ضررهای سونوگرافی و حفاظت در مقابل آنها

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

اگر سونوگرافی به دست پزشکان توانمند و باسواد و با تکنیک های معقول و دفعات مناسب انجام گیرد فاقد هر گونه ضرری خواهد بود. انجام سونوگرافی برای زمانهای طولانی، مقاصد غیر علمی و خصوصاً توسط افراد غیر پزشک و نا وارد پسندیده نیست. خانم های باردار باید به این موضوع توجه نمایند که جنسیت جنین و تصویر سه بعدی جنینی که در شکم شان وجود دارد اگر چه زیبا به نظر می رسد، لیکن نباید بیش از حد نظرشان را به این مسئله معطوف نموده و از پزشک شان بخواهند که فراتر از حد متعارف به انجام سونوگرافی بر روی آنان اقدام نماید . به نظر می رسد که انجام سه نوبت سونوگرافی در هفته های ۱۲ و ۲۶ و ۳۶ حاملگی لازم و کافی باشد.

سونوگرافی در هفته ۱۲ برای این انجام می شود که بدانیم آیا اصلاً جنینی وجود دارد یا نه ؟ آیا مغز جنین تشکیل شده است و آیا دوقلویی ها چند قلویی وجود دارد یا خیر. سونوگرافی در هفته ۲۶ برای تعیین دقیق سن و مطالعه بدن و حرکات جنین سونوگرفی هفته ۳۶ برای تعیین وضعیت قرارگیری جنین ( آیا عرضی قرار گرفته است، سرجنین رو به پائین است، پای جنین رو به پایین است و ... ) وضعیت جفت، بند ناف و مایع داخل کیسه آب و ... انجام می شود. در مواردی که وضعیت خاصی برای مادر یا جنین وجود داشته که یا پزشک معالج تشخیص دهد می توان دفعات انجام سونوگرافی در طی بارداری را افزایش داد.

عوارض سونوگرافی چیست ؟

تا به امروز تحقیقات نشان می دهد که فناوری اولتراسوند ایمن و بدون عوارض جانبی مضر است و گزارشی در مورد عوارض این سونوگرافی بر جنین گزارش نشده است. به ویژه اگر سونوگرافیست شما پروتکل های استفاده از دستگاه را رعایت کند، هیچ مشکلی برای جنین و مادر ایجاد نمی شود.

آیا سونوگرافی خطر دارد ؟

سونوگرافی به عنوان یکی از ایمن ترین روش های تصویربرداری پزشکی شناخته می شود، بدون هیچ عارضه یا خطر شناخته شده ای. این تکنیک که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر دقیق از اندام های داخلی استفاده می کند، بی خطر بوده و هیچ تابشی مضری را به بدن ارسال نمی کند.

آیا سونوگرافی برای جنین ضرر دارد ؟

از آنجایی که اولتراسوند به جای اشعه از امواج صوتی استفاده می کند، از اشعه ایکس ایمن تر است. محققان هیچ عوارض خطرناکی در بارداری و مرتبط با آن پیدا نکرده اند. این تکنیک، که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر دقیق از اندام های داخلی استفاده می کند، بی خطر بوده و هیچ تابشی را به بدن ارسال نمی کند. به دلیل غیرتهاجمی بودن، سونوگرافی برای زنان باردار، گزینه ای ایده آل و بی خطر است.

پیشگیری از عوارض احتمالی سونوگرافی

سونوگرافی عوارض جانبی شناخته شده ای ندارد؛ اما همیشه توصیه می شود قبل از انجام آن با پزشک خود مشورت کنید تا اطمینان حاصل شود که برای شرایط خاص شما مناسب است. مدت قرار گرفتن در معرض انرژی های دخیل در سونوگرافی باید کمتر از 40 دقیقه باشد. تا حد ممکن از انجام سونوگرافی داپلر، سه بعدی و چهار بعدی در بارداری خودداری کنید؛ زیرا این نوع سونوگرافی ها گرمای بیشتری ایجاد می کنند. اگر به تعداد سونوگرافی بیشتری در بارداری نیاز دارید، سونوگرافی دو بعدی مناسب تر است.

نتیجه گیری

انجام سونوگرافی های مکرر و طولانی بنا به علل غیر علمی از قبیل تعیین جنسیت جنین آن هم توسط افراد غیر علمی پزشک و غیر متخصص در زمان بارداری توصیه نمی شود. مع هذا هیچگونه گزارشی دال بر عوارض بالینی سونوگرافی گزارش نشده و استفاده از سونوگرافی طبق نظر پزشک معالج با رعایت حد اعتدال کاملاً بی ضرر است.