندام های فوقانی گردد. این علائم بصورت اختلال حس اغلب در انگشتان و ضعف و کاهش قدرت اندام فوقانی میباشد. اگر دیسک بیرون زده سبب فشار به نخاع گردد ، علایم عصبی در اندام ها ایجاد میشود. بیمار بعلت کاهش قدرت اندام های تحتانی قادر به راه رفتن نبوده و اختلال حس و حرکت در اندام های فوقانی نیز ممکن است ایجاد شود. شیوع دیسک های گردنی حدود یک دهم دیسک های کمری میباشد
اگر علایم بیمار صرفا درد و علایم عصبی خفیف باشد ، با بی حرکتی گردن و درمان های دارویی و در صورت لزوم فیزیوتراپی و کشش گردن اغلب بیماران بهبودی می یابند. در صورتی که با دوره کافی درمان های فوق بیمار بهبود نیابد و یا علائم عصبی قابل توجه وجود داشته باشد نیاز به اقدام جراحی میباشد.
در عمل جراحی باز که امروزه در دنیا متداول است ،دیسک بیرون زده خارج میشود. در انجام این عمل معمولا از روش قدامی دیسک خارج شده و بجای آن دیسک های مصنوعی جایگزین میشود . بعضی از جراحان ترجیح میدهند علاوه بر این با استفاده از پلاک و پیچ دو مهره مجاور را ثابت کنند.
در عمل جراحی باز اگر چه در اغلب موارد علائم بیمار بر طرف میگردد ولی احتمال بروز عوارض متعدد برای بیمار وجود دارد. از شایعترین این عوارض آسیب عصب recurrent laryngeal میباشد که در بیست در صد موارد اتفاق افتاده ولی در ۵ درصد بیماران علایم بصورت گرفتگی صدا و اختلال بلع ایجاد میشود که البته در اغلب آنها با گذشت زمان معمولا این علائم برطرف میشود . ضایعه عروق گردن و نخاع نیز از عوارض این عمل میباشد. در عمل باز بعلت فیکس شدن دو مهره در حدود بیست درصد موارد بطور تاخیری درد مزمن گردن و ضایعه دیسک های مجاور و تنگی کانال مهره ای ممکن است ایجاد شود.
اینجانب ازحدود ۵ سال قبل با استفاده از لیزر پلاسما با روشی ساده و بدون عارضه اقدام به درمان این بیماران نموده ام . تا کنون ۱۸۵ مورد عمل جراحی دیسک گردن در ۱۴۵ بیمار انجام داده ام. بهبودی این بیماران اغلب حین عمل شروع و پس از چند روز تا چند هفته کامل میشود. در بیماران عمل شده عارضه خاصی وجود نداشته است.
با این تکنیک اغلب بیماران هرنی دیسکال گردنی قابل مداوای قطعی میباشند.
در حال حاضر بعلت اینکه عمل جراحی دیسک با لیزر در کتاب تعرفه وزارت بهداشت ، در مورد دیسک های کمری ذکر شده ، بیمه ها از قبول پرداخت هزینه های بیماران امتناع کرده و بیماران حتی با داشتن بیمه تکمیلی مجبور به پرداخت هزینه بصورت آزاد میباشند. با توجه به راحتی انجام این عمل برای بیمار و نداشتن عارضه و بازگشت سریعتر بیمار به فعالیت و نداشتن عوارض تاخیری از مسئولین محترم وزارت بهداشت تقاضامندم نسبت به حل مشکل بیماران اقدام نمایند.
نسخه اصلی مطلب تشخیص بیرون زدگی دیسک های گردنی را در سایت دکتر احمد شکرچی زاده بخوانید.