زگیل تناسلی یکی از شایع ترین عفونت های مقاربتی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود. این زائده های پوستی معمولاً در ناحیه تناسلی و مقعد ظاهر شده و ممکن است بدون علائم یا همراه با خارش و ناراحتی باشند. انتقال ویروس عمدتاً از طریق تماس جنسی صورت می گیرد و برخی از انواع آن می توانند با سرطان دهانه رحم و دیگر سرطان های مرتبط باشند. تشخیص و درمان به موقع زگیل تناسلی می تواند از گسترش عفونت و عوارض احتمالی جلوگیری کند. در این مقاله به علائم، علل، روش های پیشگیری و درمان این بیماری پرداخته خواهد شد.

زگیل تناسلی چیست؟

زگیل تناسلی نوعی عفونت مقاربتی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود و به صورت زائده های کوچک، گوشتی یا برجسته در ناحیه تناسلی و مقعد ظاهر می شود. این بیماری از طریق تماس مستقیم پوستی، به ویژه رابطه جنسی، منتقل می شود. برخی از انواع HPV می توانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند؛ اما واکسیناسیون و درمان زگیل تناسلی می توانند به پیشگیری و کنترل آن کمک کنند.

علل و عوامل خطر زگیل تناسلی

زگیل تناسلی ناشی از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که از طریق تماس مستقیم پوست به پوست، به ویژه در حین رابطه جنسی، منتقل می شود. برخی از انواع HPV می توانند باعث رشد زائده های گوشتی روی ناحیه تناسلی و مقعد شوند. ضعف سیستم ایمنی می تواند خطر ابتلا و شدت علائم را افزایش دهد.

عوامل خطر زگیل تناسلی عبارتند از:

• سیستم ایمنی ضعیف
• داشتن شرکای جنسی متعدد
• ابتلا به سایر عفونت های مقاربتی
• شروع فعالیت جنسی در سنین پایین
• رابطه جنسی بدون استفاده از کاندوم

روش های انتقال زگیل تناسلی

زگیل تناسلی بیشتر از طریق تماس جنسی مستقیم با فرد آلوده به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) منتقل می شود. این ویروس می تواند از طریق انواع مختلف تماس جنسی، از جمله تماس واژینال، مقعدی و دهانی منتقل شود. حتی در صورتی که فرد آلوده علائمی مانند زگیل نداشته باشد، امکان انتقال ویروس وجود دارد. در موارد نادر، این ویروس می تواند از طریق تماس غیرمستقیم با اشیاء یا لوازم شخصی مانند حوله ها و لباس ها که ممکن است به ویروس آلوده شده باشند، منتقل شود. همچنین در صورتی که تماس با نواحی آلوده بدن (مانند پوست یا غشاهای مخاطی) صورت گیرد، احتمال انتقال ویروس وجود دارد.

انواع تیپ های زگیل تناسلی

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) دارای انواع مختلفی است که به دو دسته اصلی کم خطر و پر خطر تقسیم می شوند:

تیپ های کم خطر (Low-risk HPV types)

این تیپ ها معمولاً باعث بروز زگیل های تناسلی و دیگر ضایعات پوستی می شوند و به ندرت به سرطان منتهی می شوند. برخی از مهم ترین تیپ های کم خطر عبارتند از:

HPV-6

HPV-11

این تیپ ها بیشتر باعث ایجاد زگیل های تناسلی خارجی، داخلی یا زگیل های مقعدی می شوند.

تیپ های پرخطر (High-risk HPV types)

این تیپ ها می توانند موجب تغییرات سلولی در نواحی تناسلی و در نهایت به بروز سرطان هایی مانند سرطان دهانه رحم، آلت تناسلی و مقعد منجر شوند. مهم ترین تیپ های پرخطر عبارتند از:

HPV-16

HPV-18

HPV-31

HPV-33

HPV-45

HPV-52

HPV-58

این تیپ ها به دلیل تواناییشان در ایجاد تغییرات ژنتیکی در سلول ها و پیش رفت به سرطان، به عنوان تیپ های پرخطر شناخته می شوند.

