خال اوتا و ايتو چيست ؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

خال مادرزادی (naevus) نوعی بد شکلی محدود ماندگار در بخشی از پوست است. خال مادرزادی اغلب از بدو تولد وجود دارد که به برخی انواع آن ماه گرفتگی (birthmark) نیز گفته میشود. خال مادرزادی که از سلولهای رنگدانه ای که ملانین ( ملانوسیت ) تولید میکنند تشکیل شده است ، خال ملانوسیتی نام دارد.خال اوتا، خال ایتو و خال هوری خالهای ملانوسیتی با رنگ بندی خاکستری / آبی یا قهوه ای / خاکی هستند. سلولهای این خالهای مادرزادی اغلب در اعماق درم ( میان پوست ) وجود دارند ( نوعی درمال ملانوسیتوز یا لکه مغولی ) .

خال اوتا در ناحیه پیشانی و صورت ( اطراف چشم ) ایجاد میشود. ممکن است در چشم ( قرنیه ، شبکیه ، عنبیه ) بخشهای پر رنگدانه دیده شود.خال هوری مشابه خال اوتا است با این تفاوت که در هر دو طرف صورت دیده میشود. خال ایتو در شانه و بالای بازو دیده میشود.درمال ملانوسیتوز در هر جایی در بدن از جمله داخل دهان ممکن است ایجاد شود.

چه کسانی در خطر درمال ملانوسیتوز قرار دارند ؟
هنوز علت دقیق ایجاد این لکه ها مشخص نیست. جهشهای خاصی در درمال ملانوسیتوز شناسایی شده است که اغلب درGNAQیاGNA11 می باشد. محققان بیان میدارند هورمونها در ایجاد این لکه ها نقش دارند. تصور میشود نقش تشعشع فرا بنفشکم است چرا که به ملانوسیتهای عمقی پوست نمی رسد.خال اوتا بسیار شایعتر از خال ایتو است. این خالها در 50% از موارد از بدو تولد وجود دارند اما ممکن است در دوره نوجوانی یا بزرگسالی نیز بروز کنند. خال هوری از بدو تولد دیده نمیشود بنابراین نوعی ملانوسیتوز اکتسابی است.خال اوتا و ایتو در افراد آسیایی بیشترین شیوع را دارد. در ژاپنی ها 0.2 تا 6 درصد از مردم خال اوتا دارند. این وضعیت در زنان شایعتر است. هر دو نوع این خالهای مادرزادی در افراد سفید پوست نامتداول است.

علائم و نشانه های درمال ملانوسیتوز چیست ؟
در تمام انواع درمال ملانوسیتوز ، خال رنگهای مختلفی ممکن است داشته باشد از جمله بنفش قهوه ای ، بنفش آبی یا سبز آبی . خال هایی که از کودکی ایجاد میشوند ممکن است تا بزرگسالی به تدریج رشد کرده و تیره تر شوند.مطابق با شرایط محیطی یا شخصی، رنگ خال ممکن است تغییر کند مثلا با خستگی، قاعدگی، قرار گیری در هوای داغ ممکن است به نظر برسد رنگ خال تغییر میکند.

در صورتی که چشم تحت تاثیر ملانوسیت قرار گرفته باشد، در موارد نادر باعث بروز گلوکوم ( آب سیاه ) میشود. در موارد بسیار نادر از درمال ملانوسیت ممکن است ملانومای بد خیم ایجاد شود. این مورد بیشتر در افراد سفید پوست اتفاق می افتد. ملانومای چشمی در عنبیه، کره چشم، مغز، مشیمیه، جسم مژگانی و عصب بینایی مربوط به خال اوتا گزارش شده است.

تشخیص درمال ملانوسیتوز چگونه است ؟
تشخیص این وضعیت معمولا با مشاهده تغییر رنگ تیپیکال پوست صورت میگیرد. این وضعیت بر اساس ناحیه تحت تاثیر، دسته بندی میشود.در برخی از بیماران ممکن است نمونه برداری از پوست انجام شود تا وجود ملانوسیتها در درم تایید گردد.سایر وضعیتهای پوستی که منجر به لکه های خاکستری یا مایل به آبی در پوست میشوند نیز باید هنگام تشخیص مد نظر قرار بگیرند. از جمله این وضعیتها عبارتند از :
- خال آبی : رنگدانه دار شدن ناشی از دارو ( به علت مصرف آنتی بیوتیک مینوسایکلین یا تتراسایکلین )
- ملاسما
- رنگدانه دار ( تيره ) شدن پس از التهاب
- لیکن پلان پیگمنتوز ( رنگدانه ای ) و درماتوز خاکستری (ashy dermatosis)

روشهای درمانی ملانوسیتوز چیست ؟
درمانهای ملانوسیتوز به صورت زیر است :
پوشاندن لکه های تغییر رنگ یافته با مواد آرایشی
درمان با لیزر (معمولا با استفاده از لیزر ان دی یاگ 1064 نانومتر یا لیزر روبیQSو نور شدید پالسی یا آی پی ال ) این روش بر اساس تخریب ملانوسیتهای لایه میان پوست عمل میکند.

اغلب ترکیبی از درمانها لازم است. لیزر درمانی در افرادی که پوست روشن دارند بیشتر از افراد با پوست تیره موثر است.متاسفانه پس از درمان ضایعه با لیزر، بازگشت آن متداول بوده و گاهی اوقات منجر به تیره تر شدن لکه میشود. در صورتی که چشم تحت تاثیر بیماری قرار گرفته باشد معاینه مرتب چشم برای شناسایی زود هنگام آب سیاه باید صورت بگیرد.توجه داشته باشید هر گونه تغییر در خال باید توسط متخصص پوست ارزیابی شود.

برای دیدن تصاویر بیشتر به قسمت تصاویر در سایت مراجعه کنید