سرطان پوست بین زنان شایعتر است یا مردان؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

9. سرطان پوست بین زنان شایعتر است یا مردان؟
آقایان از آنجایی که بیشتر در معرض نور آفتاب هستند بیشتر دچار سرطان پوست و پیری زودس میشوند. همچنین ملانوما نیز در بین آقایان بیشتر است که خوشبختانه در ایران به دلیل نوع پوشش کمتر مشاهده میشود و از همه مهمتر سبزه بودن پوست ایرانیها نیز مانع شیوع این بیماری میشود چرا که پوست سبزه در مقابل آفتاب مقاومتر است. ولی با این حال استفاده از کرمهای ضد آفتاب به همه افراد توصیه میشود.

10.آیا ممکن است لوازم آرایش هم در ابتلا به سرطان پوست نقشی داشتهباشند؟
در خصوص مصزف ترکیبات آرایشی در دوران بارداری ,برخی از این محصولات درجاتی از فلزات سنگین و سرب دارند که به خودی خود در اثر مرور زمان تاثیرات سرطان زایی خود را بر مادر یا جنین برجای می گذارند. تاکنون نامه ای از سوی مراجع نظارتی مبنی بر ممانعت از مصرف نوع یا مارک خاصی از لوازم آرایشی صادر نشده است. از این رو توصیه می کنیم از تهیه و مصرف مارک های غیرمعروف و ناشناخته که مشخص نیست از کجا آمده و با قیمت های ارزان برای فروش قرار داده شده خودداری شود.

11. سیگار میتواند در ابتلا به سرطان پوست نقشی داشتهباشید؟
استعمال دخانيات باعث از بين بردن پروتئينهاي انعطاف دهنده پوست، تحليل بردن ويتامين Aو محدود كردن جريان خون در عروق پوست ميشود.
پوست افراد سيگاري خشك و داراي خطوط و چين خوردگيهاي ريزي در اطراف لبها و چشم ها است.افرادی که سیگار میکشند و یا سایر انواع دخانیات را مصرف میکنند با احتمال بیشتری به سرطان سلول سنگفرشی پوست (SCC) مبتلا میشوند.

نتیجة این مطالعه نشان داد که مصرف سیگار یک عامل خطر برای سرطان سلول سنگفرشی پوست (SCC) میباشد.اگرچه این تحقیقات نشان نداد که مصرف سیگار از چه طریقی سبب افزایش احتمال ابتلا به سرطان پوست میشود ولی احتمال دارد که علت این رخداد تضعیف سیستم ایمنی ناشی از مصرف سیگار و اثرات سرطانزای عوامل موجود در سیگار باشد.

در این تحقیق 25 مطالعه گسترده بررسی شد و نتیجه گیری شد که بین مصرف سیگار و سرطان پوست ارتباط محکمی وجود ارد.بنابراین بسیار مهم است که افراد سیگاری بهطور دقیق و زودرس از نظر ابتلا به سرطان پوست تحت بررسی و مطالعه قرار بگیرند.محققین اعلام کردهاند که باید توجه داشت که در این مطالعه اثبات نشده است که سیگار عامل سرطان پوست است بلکه تنها بهوجود یک رابطة قوی بین سرطان پوست و سیگار تأکید شده است.

12. قرار گرفتن در معرض امواج متفاوت مثل ماکروویو، یا حتی نور کامپیوتر یا....تاثیری در ابتلا به سرطان دارند؟
باید این حقیقت را در نظر گرفت که پرتوهای ماورای بنفش میتواند در درازمدت موجب سرطان پوست شود. بنابراین انتخاب شیوههای مناسب برای محافظت از پوست در برابر نور خورشید ضرورت دارد.

تحقیقات نشان داده افرادی که ناگزیرند ساعتهای طولانی روبروی کامپیوتر بنشینند، باید از ضدآفتاب استفاده کنند، زیرا اشعههای ناشی از مانیتور، موجب ایجاد و یا پررنگتر شدن لکههای صورت می شود. این موضوع درباره لامپهای مهتابی و فلورسنت نیز صادق است.