نواحی بروز زگیل تناسلی

زگیل تناسلی و HPV می تواند در نواحی مختلف بدن بروز کند، از جمله:

• زگیل کشاله ران: زگیل کشاله ران می توانند در اطراف کشاله ران و شکم نیز ایجاد شوند.
• زگیل دهان: زگیل تناسلی دهان می توانند در داخل دهان یا گلو، به ویژه پس از تماس جنسی دهانی، ظاهر شوند.
• زگیل آلت تناسلی: زگیل تناسلی مردان روی آلت تناسلی آنها ظاهر می شود، که ناشی از تماس جنسی واژینال یا مقعدی است.
• زگیل مقعد: زگیل تناسلی مقعد ممکن است در ناحیه مقعد و اطراف آن ایجاد شوند، به خصوص در افرادی که از تماس جنسی مقعدی استفاده می کنند.
• زگیل واژن: زگیل تناسلی واژن می توانند در داخل واژن یا اطراف دهانه رحم ظاهر شوند که می تواند در موارد خاص، موجب تغییرات سلولی در دهانه رحم شود.

عوارض زگیل تناسلی

زگیل تناسلی که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود، ممکن است باعث بروز مشکلات جسمی و روانی برای فرد مبتلا شود. این زگیل ها می توانند باعث درد، خارش و ناراحتی در نواحی تناسلی، مقعدی یا حتی دهانی شوند و در صورت درمان نشدن، ممکن است گسترش یابند. علاوه بر این، برخی انواع HPV که پرخطر هستند، می توانند باعث تغییرات سلولی در بافت های تناسلی شده و به سرطان های دهانه رحم، آلت تناسلی، مقعد و سایر نواحی منتهی شوند. این وضعیت ها ممکن است به درمان های پیچیده تری نیاز داشته باشند و بر کیفیت زندگی فرد تاثیر منفی بگذارند. عوارض روانی مانند اضطراب و افسردگی نیز در برخی افراد به دلیل نگرانی از انتقال به دیگران یا شرم اجتماعی ایجاد می شود.

علائم زگیل تناسلی

علائم زگیل تناسلی می توانند متفاوت باشند و گاهی هیچ علامتی نداشته باشند. با این حال، برخی از علائم رایج شامل موارد زیر است:

• خونریزی: در صورتی که زگیل ها آسیب ببینند یا تحریک شوند، ممکن است خونریزی خفیفی رخ دهد.
• خارش یا سوزش: ممکن است احساس خارش، سوزش یا ناراحتی در نواحی مبتلا به زگیل احساس شود.
• درد هنگام رابطه جنسی: در برخی موارد، زگیل ها می توانند در طول رابطه جنسی تحریک شده و درد ایجاد کنند.
• ظهور زائده های پوستی: شایع ترین علامت، بروز زگیل های کوچک، برجسته یا گل کلمی شکل در ناحیه تناسلی، مقعد یا داخل دهان است.
• تورم یا تغییر در اندازه زگیل ها: زگیل ها ممکن است بزرگتر یا بیشتر شوند و در برخی موارد باعث تغییر در ظاهر نواحی تناسلی شوند.

تشخیص زگیل های تناسلی

تشخیص زگیل های تناسلی معمولاً از طریق معاینه بالینی توسط پزشک صورت می گیرد. این معاینه شامل مشاهده مستقیم زگیل ها در نواحی تناسلی، مقعد یا گلو است. برخی از روش های تشخیص زگیل های تناسلی عبارتند از:

