بیماری پوستی گال یا جرب چیست؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

بيماري گال يا جرب (Scabies) يك بيماري عفوني خارش دار و عامل آن بندپايي از گروه مايت ها يا هيره ها به نام ساركوپتس اسكاپيه است. مايت ها موجوداتي شبيه كنه اما بسيار كوچكتر و ميكروسكوپي هستند و اندازه ماده هاي آنها در حدود 3/0 ميلي متر است.

اين بيماري شايع ترين بيماري پوستي خارش دار در جهان است و سالانه بيش از 300 ميليون نفر در دنيا به آن مبتلا مي شوند. مايت نر كه اندازه اش تقريبا نصف ماده است پس از بارور كردن جنس ماده، بعد از مدت كوتاهي مي ميرد. محل زندگي انگل داخل پوست انسان است و پس از انتقال به ميزبان، قسمت سطحي پوست بدن را به صورت عمودي سوراخ كرده و سپس به ايجاد تونل در سطح افقي مي پردازد.

به طوري كه در هر شبانه روز حدود دو تا سه ميلي متر پيشروي مي كند و تخم هايش را داخل آن قرار مي دهد. هيره ماده در طول زندگي چهار تا پنج هفته اي خود درون نقب هاي داخل جلدي 40 تا 50 تخم مي گذارد كه بعد از سه تا پنچ روز حدود 10 درصد آنها باز مي شوند و لاروهايي از آنها خارج مي شوند كه از سلولهاي پوست تغذيه كرده و تونل هاي جديدي را ايجاد مي كنند و نهايتا به هيره بالغ تبديل مي شوند. دوره زندگي هيره از تخم تا تولد 10 تا 24 روز طول مي كشد.

راه اصلي انتقال : تماس نزديك حداقل براي 15 دقيقه با افراد آلوده و انتقال از طريق وسايل آلوده راه اصلي انتقال است. ساير راه هاي انتقال بيماري شامل موارد زير است :

1) خوابيدن در بستر ديگران

2) زندگي در محيط هاي اجتماعي شلوغ

3) انتقال از راه لباس و يا وسايل آلوده مثل لباس خواب

4) بازي كودكان با يكديگر مخصوصا در مهد كودك ها

5) نگهداري از اشخاص آلوده

چه افرادي بيشتر در معرض ابتلا به گال مي باشند؟ عامل گال مي تواند تمام افراد يك خانوده را در هر سني كه باشند مبتلا كند. بيماري بيشتر از افرادي شروع مي شود كه تماس نزديك با فرد بيمار دارند. بچه هاي كمتر از 15 سال حساس هستند و معمولا اولين كساني كه در خانه علامت دار مي شوند، بچه هاي كوچك زير 15 سال مي باشند.

علايم بيماري : نشانه اصلي بيماري خارش است. خارش معمولا شبانه و شديد است و هنگام خواب در بستر كه بدن شخص گرم مي شود، اتفاق مي افتد. انگل ها در اثر گرم شدن محيط و در بعضي مواقع به دنبال گرفتن دوش آب گرم نيز فعال شده و خارش شروع مي شود. علايم ديگر شامل ضايعات پوستي قرمز رنگ و برجسته، تورم موضعي، بثورات جلدي و تونل هاي زير پوستي به طول 3 تا 15 ميلي متر است، دانه هايي به شكل مرواريد كه محتوي مايع شفاف بوده و هاله اي قرمز رنگ دور آن را احاطه كرده روي پوست پديد مي آيند كه اندازه هر يك از دانه ها كه به صورت تاول قابل ديدن است معمولا به اندازه ته سنجاق مي باشد و ممكن است به علت خاراندن زياد شكل خود را از دست داده و به صورت اثرات خراش يا به صورت زخم هايي در محل هاي آلوده ديده شود. هيره ها نقاطي از بدن انسان كه داراي پوست ظريف، چين خورده و مرطوب است مانند پشت، كف دست ها، بين انگشتان، مچ، آرنج، زير بغل و ناحيه كمر را آلوده مي كنند. در شير خواران صورت، كف و قوزك پا نيز ممكن است درگير شود.

راه هاي پيشگيري : با توجه به اينكه ابتلا به بيماري گال مستقيما به عدم رعايت بهداشت فردي و گروهي و نداشتن آگاهي هاي لازم بهداشتي مربوط مي شود بنابراين آموزش بهداشت به گروه هاي زير ضروري است :

1) دانش آموزان

2) مسئولان و ساير كاركنان مدارس

3) اولياي دانش آموزان

اين گروه ها بايد با روش هاي زير آشنا شوند :

1) رعايت بهداشت فردي و پاكيزه نگاه داشتن لباس

2) اجتناب از پوشيدن لباس هاي زير ديگران

3) جدا سازي بيمار تا بهبودي كامل

4) بيماريابي در ساير افراد خانواده زيرا معمولا بقيه افراد خانواده مبتلا مي شوند

5) درمان صحيح و كامل مبتلايان

6) سم پاشي محل زندگي هيره

گاهي اوقات اگر درمان و پيشگيري غلط انجام شود، گال مزمن مي شود و ضايعات جلدي به صورت تاول هاي بسيار خارش دار در بدن باقي مي ماند.

نقل از هفته نامه سلامت