شایعترین مشکل دوران بارداری تهوع استفراغ است که در حدود 50 تا 70 درصد موارد رخ می دهد.ویار حاملگی شایعنرین شکایت خانمهای باردار در زمان مراجعه به متخصص زنان و زایمان می باشد. تهوع و استفراغ باردارى را به تغييرات هورمونى بخصوص افزایش استروژن وهورمون حاملگی نسبت مى دهند. اغلب در سه ماهه اول باردارى بروز کرده و تا هفته 16 باردارى بهبود مى يابد اما در 5 - 10 % موارد ممكن است تهوع و استفراغ تا پايان باردارى ادامه یابد. ازآنجايى كه اين مشكل در صبح ها تشديد مى شود، به آن بيمارى صبحگاهى گفته می شود.
شدت ویار حاملگی ممکن است که به حدی باشد با زندگی عادی خانم باردار تداخل کند.در صورتی که ویار مانع تغذیه کافی و مناسب شود ممکن است منجر به وزن نگرفتن و حتی کاهش وزن مادر باردار شود.کاهش وزن اوایل بارداری معمولا بعدا جبران شد ه و مانعی ندارد اما در صورت ادامه یافتن در طول دوران بارداری ممکن است منجر به عوارضی همچون کم وزنی نوزاد ، سقط ، زایمان زودرس و مرده زایی شود.
تهوع باردارى در موارد خفیف معمولا با رعایت یکسری توصیه ها و درمانهای ساده بهبود می یابد و تنها در زمانی نیازمند پیگیری فوری است که باعث کاهش وزن شود چرا که ممکن است باعث عوارضی از جمله کم وزنی نوزاد ، زایمان زودرس ، سقط جنین و مرده زایی شود .در مواردی که تهوع استفراغ شدید بوده و عدم تحمل خوراکی وجود دارد بستری در بیمارستان توصیه میشود.
1- بهتر است از خالی بودن و پرشدن و سنگین شدن معده اجتناب شود.
2- حجم غذا کاهش و تعداد وعده های غذایی افزایش یابد ( حداقل 5-6 وعده درروز )
3- قبل از برخاستن از رختخواب ، بيسكويت يا نان خشك مصرف كرده و پس از 15 دقيقه از رختخواب برخاسته و صبحانه سبک و زود هضم صرف شود.
4- استفاده از كربوهيدراتهاى زود هضم و مصرف پروتئين مفيد است.
5- از خوردن غذاهاى پر ادويه، سرخ شده، نفاخ، حجيم و دير هضم اجتناب شود.
6- از مصرف همزمان غذا و مايعات خوددارى شود .
7- غذاها و مايعات سرد بيش از نوع گرم آنها قابل تحمل مى باشند بنابراین از غذاهاى سرد با دماى يخچال استفاده شود .
8- از غذاهايي كه بوى محرک دارند اجتناب شود.
9- به آرامى غذا بخورند.
10- به مدت طولانى گرسنه نمانند.
11- از بوى تند برخى غذاهاو ساير بوهاى آزاردهنده اجتناب كنند.
12- مواد غذایی حاوى كربوهيدرات پيچيده نظير نان برشته، بيسكويت نمكى ( كراكر ) ، نان خشک يا نان سوخارى مصرف شود.
13- در تهوع واستفراغ شديد حمايت روانى مادر توسط اطرافيان خصوصا همسر خانم باردار توصيه می شود.
مصرف ویتامین B6 و همچنین مصرف زنجبیل که حتی بصورت دارو نیز موجود است در کاهش تهوع بسیار کمک کننده است. در صورت شدید تر بودن و عدم بهبود ، توسط پزشک متخصص زنان و زایمان شما داروهای دیگری تجویز خواهد شد. مصرف آنتی اسیدها البته با نظر پزشک به خاطر کاهش اسید معده نیزموثر خواهد بود.
دکتر منصوره پژمان منش ، جراح و متخصص زنان و زایمان اصفهان، فوق تخصص ناباروری
نسخه اصلی مطلب تهوع استفراغ بارداری را در سایت دکتر منصوره پژمان منش بخوانید.