بوی بددهان یک عارضه عادی اما آزاردهنده است که اغلب کسانی را که پیاز یا سیر میخورند، درگیر میکند. اما کسانی هم هستند که به این عارضه بیش از دیگراندچار میشوند. شاید نگاهی به آمار آدامس، نعنا وانواع بوبرهای دهان نشان دهد که چهمیزان ازمردم به دنبال تنفس سالم وباطراوت هستند.
تنها درآمریکا سالانه 3میلیارددلار برای خرید انواع آدامسها و بوبرهای دهان هزینه میشود. halitosisکه نوع مزمناین عارضه است اغلب ازعدم رعایت بهداشت دهان، خشکی دهان ورژیمهای غذایی ناشی میشود.
90درصد علت بروز این عارضه به باکتری موسوم بهanaerobic که ترکیبات فرار سولفور شامل سولفیدهیدروژن وmercaptans را تولید میکند مربوط میشود، این ترکیبات علت اصلی بوی بددهان است.
غذا ورژیم غذایی که داریم هریک بهنوعی تنفس ما راتحتتاثیر قرار میدهند مثلا بوی پیاز،سیروتنباکو درتنفس ما پس ازمصرف این محصولات کاملا آشکاراست. ترکیبات شیمیاییموجود در پیاز که بوی خاص خود را دارد دربدن هضم میشود واین مواد هضم شده واردجریان خون میشود. خون برای کسب اکسیژن تازه به ششها میرود وبا اکسیژن تازه بازمیگردد. بنابراین نفس شما بوی پیاز، سیر و یا تنباکو را با خود خواهد داشت. بعضیرژیمهای غذایی نیز باعث تنفس بوی بد درفرد میشود. مانند رژیم اتکینزدراین رژیمبرای سوزاندن هرچه بیشتر چربیها شما به مقداری کربوهیدرات نیازدارید، درحالیکه رژیم اتکینز فاقد کربوهیدرات لازم است اگربدن شما کربوهیدرات کافی دراختیار نداشته باشدشروع به تولید مادهای شیمیایی به نامketones میکند. این ماده بوی متفاوتی به تنفس فرد میدهد.
حتی کسانی که با دقت و وسواس تمام دهان خود را میشویند ومسواک میزنندبااین مشکل روبرو میشوند اما کسانیکه بهداشت دهان را رعایت نکنند بیشتر بایدمنتظر این عارضه باشند. این افراد جرم دندان بیشتری دارند جرم دندان محل جمعشدنباکتریها وسلولهایی است که ازگونه جدا میشود ویا از بازماندههای غذا است.
اینموادجمعشده دردهان بوی خاص خود را دارند، بنابراین موادغذایی جمعشده دردهان کهتوسط نخ دندان، مسواک و دهانشویه از دهان خارج نشوند، تولید بوی بد میکنند،بعلاوره اصطلاحا کرمخوردگی دندانها ویا بیماریهای لثه که طی آن بین دندان ولثه فاصله بیفتد باعث میشود باکتریها جایی برای مخفیشدن وتجمع پیدا کنند وجمع شوند.
اگرحجم باکتریها تحت کنترلقراربگیرد، ترکیبات سولفور موجود دردهان، دربزاق دهان حل میشود وبه تولید بوی بدمنجرنمیشود، اما اگر بزاق دهان اشباع شده باشد دیگر تنفس بدبو غیرقابل اجتنابخواهد بود. وقتی تندتند تنفس میکنید نفس شما تمیزتر اززمانی است که به کندی نفسمیکشید، جریان داشتن بزاق دردهان تنفس شما را تازه میکند درحالیکه زمانیکه دهانخشک است تنفس هم طراوت خود را ازدست میدهد، ازدلایل خشکی دهان میتوان به عفونتهایریوی ویا آلرژیها اشاره کرد. افرادی که دچارسرماخوردگیویا آلرژی هستند بیشتر ازطریق دهان تنفس میکنند که این کار به خشکی دهان آنهامیانجامد.آبریزش بینی دراین افراد پشت زبان را جائیکه باکتریanaerobic قراردارد،خیس میکند و به این ترتیب باکتری محیط خوبی برای رشد پیدا میکند.
به عقیده من 90درصدعوامل این عارضه دردهان قراردارد و 10درصد بقیه به عوامل دیگر بر میگردد. سینوس عفونی،دیابت به علت تولیدketone مشکلات معده و ریه ازدیگر علل بوی بد دهان قلمداد میشود، دندانپزشکان باید علل این عارضه را که ناشی از دهان است شناسایی و معالجه کنندوسایرعلل را به دیگر متخصصان واگذار کنند.
راههایی برای معالجه عارضه وکنترل باکتری تولیدکننده بوی بد دهان وجود دارد. برای رفع بوی بددهان اولین توصیه ما مسواک منظم، استفاده ازنخ دندان ورعایت بهداشتدهان تا حدامکان است. اما حتی درتمیزترین دهانها نیزمشکل بوی بد وجود دارد چون باکتریها تمایل دارند پشتزبان جمع شوند. اگرشما زبان خود را یک بار صبح و یکبار شب تمیز کنید به میزان بسیارزیادی ازبروزاین عارضه جلوگیری کردهایده استفادهاززبانشویه را توصیه میکنیم هرچند با مسواک هم میتوان زبان را تمیز کرد. امامشکل اینجاست که بعضی مسواکها آنقدربلند نیستند تا تمام زبان را تمیز کنند. دهان راهمواره باید مرطوب نگهداشت. استفاده ازنوعی اسپری به نامsalineنیزکارساز است. آببه اندازه کافی بنوشید واز خوردن میوه غفلت نکنید چون خوردن میوه به افزایش بزاقدهان ومرطوب نگهداشتن آن کمک میکند.
جواب هم منفی وهم مثبت است. شما میتوانید با خوردن آدامس بزاقتان رابرای فعالشدن تحریک کنید. اگربه مقدار زیاد ازاین محصولات استفاده کنید بوی بددهان خود را با بوی آدامس وشکلات عوض کردهاید
ضمن اینکه ممکن است به کرم خوردگی دندان وفاصله گرفتن لثه دندانها ازیکدیگر نیزمبتلا شوید.
استفاده ازدهانشویه هاچطوراست؟
دهانشویه ها جای یک بو را با بوی دیگری عوض میکنند، شما باید به فکرمعالجه عارضه باشید نه درمان موقت آن، لذا درمواقع ضروری استفاده ازآنها توصیه میشود اما نه برای همیشه.
یکی ازآنها این است که حداقل باید سه دقیقه مسواک بزنید نهکمتر ونه بیشتر.
بعضی فکرمیکنند تنها با چند دقیقه مسواک زدن بهداشت دهان رارعایت کردهاند درحالیکه اینطورنیست استفاده از نخ دندان ودیگر راههای بهداشتی شمارا مطمئن می کند که دهان پاکیزهای دارید، خطای عمده دیگر اغلب افراد این است کهفکر میکنند همه مسواکها شبیه یکدیگر هستند درحالیکه شما باید مسواکی تهیه کنید که مناسب دست ودهان شما باشد حتی اگربه آن مسواک کودک بگویند.