عوارض اسکلتی عضلانی دیابت در بیماران

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

دیابت، این بیماری هزار چهره تاثیرات مختلف و زیادی بر سیستم عضلانی اسکلتی بیماران مبتلا می گذارد که با ابتلای آنان به دیابت مرتبط است . آرتروپاتی های خاص دست و شانه از این دسته موارد هستند. البته ارتباط دیابت با استئوآرتریت دقیقا مشخص نیست و اطلاعات ضد و نقیضی در این رابطه و در منابع علمی به چشم می خورند...

ناهنجاری های دست: ناهنجاری های دست در بیماران دیابتی شایع هستند که نشان از تغییرات پاتولوژیک در عروق کوچک، بافت همبند و نورون های محیطی دارد. به طور مثال در یک مطالعه با بررسی ۱۰۰ بیمار سرپایی مبتلا به دیابت که به صورت تصادفی انتخاب شدند، اختلالات دست در ۵۰ بیمار مشاهده شد و در ۲۶ بیمار بیش از یک ناهنجاری وجود داشت.

علاوه بر این، ۲۵ نفر از ۵۰ بیمار مبتلا به نشانگان دست به دلیل گستردگی اختلال کاملا ناتوان شده بودند که به آنها انجام جراحی پیشنهاد شد. از دیگر اختلالات مشاهده شده می توان به نشانگان کارپال تانل، جمع شدگی دوپویترن ، تنوسینوویت فلکسور و محدودیت حرکت مفصل در حدود ۲۰ درصد بیماران اشاره کرد. در مطالعه دیگری با حضور ۲۰۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ و ۱۰۰ نفر از گروه شاهد، شیوع اختلال های دست یا شانه در بیماران دیابتی بیشتر بوده و تنها با طول مدت ابتلا به دیابت (و نه نوع دیابت) ارتباط داشت.

نشانگان کارپال تانل
این نشانگان که اختصارا"سي تي اس" نامیده می شود، یک اختلال دردناک است که گزارش شده تا ۲۰ درصد بیماران مبتلا به دیابت به آن دچار هستند، اما میزان بروز آن در افراد با محدودیت حرکت مفاصل به ۷۵ درصد نیز می رسد. از سوی دیگر، دیابت در ۶ تا ۱۷ درصد موارد مبتلا به این نشانگان گزارش شده و ممکن است "سي تي اس "در افرادی که در شرایط پره دیابت به سر می برند، شایع تر باشد. گیر افتادن عصب مدین احتمالا به دلیل تغییرات بافت همبند است که می تواند به محدودیت حرکت مفصلی هم منجر شود. نشانگان کارپال تانل با طول مدت ابتلا به دیابت مرتبط است اما ارتباطی با کنترل متابولیک، نفروپاتی یا رتینوپاتی ندارد .

جمع شدگی دوپویترن
جمع شدگی دوپویترن در اثر شرایط مختلفی ایجاد می شود، همچون عوامل نژادی و ژنتیکی، بیماری مزمن کبدی و دیابت. بر پایه شاخص هایی که برای تشخیص این اختلال به کار می رود، جمع شدگی دوپویترن در ۱۶ تا ۴۲ درصد بیماران سرپایی مبتلا به دیابت گزارش شده است. شیوع آن با سن و طول مدت ابتلا به دیابت افزایش می یابد .

فلکسور تنوسینوویت
تنوسینوویت تاندون فلکسور انگشت (انگشت ماشه) به وسیله تشکیل ندول قابل لمس و ضخیم شدگی لوکالیزه روی تاندون یا غلاف فلکسور و پدیده قفل شدن در بیماران مبتلا به دیابت تشخیص داده می شود. انگشت حلقه، انگشت میانی و شست نیز اغلب اوقات تحت تاثیر قرار می گیرند و بیشتر مواقع دوطرفه درگیر می شوند. در یک مطالعه، فلکسور تنوسینوویت در ۵ درصد از ۲۵۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع یک که در طیف سنی ۳ تا ۳۸ سال قرار داشتند، گزارش شده است. همچنین با بررسی ۱۰۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۱ یا ۲ که ۱۹ تا ۶۲ ساله بودند، مشخص شد این اختلال در ۲۰ درصد بیماران وجود دارد.

شیوع انگشت ماشه با طول مدت ابتلا به دیابت و نه کنترل متابولیک مرتبط است. تصور می شود اختلال های کلاژن که در اثر دیابت ایجاد می شوند، مسوول این امر هستند. شاید تزریق موضعی گلوکورتیکویید برای درمان مفید باشند، اما بعضی بیماران به تکرار عمل جراحی نیاز خواهند داشت.

اسکلروداکتیلیل دیابتی
اسکلروداکتیلیل را با ضخیم شدگی و حالت مومی شدن پوست که در سطح پشتی انگشت دیده می شود، تشخیص می دهند. این اختلال با محدودیت حرکت مفصلی مرتبط است، هر چند می تواند بدون درگیری مفصلی نیز رخ دهد. تغییر ات پوستی مشابه شرایطی است که در بیماری اسکلرودرما نیز دیده می شود، اما پدیده رینود، زخم شدن، کلسینوز وجود ندارد و اتوآنتی بادی ها هم منفی هستند که این وضعیت "سودواسکلرودرما" نامیده می شود. فراوانی تغییرهای پوستی با طول مدت ابتلا به دیابت مرتبط است، هر چند این تغییرات پوستی در کودکان دیابتی با ابتلای اخیر نیز توصیف شده است. به غیر از بهبود کنترل قند که آن هم تنها از نظر تئوری مفید است، هیچ درمان دیگری برای این اختلال وجود ندارد.