در مورد مایکروویو هم با توجه به عدم اثبات قطعی نقش آن در سرطان پوست و در عین حال وجود مطالعات پراکنده در ارتباط آن با آسیب چشم از جمله آب مروارید , عقیمی و آسیب پوست توصیه می شود حداقل فاصله 1-2 متر حین کار کردن دستگاه حفظ شود .

13. نقش ضدآفتابها در جلوگیری از سرطان پوست؟
ضد آفتاب به دلیل ممانعت از ایجاد آفتاب سوختگی نقش حفاظتی مهمی در پیشگیری از سرطان پوست دارد.اخیرا مطالعا ای از استرالیا میخواندم که نقش حفاظتی ضد آفتاب از ژن پی 53 که در ترمیم پوست پس از آفتاب سوختگی نقش دارد را ثابت میکرد.این ژن در صورتی که دفعات آفتاب سوختگی زیاد باشد می تواند جهش یافته و شانس ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.

14. ضدآفتابهای مختلف تاثیر متفاوتی دارند؟(مثلا ضدآفتاب خارجی نسبت به ایرانی احتمال سرطان را کمتر میکند)
كرمهاي ضد آفتاب ميتوانند از نفوذ نور خورشيد به پوست جلوگيري كنند، اما تمام ضد آفتابها به يك ميزان اثرات محافظتي ندارند. براي اینكه بدانيم هر ضد آفتاب به چه ميزان اثر محافظتي دارد بايد درجهSPFضد آفتابي را كه خريداري ميكنيم بدانيم. اگر دقت كرده باشيد بر روي تمام ضد آفتابها كلمه (SPF (Sun Protection Factorوجود دارد. SPF(فاكتور حفاظتي ضد آفتاب) نشان دهنده آن است كه مصرف كننده پيش از رسيدن به مرحله آفتاب سوختگي، چه اندازه ميتواند زير نور آفتاب بماند. به عنوان مثال اگر 10 دقيقه طول بكشد تا پوست شخصي در برابر آفتاب بسوزد، براي كرمي باSPF 15 مدت اثر اين كرم براي پوست فرد 150 دقيقه خواهد بود و پس از آن كرم را بايد تجديد کرد.

افزايش عيار حفاظتي به معناي افزايش چندين ماده فيزيكي و شيميايي به ضد آفتاب است بايد سود و زيان اين افزايش را در نظر گرفت. بهترين كرم ضدآفتاب، آن است كه براي نوع پوست شما ايمني كافي به وجود بياورد. اغلب افراد جامعه كه براي جلوگيري از آفتاب سوختگي، ايجاد كك و مك و چين و چروك صورت از ضد آفتاب استفاده ميكنند، ميتوانند از ضد آفتابهاي معادل 30-25 به خوبي بهره ببرند و نيازي به استفاده از كرمهاي با SPF 90 و 100 وجود ندارد.در مورد خارجي يا ايراني بودن ضد آفتاب هم بايد گفت كه علي رغم تفاوت قيمت بالاي ضد آفتابهاي ايراني و خارجي تفاوت چنداني بين كيفيت اين ضد آفتابها وجود ندارد، اما در صورتي كه شخص تمايل دارد حتماً از ضد آفتاب خارجي استفاده كند بايد از ضد آفتابهاي معتبر و ماركهاي داراي برچسب تأييد وزارت بهداشت ايران استفاده كند.

15.آیا سرطان پوست درمان قطعی دارد؟
در درمان جراحي، پزشك با استفاده از تيغ جراحي تمام تومور و بخشي از پوست سالم اطراف آن را به عنوان حاشيه اطمينان بر مي دارد و به آزمايشگاه مي فرستد تا از ريشه كن شدن ضايعه اطمينان حاصل كند.

* روش ديگر، تراشيدن و تخريب ضايعه با سوزن هاي الكتريكي است. سوزاندن و تراشيدن بافت تخريب شده آنقدر تكرار مي شود تا جراح تشخيص دهد كه ديگر چيزي از تومور باقي نمانده است.

