با پيشرفت سريع علوم مختلف ،در رشته ارتودنسی نيز تحولی از نظر مواد و وسايل رخ داده است. با توجه به طولانی بودن زمان درمانهای ارتودنسی يکی از جنبه هايی که همواره در درمانهای ارتودنسی مد نظر بيماران است ،استفاده از روشهایی است که ديده نشود.همچنين چون امروزه اين درمانها در هر سنی ممکن می باشد تقاضای بيماران برای درمانهای نامرئی رشد قابل توجهی داشته است.
متاسفانه همانند ساير عرصه هایی که تقاضای بالا همراه با سودآوری قابل توجه در آنها برای برخی افراد و شرکتها وجود دارد، تبليغات زياد و بعضا غيرواقع و گمراه کننده درباره ارتودنسی نامرئی هم باعث سر در گمی بيماران شده که گاها با صرف هزينه های گزاف هم به نتايج درمانی قابل انتظار نمی رسند.يکی از تبليغات نادرست، ايجاد پوسيدگی در اثر چسباندن براکتها (نگينهای مخصوص ارتودنسی ثابت ) می باشد که در صورت رعايت درست ودقيق بهداشت دندانها ، کوچکترين مشکل ، پوسيدگی و يا تغيير رنگی در دندانها در اثر ارتودنسی معمول ايجاد نمی شود.
یکی از مواردی که به شدت مورد توجه بيماران و شرکتهای تجاری قرار دارد استفاده از روشهايی است که براکتها ( نگينهایی که برای درمان ارتودنسی ثابت استفاده میشود) از داخل دندانها چسبانده شود و بدون ديده شدن هيچ اثری، دندانهای بيمار صاف شوند.از انجاييکه اين درمان برای رسيدن به نتايج موفقيت آميز نياز به ابزار و تجهيزات خاصی دارد ،امکان انجام آن در ايران با امکانات موجود تنها برای درمانهای ساده و جزيی ممکن می باشد .
البته در اين موارد هم چسباندن براکتها از سمت داخل دندانها به شدت باعث آزردگی زبان بيمار شده و مشکلات قابل توجهی را هنگام غذا خوردن برای بيمار به وجود می آورد که در مواردی ،بيماران بخاطر عدم تحمل آنها با مراجعه خواهان توقف درمان خود مي شوند. البته با پیشرفت علم و تکنولوژی ، هر روز انواع جديدی از اين براکتها معرفی می شوند تا کار با آنها راحتتر شده و مشکلات کمتری برای بيمار و دکتر ايجاد کنند.با توجه به مطالب عنوان شده و تجربه شخصی ، استفاده از اين روش را چندان توصيه نمی کنم.
روش ديگری که بازهم به شدت مورد توجه قرار گرفته و بيش از کارايی واقع بینانه و کمک به بيماران، سر از شرکتهای تبليغاتی درآورده، استفاده ازپوسته های نازک وشفاف شيشه ایی مانند است که بيشتر تحت نام Invisalign شناخته می شوند و همانند قالبی روی دندانها نشانده می شود و توسط خود بيمار گذاشته و برداشته می شود.روند درمان در اين موارد اينگونه است که از دهان بيمار قالبی گرفته شده و به لابراتوار فرستاده می شود و با دستگاههای مخصوصی که خوشبختانه امروز در ايران نيز وجود دارد از قالبها اسکن سه بعدی شده و مدل دندانهای بيمار به صورت سه بعدی با کامپيوتر بازسازی می شود.
سپس با نرم افزارهایی که متاسفانه هنوز به صورت کامل در کشورمان موجود نمی باشد صاف شدن دندانها مرحله به مرحله با کامپيوتر پيش بينی می شود تا اينکه دندانها کاملا صاف و منظم شود . بسته به مشکل بيمار بين 8 تا 20 مرحله برای تکميل درمان نياز است ( در هر مرحله مقداری دندانها صاف می شوند)و برای هر مرحله کامپيوتر توسط پرينتر سه بعدی خود مدل سه بعدی تهيه می کند که برای آنها در هر مرحله يک پوسته شفاف ساخته می شود که بيمار هر کدام از آنها را بايد 2-3 هفته در دهان قرار دهد و بعد از آن به ترتيب از بقيه استفاده کند تا نتيجه مورد نظر حاصل شود.
در اين روش با توجه به آنکه امکانات آن کاملا در ايران مهيا نمی باشد مجبور به ارسال مدلها به خارج از کشور هستيم که مستلزم صرف هزينه گزافی بوده و با توجه به امکانات اين روش در واقعيت ، امکان استفاده از آن در تمام بيماران و مشکلات ،به ويژه مواردی که نياز به کشيدن دندان است، نمی باشد و نتايج مطلوبی در تمام موارد به دست نمی آيد .
البته در مرحله درمانهای نگهدارنده که بعد از پايان درمانهای ثابت ارتودنسی بايد برای تمام بيماران استفاده شود ، می توان از اين پوسته های شفاف استفاده کرد که تنها يک پوسته است و امکان ساخت آن در ايران وجود دارد؛ زيرا نياز به پيش بينی کامپيوتری ندارد و هدف آن حرکت دندان نمی باشد بلکه تثبيت آن چيزی است که طی درمان ارتودنسی ثابت به دست آورديم.
دراين روش که بيشترين سابقه را در ميان درمانهای ارتودنسی نامرئی دارد، از براکتهای سراميکی (شيشه ايی) استفاده می شود و بقيه مراحل و روشهای درمانی هيچ تفاوتی با روشهای معمول ندارد.در درمان ارتودنسی ثابت سيمی از بين براکتها گذرانده میشود که در صورت تمايل بيمار می توان از سيمهای روکشدار همرنگ دندان استفاده کرد ؛ در صورت استفاده از سيمهای معمولی فلزی نيز تنها يک خط نازک نقره ایی روی دندانها ديده می شود.
البته در اين روش چون براکتها بر روی سطح بيرونی دندانها چسبانده می شوند از فاصله بسيار نزديک ،آنها ديده می شوند ولی در فعاليتهای معمول روزمره ،بيماران از نظر ديده نشدن درمان ارتودنسی خود ابراز رضايت می کنند.همچنين اين نکته نيز بايد مد نظر باشد که چون حرکت دندانها در اين روش کندتر است ،درمان مقداری طولانی تر می شود.در مجموع اين روش درمانی در ميان روشهای ارتودنسی نامرئی در ايران ، جامعيت و کارايی بيشتری داشته و رضايت بالای بيماران را نيز به همراه دارد.