• معاینه فیزیکی: پزشک با بررسی دقیق نواحی تناسلی، مقعد و گاهی گلو می تواند زگیل ها را تشخیص دهد. زگیل های تناسلی معمولاً به صورت برجستگی های کوچک و گوشتی با رنگ پوست یا کمی تیره تر از پوست ظاهر می شوند.
• آزمون پاپ اسمیر: این آزمایش برای زنان انجام می شود و به شناسایی تغییرات سلولی در دهانه رحم کمک می کند. اگر HPV در سلول ها شناسایی شود، می تواند به پزشک کمک کند تا تعیین کند که آیا زگیل های تناسلی یا تغییرات سلولی خطرناکی وجود دارند یا خیر.
• بیوپسی: در صورتی که پزشک مشکوک به تغییرات سلولی یا تومورهای غیرطبیعی باشد، ممکن است بیوپسی انجام دهد. در این روش، نمونه ای از بافت زگیل برداشته شده و تحت میکروسکوپ بررسی می شود تا سلول های سرطانی یا تغییرات غیرطبیعی شناسایی شوند.
• آزمایش HPV test: این آزمایش معمولاً برای زگیل تناسلی زنان انجام می شود و به شناسایی انواع مختلف ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، به ویژه انواع پرخطر می پردازد. در این آزمایش، نمونه ای از سلول های دهانه رحم گرفته می شود تا وجود ویروس HPV تشخیص داده شود.

پیشگیری از زگیل تناسلی

پیشگیری از زگیل تناسلی و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از اهمیت زیادی برخوردار است و شامل چندین روش موثر است:

• چکاپ های منظم: برای زنان، آزمایش های پاپ اسمیر و HPV می توانند به شناسایی تغییرات سلولی زودهنگام در دهانه رحم و پیشگیری از سرطان کمک کنند.
• حفظ بهداشت شخصی: استفاده از لوازم شخصی مانند حوله و لباس های آلوده می تواند خطر انتقال HPV را افزایش دهد، بنابراین رعایت بهداشت فردی اهمیت دارد.
• اجتناب از تماس جنسی با افراد آلوده: بهترین روش برای پیشگیری از انتقال HPV، اجتناب از تماس جنسی با افرادی است که به وضوح زگیل تناسلی دارند یا به ویروس آلوده هستند، حتی اگر علائم قابل مشاهده نباشد.
• استفاده از کاندوم: استفاده از کاندوم به طور قابل توجهی می تواند خطر انتقال HPV را کاهش دهد، هرچند که نمی تواند به طور کامل از انتقال آن جلوگیری کند زیرا HPV می تواند از طریق تماس با نواحی آلوده پوست نیز منتقل شود.
• واکسن HPV: واکسن های HPV (مانند Gardasil و Cervarix) می توانند از ابتلا به انواع شایع ویروس، از جمله انواع پرخطر و کم خطر، جلوگیری کنند. این واکسن ها به ویژه در سنین نوجوانی یا قبل از شروع فعالیت جنسی توصیه می شوند.

درمان زگیل تناسلی

درمان زگیل تناسلی می تواند با روش های مختلفی انجام شود که هدف اصلی آن کاهش علائم، از بین بردن زگیل ها و جلوگیری از گسترش ویروس است. درمان ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

درمان های موضعی

• پودوفیلوکس (Podofilox): یک داروی موضعی که باعث تخریب زگیل ها می شود.
• تری کلرواستیک اسید (TCA): یک اسید شیمیایی که برای سوزاندن زگیل های تناسلی استفاده می شود.
• پودوفیلین (Podophyllin): یک محلول شیمیایی که معمولاً توسط پزشک روی زگیل ها اعمال می شود.
• سایکلوییر (Cidofovir): دارویی که در برخی موارد به درمان زگیل های مقاوم به دیگر درمان ها کمک می کند.
• ایمیکیمود (Imiquimod): این کرم که سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و به از بین بردن زگیل ها کمک می کند.