* راه بعدي براي درمان، منجمد كردن توسط نيتروژن مايع است. با اين روش سلول هاي سرطاني با سرماي حدود 196 درجه سانتيگراد زير صفر تخريب مي شوند. اين روش در كساني كه اختلالات انعقادي و يا عدم تحمل به داروهاي بي حسي دارند راه مناسبي به شمار مي رود. احتما بروز قرمزي، تورم، تاول و دلمه در اين روش وجود دارد.

* بهترين روش درمان جراحي، Mohsمي باشد. در اين روش برداشتن تومور با كنترل ميكروسكوپي صورت مي گيرد. يعني جراح مرحله به مرحله تومور را بر مي دارد و در حين عمل به آزمايشگاه مي فرستد. هر وقت نمونه برداشت شده عاري از سلول هاي سرطاني بود زخم بيمار دوخته مي شود اين روش جراحي كمترين صدمه را به بافت سالم وارد مي كند و احتمال عود بيماري را به حداقل مي رساند. اين روش اغلب براي درمان ضايعاتي كه عود كرده اند و يا آن هايي كه در ناحيه اي قرار دارند كه درمان آن ها مشكل است (مثل بيني، گوش و اطراف چشم) مورد استفاده قرار مي گيرد.

* گاهي براي درمان تومور از تاباندن اشعه ايكس استفاده مي كنند. معمولاً براي تخريب كامل تومور چندين جلسه درماني لازم است (معمولاً چند بار در هفته و به مدت يك تا چهار هفته).

* از ليزر هم مي توان براي بريدن و برداشتن تومور استفاده كرد. گاهي براي برش بافت (مثل تيغ جراحي) و گاهي براي تخريب بافت تومور (مثل كوتر) از ليزر استفاده مي شود. برتري بزرگ ليزر مسدود كردن رگ ها در حين بريدن آن ها مي باشد. لذا براي بيماراني كه اختلالات انعقادي دارند روش بسيار مناسبي است.

16. کدام نوع از سرطان پوست موجب مرگ میشود؟
ملانوما از خطرناک ترین انواع اشکال سرطان پوست بشمار می رود. این نوع سرطان اگر زود تشخیص داده شود درمان ۱۰۰% آن امکان پذیر است. اما چنانچه حالت تهاجمی پیدا کرده و به سایر بافتهای بدن سرایت کند درمان آن امکان پذیر نخو اهد بود .

17. به جز آفتاب چه عوامل دیگری احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهند؟
مهمترین عامل شناخته شده سرطان پوست تماس های مكرر با اشعه ماورای بنفش در طی سال های طولانی است. هیچكس از ابتلا به سرطان پوست مصون نیست و بخصوص مردان و زنان با پوست روشن كه دچار آفتاب سوختگی می شوند، افرادی كه مدت زمان طولانی را در آفتاب سپری می كنند، مثل كشاورزان، دریانوردان و فروشندگان دوره گرد. افراد با پوست روشن به علت فقدان مقادیر كافی ملانین كه رنگدانه پوست است و در مقابل نور خورشید به صورت یك صافی عمل می كند، مستعد ابتلا به صدمات پوستی ناشی از تابش آفتاب می باشند.

هرچه پوست تیره تر باشد، میزان ملانین آن بیشتر است. در سیاهپوستان به علت وجود مقادیر كافی ملانین ، سرطان پوست نادر است. از طرف دیگر افراد آلبینو(زال) كه در پوست خود فاقد ملانین هستند و مخافظی در برابر اشعه ماورای بنفش نور خورشید ندارند، بسیار مستعد ابتلا به سرطان پوست می باشند. كسانی كه به علل شغلی یا فعالیت ورزشی در معرض نور آفتاب شدید قرار می گیرند، باید از كرم های محافظ آفتاب و در صورت امكان از كلاه و دستكش های بلند استفاده نمایند. سایر عوامل مستعد كننده سرطان پوست كه كمتر شایع است معمولاً در تماس طولانی مدت با ذغال ، قطران، آرسنیك، روغن پارافین و رادیوم ایجاد می شود.

مصاحبه مجله سیب سبزبا دکتر نیلفروش زاده