دیستروفی رفلکس سمپاتتیکاین اختلال که به عنوان نشانگان درد مرکب منطقه ای –
نیز شناخته می شود، به وسیله درد شدید یا احساس سوزش، بیشتر در نواحی دست و پا شناخته شده و با تورم، تغییرهای آتروفیک پوستی و علایم و نشانه های بی ثباتی وازوموتور همراه است. وقتی دست مبتلا می شود، ممکن است درد یا محدودیت تحرک شانه همان طرف هم وجود داشته باشد. دیستروفی رفلکس سمپاتیک می تواند دوطرفه باشد و تصاویر اختصاصی مربوط به آن حاکی از وجود استئوپورزهای تکه ای است. گفته شده این اختلال بیشتر در بیماران مبتلا به دیابت دیده می شود، اما شواهد بسیار کمی بر این ارتباط صحه می گذارند .

درد شانه
دو نوع اصلی مشکل شانه، یعنی کپسولیت چسبنده (جمود مفصل شانه) و پری آرتریت کلسیفیه (تاندینیت کلسیفیه) در بیماران دیابتی توصیف شده است. کپسولیت چسبنده در ۱۹ تا ۲۹ درصد بیماران مبتلا به دیابت (در مقایسه با فراوانی حدود ۵ درصد در افراد شاهد) دیده می شود. افزایش سن، طول مدت بیشتر ابتلا به دیابت، وجود محدودیت حرکت مفصل و جمع شدگی دوپویترن نیز با افزایش خطر کپسولیت دردناک مرتبط است.

از سویی، رتینوپاتی نیز در افراد دیابتی مبتلا به کپسولیت بیشتر دیده می شود، در حالی که این موضوع در مورد نوروپاتی و پروتئنیوری سنگین صادق نیست.برعکس موارد ذکر شده در بالا، در بررسی ۶۰ بیمار مبتلا به کپسولیت، دیابت آشکار یا نهان در ۱۷ مورد (۲۸ درصد) یافت شد. کلسیفیکاسیون بافت نرم همراه با پری آرتریت شانه نیز در بیماران دیابتی ۳ برابر بیشتر نسبت به افراد شاهد دیده می شود، هر چند یک سوم آنها بدون علامت هستند. کپسولیت چسبنده یک علت شایع درد شانه در بیماران مبتلا به دیابت است.

به طور مثال در یک گزارش به بررسی ۶۰ بیمار دیابتی مبتلا به درد شانه پرداخته شده که ۵۸ درصد آنها کپسولیت چسبنده داشتند، در حالی که ۲۸ درصد از تاندینیت رنج می بردند. ارتباط میان کپسولیت چسبنده و محدودیت حرکت مفصل یک فرض منطقی است، اما داده ها در این زمینه با هم هم خوانی ندارند. نتایج یک مطالعه دیگر پیشنهاد می کنند که این ارتباط در بیماران با از دست رفتن حرکت نسبتا بدون درد دیده می شود. محدودیت حرکت مفصل می تواند مفصل شانه را متاثر کند و بعضی از این بیماران ممکن است کپسولیت واقعی هم نداشته باشند .

استئوآرتریت
چاقی یک عامل خطر، هم برای ابتلا به استئوآرتریت زانو و هم برای دیابت نوع ۲ به حساب می آید. البته هنوز مشخص نیست که دیابت، به تنهایی و به طور مستقل از چاقی عامل خطر استئوآرتریت زانو نیز محسوب می شود یا خیر. از این رو انجام مطالعات بیشتر در این زمینه الزامی است .

آرتروپاتی نوروپاتی دیابتی
پاتوژنز این اختلال به خوبی شناخته نشده، اما احتمالا ترکیبی از عوامل مکانیکی و عروقی ناشی از نوروپاتی محیطی دیابتی در آن دخیل است. به طور مثال فقدان حس ثانویه به نوروپاتی محیطی می تواند در نتیجه شلی لیگامانی، افزایش محدوده حرکت مفصل، ناپایداری و صدمه به وسیله ترومای خفیف حاصل شود. این اختلال ها اغلب مفاصل پا و مچ پا را درگیر می کنند. از دیگر مفاصل درگیر می توان به تارسوس و تارسومتاتارسال، مفاصل متاتارسو فانژیال اشاره کرد. هر چند درگیری مفاصل اندام فوقانی نادر است، در آنها هم می توانند رخ دهد .

انفارکت عضله
انفارکت های خود به خودی عضله یک اتفاق نادر است که اغلب بیماران مبتلا به دیابت طولانی مدت و با کنترل ضعیف قند خون را درگیر می کند. بیماران مبتلا با حمله حاد تورم دردناک در عضله ران و با شیوع کمتر در ساق پا که پس از چند هفته گسترش می یابد، خود را نشان می دهند.