درمان های فیزیکی

• لیزر درمانی: لیزر درمانی از اشعه لیزر برای سوزاندن زگیل ها استفاده می کند و برای زگیل های بزرگ یا مقاوم که به سایر درمان ها پاسخ نمی دهند، کاربرد دارد. این روش دقت بالایی دارد و می تواند با حداقل آسیب به بافت های اطراف انجام شود.
• الکتروکوتر یا کرایوتراپی: الکتروکوتر از جریان الکتریکی برای سوزاندن زگیل ها استفاده می کند، در حالی که کرایوتراپی با استفاده از سرما و نیتروژن مایع زگیل ها را منجمد می کند. هر دو روش موثر هستند و برای زگیل های خارجی کاربرد دارند.
• جراحی: در برخی موارد که زگیل ها بزرگ یا مقاوم به درمان های دیگر هستند، جراحی به عنوان روشی برای برداشتن آنها استفاده می شود. این روش تحت بی حسی موضعی انجام می شود و می تواند نتایج موثری داشته باشد؛ اما به زمان برای بهبودی نیاز دارد.
• درمان های ایمنی
• ایمونوتراپی: ایمونوتراپی از داروهایی مانند اینترفرون برای تقویت سیستم ایمنی بدن و کمک به مبارزه با ویروس HPV استفاده می کند. این داروها به ویژه در درمان زگیل های مقاوم به سایر روش ها موثرند. ایمونوتراپی معمولاً برای زگیل هایی که به درمان های موضعی یا فیزیکی پاسخ نمی دهند، تجویز می شود.

سوالات متداول زگیل تناسلی

1- مدت زمان انتقال زگیل تناسلی چقدر است؟

مدت زمان انتقال زگیل تناسلی می تواند از چند روز تا چند ماه پس از تماس با فرد آلوده طول بکشد.

2- آیا زگیل تناسلی به خودی خود از بین می رود؟

در بسیاری از موارد، سیستم ایمنی بدن می تواند ویروس HPV را کنترل کرده و زگیل ها را به طور خودبه خود از بین ببرد؛ اما برخی زگیل ها ممکن است نیاز به درمان داشته باشند تا از گسترش آنها جلوگیری شود و علائم کاهش یابد.

3- آیا درمان زگیل تناسلی خطرات جانبی دارد؟

درمان های کم تهاجم زگیل تناسلی معمولاً ایمن هستند؛ اما ممکن است با عوارض جانبی مانند سوزش، قرمزی یا زخم های موقتی همراه باشند؛ اما لیزر یا جراحی ممکن است به زخم های دائمی منجر شوند.

4- آیا زگیل تناسلی از طریق غیر از تماس جنسی منتقل می شود؟

انتقال زگیل تناسلی بیشتر از طریق تماس جنسی صورت می گیرد؛ اما در موارد نادر، تماس با اشیاء آلوده مانند حوله ها یا لباس های شخصی می تواند منجر به انتقال HPV شود. با این حال، این روش انتقال کمتر رایج است.

5- آیا درمان زگیل تناسلی باعث ناباروری می شود؟

درمان زگیل تناسلی معمولاً تاثیری بر باروری ندارد. با این حال، اگر زگیل ها در نواحی داخلی تناسلی مانند دهانه رحم باشند، ممکن است نیاز به مراقبت و درمان دقیق تری داشته باشند تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

6- آیا زگیل تناسلی خطرناک است؟

زگیل تناسلی معمولاً خطرناک نیست؛ اما برخی انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) می توانند باعث بروز سرطان های تناسلی مانند سرطان دهانه رحم شوند. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع برای پیشگیری از عوارض جدی اهمیت دارد.

نتیجه گیری

زگیل تناسلی ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که از طریق تماس جنسی منتقل می شود. در حالی که بیشتر زگیل ها خود به خود از بین می روند، برخی انواع HPV می توانند منجر به مشکلات جدی تر مانند سرطان های تناسلی شوند. پیشگیری از طریق واکسیناسیون، استفاده از کاندوم و انجام چکاپ های منظم می تواند خطر ابتلا را کاهش دهد. درمان های موجود برای زگیل تناسلی می توانند موثر باشند؛ اما همچنان تشخیص زودهنگام و مراقبت های بهداشتی ضروری است.

نسخه اصلی مطلب زگیل تناسلی چیست؟ علائم، روش های درمان و پیشگیری را در سایت دکتر سهیلا طاهری بخوانید.

---